Tiền mặt không còn là ưu tiên trong túi Gen Z

Là thế hệ sinh ra giữa lúc công nghệ số đang phát triển mạnh mẽ, Gen Z đang dần được biết đến với định danh mới là Gen C - Thế hệ không tiền mặt (Cashless Generation), bởi xu hướng ưu tiên lựa chọn các hình thức thanh toán kỹ thuật số như chuyển khoản, quét mã QR, thanh toán không tiếp xúc…

Tiền mặt vì thế cũng dần trở nên thất thế trong mắt thế hệ này bởi chỉ với vài thao tác trên điện thoại thông minh, các khoản chi tiêu thường ngày, từ ăn trưa, cà phê tới hóa đơn điện, nước đều có thể dễ dàng thanh toán. Không chỉ nhanh chóng và tiện lợi, giao dịch trực tuyến còn giúp người trẻ tránh nhiều phiền toái như quên ví, nhầm lẫn tiền, tiêu không kiểm soát...

"QR code có mặt khắp mọi nơi, từ cửa hàng bán rau, quán ăn ven đường, cà phê bụi tới nhà hàng, siêu thị. Tôi không còn lý do sử dụng tiền mặt, quét mã cũng chỉ mất vài giây", Minh Nguyệt, một bạn trẻ sinh năm 1999, cho biết.

Khảo sát năm 2019 của Morgan Stanley cho thấy khoảng 60% thế hệ Z đã sử dụng điện thoại thông minh trước 14 tuổi. Những trải nghiệm đó sẽ có tác động mạnh mẽ đến việc hình thành kỳ vọng của thế hệ đó đối với hoạt động tiếp thị, mua sắm và tiết kiệm… Những người dùng trẻ này thường khá khó tính khi lựa chọn sản phẩm dịch vụ phù hợp, do vậy, các sản phẩm tài chính của ngân hàng cũng cần có sự khác biệt để thích ứng.

Nắm bắt xu hướng chung, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) triển khai chương trình khuyến mại mang tên "Tài chính Easy - Săn quà tiền tỷ". Với mỗi giao dịch chuyển khoản, nhận tiền thông qua mã QR và thanh toán hóa đơn (điện, nước, điện thoại, nạp VETC,...) trên ứng dụng MSB mBank (theo điều khoản, điều kiện chương trình), khách hàng sẽ nhận được một lượt chơi và một mã dự thưởng.

Tổng trị giá giải thưởng lên tới hơn 7 tỷ đồng, trong đó giải đặc biệt là ô tô Mercedes C200 Avantgarde, 32 điện thoại iPhone 15 128GB cùng gần 200.000 giải ngày trị giá từ 20.000 đến 100.000 đồng (chi tiết truy cập tại https://www.msb.com.vn/vi/w/chuong-trinh-mega-2023-quet-that-easy-song-khong-lo-nghi).

Phương châm sống "Bớt tiền mặt - Bớt lo nghĩ"

Có tên gọi khác là "thế hệ lo âu", Gen Z áp dụng nhiều cách để loại bỏ những áp lực không cần thiết trong đời sống hàng ngày, trong đó có giảm bớt tiền mặt.

Tạm gác lại nỗi lo ra đường quên ví hay tiền mặt, với một chiếc điện thoại thông minh, Gen Z có thể xử lý hầu hết các giao dịch thường ngày chỉ bằng vài thao tác quét, chạm nhanh chóng. Câu chuyện chậm trễ hay quên trả hóa đơn điện, nước, internet cũng không còn xảy đến bởi hầu hết các ứng dụng ngân hàng đều có tích hợp chức năng thanh toán hóa đơn trực tuyến, hoặc tự động thanh toán định kỳ. Một số ngân hàng còn khuyến khích người dùng tăng cường chi trả hóa đơn qua mạng với nhiều ưu đãi trên ứng dụng riêng.

Khuyên (24 tuổi) cho biết: "Hầu hết các hóa đơn phát sinh tôi đều chọn thanh toán online vì tiện lợi, không sợ những bận rộn cá nhân làm chậm trễ việc chi trả, đôi khi còn nhận được ưu đãi từ ngân hàng. Như ứng dụng MSB mBank tôi đang sử dụng, mỗi lượt thanh toán hóa đơn sẽ được tặng một lượt chơi. Tôi đã 2 lần nhận được voucher 20.000 đồng và 100.000 đồng từ những lượt chơi này, rất hời cho người dùng".

Một ưu điểm khác là các phương thức giao dịch số có lịch sử giao dịch được ghi lại rõ ràng, rút gọn việc ghi chú những khoản chi tiêu hàng ngày. Khi thanh toán bằng tiền mặt, người trẻ dễ bị chi tiêu thiếu kiểm soát dẫn đến hết tiền mà không biết đã chi vào đâu. Qua thanh toán và chuyển khoản online, Gen Z dễ dàng quản lý chi tiêu cá nhân hơn.

Không chỉ dừng lại ở chuyện quản lý tài chính cá nhân, thanh toán trực tuyến cũng giải quyết những vấn đề tế nhị như mua bán chung ở văn phòng. Dân văn phòng không còn xa lạ với văn hóa gọi đồ ship chung, cả phòng chia đều. Nếu như trước đây, mỗi lần gọi đồ là một lần cân đối chia tiền, băn khoăn "làm tròn lên" hay "làm tròn xuống", thì giờ đây, với tiện ích chuyển khoản nhanh chóng, tiền lẻ cách mấy cũng là chuyện nhỏ do chỉ cần gửi một mã QR.

Phương thức không tiền mặt nói chung và "quét QR" nói riêng không chỉ để chuyển khoản hay thanh toán, đó còn là quét đi những rủi ro khi nhập sai thông tin người nhận, quét những lo lắng, phiền phức khi quên mang tiền mặt, nhằm giảm tải lo ngại trong tâm trí Gen Z.