Hạ viện Mỹ đã tê liệt 3 tuần qua vì đấu đá nội bộ của Đảng Cộng hòa trong lúc viện này đối mặt hàng loạt vấn đề cần giải quyết như hỗ trợ cho Israel, Ukraine và chính quyền liên bang.

Theo Hãng tin Reuters, 8 ứng cử viên cho vị trí chủ tịch Hạ viện, bao gồm dân biểu Cộng hòa Tom Emmer, đã trình bày cách họ sẽ xử lý công việc nếu được bầu vào "ghế nóng" trước các thành viên Đảng Cộng hòa trong cuộc họp kín kéo dài 2 tiếng rưỡi ngày 23-10. Ông Emmer đang là phó lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện và giữ vị trí quyền lực thứ ba tại Hạ viện.

Ứng viên thứ 9 dự kiến tham dự là Dan Meuser đã tuyên bố rút lui trước cuộc họp.

Như vậy Đảng Cộng hòa sẽ họp lại vào sáng 24-10, giờ địa phương, để bắt đầu lựa chọn ứng cử viên chủ tịch Hạ viện thông qua một loạt cuộc bỏ phiếu kín.

Với thế đa số sít sao 221-212 tại Hạ viện, không rõ liệu có đảng viên Cộng hòa nào có thể giành được số phiếu cần thiết để giành quyền chủ tịch hay không.

Tuy nhiên, một số nhà lập pháp cho biết Đảng Cộng hòa có thể tiếp tục bỏ phiếu và đàm phán kín cho đến khi có ứng cử viên đạt được 217 phiếu bầu nội bộ, con số tối thiểu để giành chiến thắng trước Đảng Dân chủ, trước khi bước vào cuộc bỏ phiếu ở Hạ viện.

"Chúng ta phải hành động như những người trưởng thành và đưa ra kết luận. Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể làm được", nghị sĩ Marc Molinaro nói.

Năm nay vị trí chủ tịch Hạ viện Mỹ trở thành điểm nóng xung đột phe phái giữa những người theo đường lối cứng rắn cánh hữu và những đảng viên "chính thống hơn" của Đảng Cộng hòa.

Hạ viện đã rơi vào tình trạng mất kiểm soát kể từ ngày 3-10, khi cựu chủ tịch Kevin McCarthy bị lật đổ. Tiếp đó, đấu đá nội bộ khiến hai ứng viên gồm nhân vật số 2 của phe Cộng hòa tại Hạ viện Steve Scalise và Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan không thể ngồi vào "ghế nóng".

Chiếc ghế chủ tịch Hạ viện bỏ trống đã cản trở hoạt động của Quốc hội Mỹ trong lúc hạn chót để ngăn chính phủ đóng cửa ngày 17-11 đang tới gần và Tổng thống Joe Biden yêu cầu phê duyệt viện trợ quân sự cho Israel và Ukraine.

Sự hỗn loạn của phe Cộng hòa tại Hạ viện đã kéo dài từ đầu năm, khi ông McCarthy phải qua 15 lần bỏ phiếu để nắm búa chủ tịch vào tháng 1-2023, trong đó ông đã phải đưa ra một số nhượng bộ bao gồm cho phép 1 thành viên có thể kích hoạt bỏ phiếu loại ông.

Điều đó đã xảy ra trong tháng 10-2023 khi 8 thành viên Đảng Cộng hòa cùng chung sức lật đổ ông McCarthy dưới sự dẫn dắt của hạ nghị sĩ Matt Gaetz, sau khi ông McCarthy bắt tay với Đảng Dân chủ nhằm ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa một phần.

Ghế chủ tịch Hạ viện Mỹ vẫn trống

Sau ba lần bỏ phiếu, nghị sĩ Jim Jordan vẫn không được phê chuẩn làm chủ tịch Hạ viện Mỹ. Chiếc ghế này sẽ trống trong ít nhất 20 ngày giữa lúc Mỹ đang đối diện nhiều thách thức.