Dự án đường dây 500 kV mạch 3 kéo dài gồm 4 dự án thành phần, có chiều dài 514 km nối từ Quảng Trạch (Quảng Bình) tới Phố Nối (Hưng Yên) với tổng vốn đầu tư khoảng 23.000 tỷ đồng. Dự án này được Thủ tướng yêu cầu phải hoàn thành vào tháng 6/2024, để tăng cung ứng, giảm thiếu điện cho miền Bắc.

Để đảm bảo tiến độ này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đề xuất Chính phủ một số cơ chế đặc thù trong phê duyệt, điều chỉnh chủ trương và triển khai xây dựng dự án này. Cụ thể, EVN đề nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận các dự án thành phần là công trình xây dựng khẩn cấp theo quy định của Luật Xây dựng. Tức là, công trình được thực hiện nhanh để đáp ứng yêu cầu giải quyết các vấn đề bức thiết bảo đảm an ninh năng lượng.

Tập đoàn này cũng đề xuất cơ quan quản lý phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án điện truyền tải trước khi chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng được duyệt. Tức là, chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng, chấp thuận tác động vào rừng (với phần diện tích đất tạm phục vụ thi công) và trình Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn thẩm định, sau đó mới trình Thủ tướng phê duyệt.

Ngoài ra, EVN cũng đề nghị cho phép chủ đầu tư các dự án được triển khai một phần khảo sát và tư vấn lập thiết kế kỹ thuật cùng quá trình thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư.

Cho ý kiến về đề xuất này, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp nói, cơ chế đặc thù cho dự án đường dây 500 kV mạch 3 đoạn Quảng Trạch - Phố Nối là cần thiết, phù hợp với thực tế dự án cần kíp triển khai nhanh để tăng cung ứng điện cho miền Bắc từ năm sau.

Còn Bộ Kế hoạch & Đầu tư đề nghị Bộ Công Thương tham khảo ý kiến của Bộ Xây dựng để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định cơ chế đặc thù với công trình xây dựng khẩn cấp theo Luật Xây dựng. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng lại chưa có ý kiến cụ thể về việc dự án đủ điều kiện là công trình xây dựng khẩn cấp hay không.

Trong khi đó, Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng hồ sơ dự án đường dây truyền tải 500 kV mạch 3 đoạn từ Quảng Trạch (Quảng Bình) tới Phố Nối (Hưng Yên) chưa được chủ đầu tư làm rõ sự phù hợp. Ngoài ra Luật Xây dựng, Luật Điện lực chưa có tiêu chí với các công trình xây dựng khẩn cấp.

Về kiến nghị phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án trước khi duyệt chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, Bộ Tư pháp và Bộ Kế hoạch & Đầu tư nói đề xuất này chưa phù hợp. Bởi, theo Nghị định 156/2018, dự án đầu tư có chuyển mục đích sử dụng rừng, thì chủ trương chuyển mục đích sử dụng là một nội dung để chấp thuận chủ trương đầu tư. Do đó, hai bộ đề nghị EVN thực hiện theo đúng quy định pháp luật.

Liên quan tới đề nghị cho phép EVN, Tổng công ty truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) được giao chuẩn bị các dự án triển khai một phần khảo sát và tư vấn lập thiết kế kỹ thuật cùng quá trình thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư, Bộ Xây dựng nêu quan điểm, việc này có thể áp dụng nếu Thủ tướng chấp thuận các dự án thực hiện theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp.

Bộ Tư pháp đề nghị Bộ Công Thương cùng các bộ, ngành rà soát, đánh giá việc này có phải là hành vi thực hiện dự án đầu tư trước khi chấp thuận chủ trương đầu tư hay không. Bộ này lưu ý, việc chuẩn bị, đầu tư và triển khai các dự án thành phần phải đảm bảo đúng quy định pháp luật.

Trước nhiều quan điểm còn khác nhau, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng có ý kiến chính thức về việc dự án đường dây 500 kV mạch 3 đoạn Quảng Trạch - Phố Nối có thuộc công trình xây dựng khẩn cấp hay không, và có ý kiến tiêu chí rõ ràng để áp dụng.

Bộ này cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn đẩy nhanh sửa quy định liên quan tới chuyển đổi mục đích sử dụng rừng. Việc này là cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án trước khi phê duyệt chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.

Đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch đến Phố Nối gồm 4 dự án thành phần Quảng Trạch - Quỳnh Lưu; Quỳnh Lưu – Thanh Hóa; Nam Định 1 – Thanh Hóa và Nam Định 1 – Phố Nối.

Việc hoàn thiện dự án 500 kV mạch 3 kéo dài sẽ tăng công suất cung ứng điện từ Nam - Bắc lên 5.000 MW.

Vài ngày trước, dự án đường dây 500 kV Nhà máy điện Nam Định 1 - Thanh Hóa, được Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư. Đây là thủ tục pháp lý quan trọng, cơ sở để EVNNPT thực hiện các bước tiếp theo.

Trước đó, tại cuộc họp tuần trước về thực hiện đầu tư dự án này, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Công Thương thực hiện nghiêm việc lập kế hoạch, biểu đồ theo dõi tiến độ triển khai các bước của dự án. Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiến hành song song các bước chuẩn bị, để khởi công dự án này vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11.

Anh Minh