Hành trình "đi tới, đi lui"
Căn nhà cấp 4 trong kiệt đường Bắc Đẩu (phường Thanh Bình, quận Hải Châu, Đà Nẵng) của bà Hoàng Thị Hải đã xuống cấp nặng, phải dùng bạt che mỗi khi mưa đổ xuống.
"Nhà hư hỏng nên tôi xin phép sửa chữa, xây nhà từ năm 2020. Dù đã có sổ đỏ, ở gần 20 năm, đóng thuế đầy đủ, vậy mà…" - bà Hải ôm xấp hồ sơ, trình bày.
Nguyên trước đây bố mẹ của bà Hải sử dụng thửa đất có diện tích 206,4m2. Năm 2002, thành phố Đà Nẵng thu hồi một phần diện tích đất (183m2). Chủ hộ đã nhận đủ tiền đền bù, phần diện tích đất còn lại là 23,4m2.
Năm 2005, bố mẹ bà Hải nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất quận Hải Châu đã kiểm tra hiện trạng, lập thủ tục và trình UBND quận cấp sổ đỏ với diện tích đất 53,5m2 (lớn hơn 30,1m2 so với diện tích đất còn lại và không thu tiền sử dụng đất).
Nhà đất này bà Hải được bố mẹ cho tặng và đã chỉnh lý biến động sang tên năm 2007.
Vì nhà cửa rệu rã, tháng 2-2020 bà Hải nộp hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng, sửa chữa.
Theo bà Hải, khi cơ quan chức năng đo đạc, kiểm tra trả lời diện tích đất có sự chênh lệch, nên hồ sơ của bà bị "ách" lại.
"Họ hướng dẫn tôi liên hệ cơ quan chức năng để đo đạc diện tích đất, từ đó cấp lại sổ đỏ theo thực tế. Có sổ sẽ cấp giấy phép xây dựng" - bà Hải cho hay.
Bà Hải cho biết, tháng 4-2020, bà đã liên hệ Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố để đề nghị đo đạc bằng máy, xác định diện tích đang sử dụng là 48,5m2 (trong đó có 1,2m2 phạm lộ giới đường bê tông 5m), không phải là 53,5m2 theo sổ đỏ.
Có kết quả đo đạc, bà Hải nộp hồ sơ đề nghị cấp sổ đỏ lại theo diện tích thực tế.
Vậy nhưng từ đó đến nay, bà Hải "đi tới, đi lui", mà vẫn chưa có kết quả.
Bao giờ có kết quả?
Theo tìm hiểu, liên quan vụ việc của bà Hải đã có nhiều cuộc họp, ý kiến của các cơ quan, đơn vị.
UBND quận Hải Châu cho biết, quận đã hai lần có báo cáo, trong đó có đề xuất cụ thể. Tháng 9 vừa qua, trong báo cáo gửi thành phố, quận cũng nêu ý kiến:
Phần diện tích còn lại sau khi Nhà nước thu hồi đất của ông Hoàng Ngọc Tân và bà Nguyễn Thị Tâm (bố mẹ bà Hải) là 23,4m2.
Năm 2006, UBND quận cấp sổ đỏ đối với 53,5m2, không thu tiền sử dụng đất đối với phần diện tích tăng 30,1m2 là không phù hợp quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, do ông Tân và bà Tâm đã tặng cho quyền sử dụng đất ở và quyền sử dụng nhà cho bà Hải. Theo quy định, Nhà nước không thu hồi sổ đỏ của bà Hải.
Quận cũng nêu, bà Hải không đồng ý với việc thực hiện nghĩa vụ tài chính theo thời điểm hiện nay khi công nhận lại 23,9m2 (giá đất hiện hơn 20,4 triệu đồng/m2 - PV).
Việc xử lý thiệt hại do việc cấp giấy chứng nhận trái luật gây ra thực hiện theo quyết định hoặc bản án của tòa. Người có hành vi vi phạm dẫn đến việc cấp giấy chứng nhận trái pháp luật bị xử lý theo quy định của Luật Đất đai.
Mặt khác, bà Hải có hoàn cảnh khó khăn, mẹ đơn thân, không đủ khả năng nộp tiền theo đơn giá đất hiện nay, nhà xuống cấp nghiêm trọng…
Quận Hải Châu đã đề xuất cho phép cấp đổi sổ đỏ của bà Hải theo diện tích thực tế là 47,3m2 trên cơ sở bà phải hoàn trả lại kinh phí đền bù, hỗ trợ về đất trước đây đã nhận và khoản lãi suất tiền gửi theo Ngân hàng Nhà nước quy định đối với phần đất 23,9m2 kể từ ngày nhận tiền (năm 2001, đơn giá 302.400 đồng/m2).
UBND TP Đà Nẵng đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, hướng dẫn cho quận Hải Châu xử lý nội dung báo cáo trên.
Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận 6 (TP.HCM) phải làm rõ trách nhiệm đối với việc để tồn đọng hơn 400 hồ sơ cấp giấy chứng nhận (sổ đỏ) kéo dài từ năm 2009 đến nay.