Ngày 31/10, TAND Tp.HCM tiếp tục phiên tòa xét xử vụ án Vi phạm quy định về và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng do Phan Minh Tân, SN 1954, nguyên Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tp.HCM, cùng năm đồng phạm thực hiện.

Ngoài bị cáo Phan Minh Tân, cáo trạng của VKSND Tp.HCM cũng truy tố 5 bị cáo khác cùng tội danh trên, gồm: Phan Thu Nga, cựu Trưởng Phòng Quản lý khoa học; Võ Thùy Linh, nguyên Trưởng Phòng Kế hoạch tài chính; Nguyễn Quốc Thái, nguyên Phó Trưởng Phòng Quản lý công nghệ; Khuất Duy Duy Long, cựu trưởng phòng quản lý công nghệ và Chu Bá Long, cựu cán bộ Phòng Quản lý công nghệ.

Vụ án liên quan bị cáo Phan Minh Tân và đồng phạm từng nhiều lần được TAND Tp.HCM đưa ra xét xử nhưng để phải hoãn. Lần gần nhất là vào ngày 29/9 vừa qua, phiên tòa không thể xét xử như dự kiến do bị cáo Phan Minh Tân và bị cáo Nguyễn Quốc Thái (cựu Phó Trưởng Phòng Quản lý công nghệ) nhập viện; bị cáo Khuất Duy Vĩnh Long (cựu cán bộ Phòng Quản lý công nghệ) đã bỏ trốn.

Khai tại tòa, bị cáo Phan Minh Tân khai mình là người đứng đầu Quỹ phát triển khoa học công nghệ (Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM). Khi xét duyệt dự án vay và hỗ trợ cho Công ty CP đầu tư và phát triển công nghệ Huy Hoàng (gọi tắt là công ty Huy Hoàng) thực hiện dự án “Thiết kế và sản xuất thử nghiệm chip nhận dạng từ xa qua sóng radio” (dự án 1) và dự án “Đầu tư và phát triển công nghệ chip nhận dạng bằng sóng vô tuyến RFID” (dự án 2), bị cáo Tân dựa vào các quy chế do UBND Tp.HCM ban hành và các tài liệu do Công ty Huy Hoàng cung cấp. Việc Quỹ phát triển khoa học công nghệ cho vay với lãi suất thấp, không cần tài sản thế chấp là vì dựa vào năng lực công nghệ của công ty Huy Hoàng.

Theo bị cáo Tân, trước khi thực hiện dự án 1, ông ta đã báo cáo với Bộ trưởng và các cơ quan chức năng của Bộ Khoa học và Công nghệ. Bộ Khoa học và Công nghệ nhận định đây là dự án tốt, khả thi và Bộ trưởng kết luận bộ hoàn toàn tán thành dự án phát triển công nghệ, giao UBND Tp.HCM có cơ chế hỗ trợ. Công ty Huy Hoàng sau khi được duyệt thực hiện dự án 1 đã dành kinh phí được giải ngân để phục vụ dự án, không dành để mua máy móc hay tài sản gì khác.

Trong số 6 thành viên của Quỹ phát triển khoa học công nghệ tham gia đánh giá (đợt 2) về xét duyệt cho công ty Huy Hoàng vay thực hiện dự án thì có 5 thành viên đồng ý cho vay. Theo bị cáo Tân, năng lực Công ty Huy Hoàng yếu là đúng, tuy nhiên khi xem xét đánh giá dự án, xét duyệt cho vay, bị cáo dựa vào năng lực công nghệ. “Bị cáo cho rằng quyết định cho vay là hoàn toàn phù hợp”, bị cáo Tân trình bày.

Bị cáo Tân cũng thừa nhận trách nhiệm của mình đối với việc cấp kinh phí giai đoạn 2 cho dự án 1. Việc không hoàn thành dự án là do trách nhiệm của công ty Huy Hoàng và bị cáo hoàn toàn không thụ hưởng bất cứ đồng nào.

Các bị cáo là đồng phạm của bị cáo Tân cũng thừa nhận hành vi phạm tội của mình.

Phát biểu quan điểm về vụ án, đại diện Viện kiểm nhân dân Tp.HCM cho rằng các bị cáo biết rõ dự án 1 chưa hoàn thành nhưng vẫn cho phép thực hiện cùng lúc hai dự án, bất chấp các quy định, gây thiệt hại số tiền rất lớn của Nhà nước.

Về thiệt hại cụ thể từ hành vi của từng bị cáo, đại diện VKS cho rằng bị cáo Phan Minh Tân và bị cáo Võ Thùy Linh phải chịu trách nhiệm về thiệt hại của cả 2 dự án, với số tiền thiệt hại là 22,6 tỷ đồng.

Bị cáo Phan Thu Nga phải chịu trách nhiệm với thiệt hại gây ra tại dự án 2 với số tiền là 19,4 tỷ đồng. Bị cáo Nguyễn Quốc Thái và Chu Bá Long chịu trách nhiệm với số tiền thiệt hại 700 triệu đồng từ dự án 1.

Đối với bị cáo Khuất Duy Vĩnh Long, bị cáo xem thường pháp luật, đã bỏ trốn nhưng phải chịu trách nhiệm với số tiền thiệt hại là 20,1 tỷ đồng và phải chịu trách nhiệm về việc bỏ trốn của mình.

Về mức án, đại diện VKSND Tp.HCM đề nghị tòa cùng cấp tuyên phạt bị cáo Phan Minh Tân từ 4 - 6 năm tù; bị cáo Võ Thùy Linh từ 3 - 5 năm tù.

Bị cáo Phan Thu Nga 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo, 5 năm thử thách; bị cáo Nguyễn Quốc Thái 2 năm tù treo, 3 năm thử thách; Chu Bá Long 2 năm tù, thời gian thử thách 3 năm.

Riêng đối với bị cáo Khuất Duy Vĩnh Long đã bỏ trốn, có thái độ ngoan cố, coi thường pháp luật, đại diện Viện kiểm sát đề nghị tòa tuyên mức án nghiêm khắc, cụ thể là từ 10 - 12 năm.

Theo nội dung vụ án, trước khi bị khởi tố và truy tố, bị can Tân là Phó Giáo sư, Tiến sĩ, giảng viên chuyên ngành hóa polymer. Ông giữ chức vụ Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tp.HCM trong giai đoạn từ năm 2006 - 2014.

Quỹ phát triển khoa học và công nghệ Tp.HCM (gọi tắt là Quỹ phát triển KH&CN) do UBND Tp.HCM thành lập ngày 16/5/2007, là tổ chức hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, có chức năng thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ,…

Hội đồng quản lý của quỹ trên gồm 6 thành viên, do ông Phan Minh Tân làm chủ tịch; Quỹ đầu tư phát triển đô thị Tp.HCM (HIFU) là cơ quan điều hành.

Tháng 8/2009, Nguyễn Trọng Vũ - Giám đốc Công ty đầu tư và phát triển công nghệ Huy Hoàng (gọi tắt là Công ty Huy Hoàng) có công văn gửi Sở Khoa học và Công nghệ Tp.HCM đề nghị hỗ trợ kinh phí từ ngân sách sự nghiệp khoa học với số tiền 5,1 tỷ đồng để thực hiện dự án “Thiết kế và sản xuất thử nghiệm chip nhận dạng từ xa qua sóng radio TS09-01 chip RFID” (dự án 1).

Được hội đồng xét duyệt dự án Quỹ phát triển KH&CN thẩm định và thông qua, Công ty Huy Hoàng được hỗ trợ 4,9 tỷ đồng để thực hiện dự án.

Hồ sơ xét duyệt cũng nêu, tiến độ cấp kinh phí được chia làm 3 đợt, thời hạn thực hiện là 18 tháng. Ngoài ra, trong số tiền được hỗ trợ, Quỹ phát triển KH&CN sẽ thu hồi 70%, tương đương 3,4 tỷ đồng.

Sau khi cấp kinh phí đợt 1, Công ty Huy Hoàng triển khai dự án nhưng chậm tiến độ. Mặc dù, tiến độ thực hiện dự án chậm hơn kế hoạch, nhưng ông Tân cùng các đồng phạm vẫn đề xuất, xét duyệt cấp tiếp kinh phí đợt 2 là 700 triệu đồng cho Công ty Huy Hoàng.

Sau khi nhận kinh phí đợt 2, Công ty Huy Hoàng không hoàn thành được dự án, cũng không hoàn trả kinh phí phải thu hồi, gây thiệt hại theo giám định là gần 3,2 tỷ đồng.

Đến tháng 9/2009, Nguyễn Trọng Vũ tiếp tục có công văn gửi Sở Khoa học và Công nghệ Tp.HCM đề nghị vay 10 tỷ đồng để thực hiện dự án Đầu tư và phát triển công nghệ chip nhận dạng bằng sóng vô tuyến RFID.

Sau khi nhận công văn từ Công ty Huy Hoàng, Quỹ phát triển KH&CN tiến hành thẩm định, xét duyệt. Dù có nhiều ý kiến phản đối cho rằng dự án không khả thi, đồng thời đề nghị xem xét lại nguồn vốn của Công ty Huy Hoàng, nhưng đầu năm 2010, ông Phan Minh Tân đã ký văn bản kết luận dự án đạt yêu cầu, đồng ý cho vay.

Tháng 4/2011, Quỹ đầu tư phát triển đô thị Tp.HCM ký hợp đồng cho Công ty Huy Hoàng vay 10 tỷ đồng, thời hạn 48 tháng, lãi suất 0%. Tuy nhiên, sau khi nhận được giải ngân 10 tỷ đồng, ngày 13/5/2011, Nguyễn Trọng Vũ đã xuất cảnh đi nước ngoài.

Theo kết quả điều tra, tại thời điểm thẩm định dự án 2, Công ty Huy Hoàng không có khả năng về tài chính, tổng vốn tự có chỉ khoảng gần 142 triệu đồng, nên không đủ điều kiện được duyệt vay theo quy định.

Cũng theo hồ sơ điều tra, từ tháng 8 đến tháng 11/2009, ông Tân lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, đã cùng các đồng phạm làm trái quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng đầu tư công trong xét duyệt vay và hỗ trợ cho Công ty Huy Hoàng thực hiện 2 dự án không đúng quy định, gây thiệt hại tổng cộng hơn 22,6 tỷ đồng của ngân sách Nhà nước.

Liên quan đến vụ án, Công an Tp.HCM đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Trọng Vũ về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, do Vũ đang ở đâu không rõ, Công an Tp.HCM đã tạm đình chỉ điều tra, khi nào bắt được sẽ xử lý sau.