Đối với chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump, tháng 10 được cho xem là thời điểm tạo nên bước ngoặt. Sau khi phải “đuổi theo” ứng cử viên Đảng Dân chủ Joe Biden trong các cuộc thăm dò suốt cả năm, ông Trump nghĩ thời điểm cuối tháng 9 và tháng 10 sẽ là bàn đạp để ông tăng tốc hướng tới nhiệm kỳ thứ hai bằng cách đánh bại đối thủ của mình trong cuộc tranh luận đầu tiên, thu hút thêm sự ủng hộ của cử tri, huy động nhiều tiền hơn và tổ chức các cuộc vận động lớn ở giai đoạn nước rút.

Thế nhưng, mọi chuyện đã không diễn ra theo cách mà Tổng thống Trump đã hình dung.

Ảnh: Getty

Từ cuộc tranh luận hỗn loạn tới mắc Covid-19

Đối với Tổng thống đương nhiệm của nước Mỹ, một tuần vừa qua đã đưa ông hết thất bại này đến thất bại khác – từ bài báo của New York Times nói rằng ông đã nộp rất ít tiền thuế trong năm đầu tiên làm tổng thống và thậm chú không đóng thuế thu nhập trong nhiều năm gần đây; từ cuộc tranh luận hỗn loạn có nguy cơ khiến nhiều cử tri quay lưng; cho tới việc ông phải nhập viện vì mắc Covid-19 cùng các thông tin mâu thuẫn về sức khỏe của ông.

Trong khi đó, đối thủ Joe Biden của đảng Dân chủ vẫn đang “thống trị” các cuộc thăm dò gần đây, khoảng cách giữa ông Biden và Tổng thống Trump vẫn duy trì ở mức ổn định, thậm chí được nới rộng.

Bất chấp những tiên lượng khả quan của bác sĩ vào cuối tuần qua, việc ông Trump mắc Covid-19 ảnh hưởng không nhỏ tới chiến dịch của ông khi chỉ còn bốn tuần nữa là đến Ngày Bầu cử và ở nhiều bang, các cử tri đã bỏ phiếu sớm.

Hãng thăm dò dư luận Neil Newhouse cho rằng: “Điều này khiến chiến dịch của ông Trump bị “đóng băng” ở thời điểm mà Tổng thống đang tụt lại đằng sau trong các cuộc thăm dò dư luận. Đây là thời điểm ông cần phải thu hẹp khoảng cách và tình hình hiện nay khiến mọi việc trở nên khó khăn hơn”.

Các trợ lý của Trump thừa nhận rằng việc ông mắc Covid-19 sẽ chỉ khiến dư luận càng quan tâm nhiều hơn tới cách kiểm soát đại dịch của chính quyền đương nhiệm. Bên cạnh đó, việc Tổng thống phải nhập viện cũng làm suy giảm hình ảnh mà ông vốn vẫn thường cho rằng ông vượt trội hơn đối thủ: rằng ông trông mạnh mẽ và cứng rắn hơn [so với Biden].

Trong khi đó, ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden đã tìm cách tập trung sự chú ý vào đại dịch Covid để thể hiện sự khác biệt rõ nét với Tổng thống Trump. Ông cam kết công bố tất cả các xét nghiệm Covid-19 của mình và cho rằng điều này trái ngược với sự thiếu minh bạch xung quanh kết quả xét nghiệm và tiền sử bệnh của ông Trump.

Ông Biden chờ đợi cuộc tranh luận thứ 2 với Tổng thống Trump. Ảnh: Reuters

Hạ nghị sỹ (đảng Dân chủ) bang Ohio Tim Ryan cho biết trong tuần qua nhiều cử tri đã thay đổi quan điểm. Sau cuộc tranh luận đêm 29/9 ở Cleveland, ông Ryan đã nghe được thông tin rằng một số cư dân ở Youngstown, khu vực mà ông đại diện, đã gỡ bỏ các tấm biển ủng hộ ông Trump và một số cử tri ủng hộ đảng Cộng hòa thậm chí còn ghé qua các điểm tranh cử của Biden để lấy biển ủng hộ.

“Đó là vì cuộc tranh luận. Nhiều người còn nói rằng, ‘Tôi không thể làm điều này [ủng hộ ông Trump. Chúng tôi không thể làm điều này trong 4 năm nữa’”, ông Ryan cho biết.

Ông Trump sẽ thay đổi thông điệp về Covid-19?

Dù vậy, ban tranh cử của ông Trump cho biết họ không mất hy vọng. Các thành viên kỳ cựu trong ban chiến dịch năm 2016 của ông Trump nhắc lại rằng ông Trump dường như đã “chết điếng” khi video “Đường đến Hollywood” được Washington Post tiết lộ, trong đó ông khoe khoang về việc tấn công tình dục. Tuy nhiên ông Trump đã lấy lại tinh thần và giành chiến thắng về số phiếu đại cử tri.

“Cuốn băng đó được công bố vào ngày 7/10. Bạn phải nhớ điều đó. Chúng tôi không đoán trước điều gì. Chúng tôi sẽ chỉ đưa ra các quyết định mang tính chiến lược và chiến thuật tốt nhất có thể”, một cố vấn chiến dịch tranh cử của Trump cho biết.

Jason Miller, một cố vấn chiến dịch, cho biết tổng thống đang cân nhắc để có thể lên đường cho các sự kiện vận động tranh cử trực tiếp. “Ngay sau khi các bác sĩ xác nhận [đã khỏi bệnh], ông ấy sẽ lên đường tới đó”, Miller nói.

Ông cũng cho biết ông Trump đang có kế hoạch tận dụng Covid-19 như một lợi thế vì ông là một “công dân cao cấp đã đánh bại dịch bệnh này”.

Ông Trump vẫn liên lạc chặt chẽ với các cố vấn về chiến dịch tái tranh cử của mình từ bệnh viện. Ông nói với các đồng minh rằng khi ông khôi phục lại các hoạt động tranh cử, ông sẽ thay đổi thông điệp của mình về Covid-19, chia sẻ trên phương diện cá nhân về cách ông đánh bại dịch bệnh này.

Trong một đoạn video ghi hình ở Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed và đăng tải trên Twitter cá nhân hôm 4/10, ông Trump nói rằng: “Tôi đã học được rất nhiều về Covid-19. Tôi đã học về nó bằng cách thực sự đến trường. Đây là trường học thực sự; chú không phải trường học được đọc qua sách vở. Và đã thực sự trải nghiệm và tôi đã hiểu. Đó là một điều rất thú vị. Và tôi sẽ cho bạn biết về điều đó”.

Ngoài ra, Tổng thống và ban tranh cử của ông cũng sẽ tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có sớm có vaccine ngừa Covid-19.

Theo ông Al Cardenas, một chiến lược gia của Đảng Cộng hòa và là cựu Chủ tịch Liên minh Bảo thủ Mỹ, nhiều người nghĩ rằng việc quay trở lại lại thảo luận về đại dịch là điều gì đó mà ông Trump không muốn khi chỉ còn 4 tuần nữa là đến ngày bầu cử. Tuy nhiên, ông Trump có thể nhận được sự cảm thông và níu chân cử tri nếu ông dũng cảm làm điều đó.

Bỏ lỡ thời điểm vàng?

Dù vậy, ông Trump có một khoảng cách đáng kể cần phải thu hẹp. Theo thăm dò của NBC News-Wall Street Journal công bố ngày 4/10, ứng viên Joe Biden dẫn trước ông Trump với tỷ lệ 53%-39%, cách biệt 14 điểm %. Cuộc thăm dò trên toàn quốc cho thấy khoảng cách mà ông Biden dẫn trước đã gần gấp đôi sau cuộc tranh luận tuần trước, và hầu hết các cử tri đều nói rằng ông Biden là người phù hợp để trở thành tổng thống.

Mike Murphy, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa cho rằng, ông Trump dường như đang bị “tuột dốc” với một loạt vấn đề bầu cử và việc lấy lại đà để bứt phá sẽ càng khó khăn hơn. Ông Trump cần một tháng 9 tái khởi động, nhưng thay vào đó ông lại “trúng đòn” và cuộc tranh luận hôm 29/9 là một thảm họa.

Ông Murphy đánh giá tháng 10 đối với ông Trump giống như “cát lún” vì mắc Covid-19 và không thể tiến hành các cuộc vận động trực tiếp khi đồng hồ đang điểm gần tới giờ G.

Ông Trump làm việc tại phòng Tổng thống của Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed này 3/10. Ảnh: White House

Ông Trump đã lên kế hoạch cho các chuyến đi tới các bang dao động từ nay đến cuộc bầu cử ngày 3/11, và có lẽ hơn nhiều sự kiện đã bị hủy bỏ vì ông Trump không thể tham dự trực tiết ít nhất trong 10 đến 14 ngày tới.

Một quan chức Đảng Cộng hòa cho biết chiến dịch tranh cử của Trump, vốn đang đối mặt với cuộc khủng hoảng tiền tài trợ, cũng đã phải hủy bỏ các đợt gây quỹ sắp tới.

Dù vậy, trong lúc Tổng thống vắng mặt, ban tranh cử của ông Trump đã khởi động “Chiến dịch MAGA” - một sáng kiến được đặt tên theo khẩu hiệu “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, theo đó cử những người đại diện nổi tiếng trên khắp đất nước để tổ chức các sự kiện thu hút người ủng hộ. Chiến dịch sẽ bắt đầu với một sự kiện dành cho những người ủng hộ cơ sở vào tối thứ 5/10 (giờ Mỹ), với các sự kiện trực tiếp vào ngày 8/10..

Tim Murtaugh, phát ngôn viên của chiến dịch cho biết: “Chúng tôi không thể hủy tất cả các hoạt động trên cả nước”.

Phó Tổng thống Pence, người dự kiến tranh luận với ứng cử viên phó tổng thống của đảng Dân chủ Kamala Harris vào 7/10, cũng vẫn duy trì một lịch trình đi lại tích cực, cùng với Donald Trump Jr. - con trai cả của Tổng thống và các thành viên khác trong gia đình Trump.

Các chiến dịch của Trump sẽ khuyến khích - nhưng không bắt buộc – người tham dự sử dụng khẩu trang tại các sự kiện và sẽ cung cấp nước rửa tay, theo Murtaugh.

Từ Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed, ông Trump nhắn gửi tới người ủng hộ qua một tuyên bố trên Twitter chiều 4/10: “Tôi thực sự đánh giá cao tất cả những người hâm mộ và những người ủng hộ tôi ở bên ngoài bệnh viện. Thực tế là, họ thực sự yêu đất nước của chúng ta và đang thấy cách chúng tôi làm cho nước Mỹ tuyệt vời hơn bao giờ hết!”.

Vài giờ sau, ông Trump bất ngờ xuất hiện trên xe ô tô vẫy tay chào những người ủng hộ ở bên ngoài Trung tâm Quân y Walter Reed - nơi ông điều trị Covid-19.

Ông Trump vẫy tay chào người ủng hộ bên ngoài Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed - nơi ông đang điều trị Covid-19 ngày 4/10. Ảnh: Getty

Trong khi đó, các cố vấn và đồng minh của ông Trump cũng đang tích cực củng cố sự ủng hộ của cử tri với Tổng thống đương nhiệm. Trong một chương trình trên Fox News tối 3/10, Corey Lewandowski, cố vấn cấp cao cho chiến dịch tranh cử của Trump “kêu gọi mọi người đoàn kết và chiến đấu cho Tổng thống Trump như ông ấy đã làm cho chúng ta một cách không nao núng và suốt 24 giờ một ngày, bảy ngày một tuần”.

Hôm 4/10, con trai ông Trump đã gửi email đến những người ủng hộ Tổng thống để vận động tiền quỹ tranh cử.

“Chúng ta đang ở giai đoạn cuối của cuộc bầu cử này và trong khi cha tôi đang nỗ lực để trở lại sơm nhất có thể, thì việc duy trì chiến chiến dịch trào mạnh mẽ cho sự trở lại của ông ấy là tùy thuộc vào chúng ta”, Trump Jr. viết.

Tuy nhiên, Tom Rath, chiến lược gia lâu năm của Đảng Cộng hòa đánh giá về một tuần qua của ông Trump rằng: “Đó giống như một chương trình truyền hình tồi tệ. Các dữ liệu cho thấy rằng người dân Mỹ, công chúng Mỹ, đã cảm thấy đủ. Nếu như ban chiến dịch của Trump không có thay đổi đáng kể về hướng đi và động lực trong cuộc đua này thì chúng tôi mong đợi một sự thay đổi lớn trong chính phủ vào tháng 11 tới”./.

Hoàng Phạm