Gần đây, nhiều bạn đọc gửi câu hỏi đến Pháp Luật TP.HCM thắc mắc vấn đề những người lao động tự do như thợ hồ, tiểu thương, xe ôm… có được mua bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện không; mua ở đâu; chế độ được hưởng như thế nào?
Cơ quan BHXH TP.HCM sẽ giải đáp những thắc mắc trên của bạn đọc.
. Bạn đọc Nguyễn Văn Thành: Tôi là công nhân xây dựng làm theo ngày và không được công ty đóng BHXH.
Cho tôi hỏi, tôi có thể tự mua BHXH cho mình được không, bởi nghề của chúng tôi khá nguy hiểm, có BHXH tôi sẽ yên tâm hơn.
Nếu tôi thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện thì trình tự, thủ tục thực hiện như thế nào?
+ Bảo hiểm xã hội TP.HCM: Luật BHXH quy định người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Nếu bạn không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc, bạn có thể đăng ký tham gia BHXH tự nguyện tại đại lý thu bưu điện, đại lý thu phường, xã hoặc cơ quan BHXH quận, huyện nơi cư trú.
Mức tham gia do người lao động lựa chọn, mức thấp nhất bằng chuẩn nghèo nông thôn và mức cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Người lao động được lựa chọn đóng theo các phương thức: Đóng hằng tháng, đóng ba tháng một lần, đóng sáu tháng một lần, đóng 12 tháng một lần, đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá năm năm một lần.
Nhân viên cơ quan bảo hiểm xã hội tư vấn bảo hiểm xã hội tự nguyện cho người dân. Ảnh: NGUYỄN HIỀN
. Bạn đọc Trần Thanh Hải: Cho tôi hỏi khi người dân tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng những chế độ gì và quyền lợi ra sao?
+ Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. Khi người tham gia BHXH tự nguyện có đủ các điều kiện như nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi và tham gia đủ 20 năm đóng BHXH trở lên sẽ được nhận lương hưu.
Khi nhận lương hưu, người nhận sẽ được cấp thẻ BHYT miễn phí.
Trường hợp người tham gia có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
Trường hợp người đang đóng BHXH tự nguyện, đang bảo lưu thời gian đóng BHXH, đang hưởng lương hưu chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
Người tham gia BHXH tự nguyện có thể sẽ được hưởng BHXH một lần.
. Bạn đọc Hà An: Hiện tại tôi chưa đến tuổi hưu và đã đóng BHXH tự nguyện được 10 năm. Tuy nhiên, tôi đang có ý định ra nước ngoài sinh sống. Cho tôi hỏi điều kiện nào người tham gia được giải quyết BHXH một lần?
+ Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH.
- Ra nước ngoài để định cư.
- Người tham gia có trên 20 năm đóng nhưng đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
| Điều kiện để được trợ cấp thất nghiệp • Tôi làm công nhân may cho một công ty ở TP.HCM và có ký hợp đồng lao động thời hạn 12 tháng. Trong hợp đồng lao động có nêu trách nhiệm của công ty là phải tham gia đầy đủ BHXH cho người lao động. Trong quá trình làm việc, vì bận việc gia đình nên tôi phải nghỉ việc. Phía công ty bảo do tôi chấm dứt hợp đồng trước thời hạn nên công ty chỉ chi trả tiền lương, phần BHXH công ty không giải quyết. Cho tôi hỏi người lao động phải đáp ứng điều kiện nào để được hưởng trợ cấp thất nghiệp và thời hạn nộp hồ sơ là bao lâu? Bạn đọc Nguyễn Ngọc Thanh (TP.HCM) + Bảo hiểm Xã hội TP.HCM: Người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ bốn điều kiện sau đây: Thứ nhất, người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp như người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp luật. Người lao động hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng. Thứ hai, người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn, hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn… Thứ ba, người lao động đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm. Thứ tư, người lao động chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, trừ các trường hợp như thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên… Nếu bạn đủ điều kiện theo quy định nêu trên thì có thể nộp hồ sơ để hưởng trợ cấp thất nghiệp. Thời hạn nộp hồ sơ trong ba tháng, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc và người lao động chưa có việc làm. |