Dù chưa chính thức bị áp dụng tiêu chuẩn khí thải mới (năm 2021) đối với các dòng xe được sản xuất từ năm 1999 đến 2008 nhưng nhiều dòng xe vẫn không đạt chuẩn khí thải hiện hành. Trường hợp các xe không đạt tiêu chuẩn này sẽ không được tham gia giao thông theo quy định.

Ô tô đời 2000 liên tiếp trượt khí thải

Theo lộ trình, đầu năm 2021, các mẫu ô tô sản xuất trong giai đoạn 1999-2008 phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải cao mức 2. Như vậy, các dòng xe chạy xăng phải có nồng độ khí CO tối đa trong khí thải là 3,5% thể tích (trước đó là 4,5%). Xe dùng diesel động cơ bốn kỳ có giới hạn tối đa khí HC là 800 ppm (trước đó là 1.200 ppm). Tuy nhiên, ngay tại thời điểm này, nhiều mẫu ô tô đời 2000 đã không đạt chuẩn khí thải theo tiêu chuẩn hiện hành.

Anh Đồng Hữu Mạnh (quận Gò Vấp, TP.HCM) chia sẻ: “Xe tôi sản xuất năm 2005, chủ yếu sử dụng cho việc đi lại trong TP nên ít bị hư hại. Vậy mà mới đây đi đăng kiểm, tôi bất ngờ được báo là xe không đạt chuẩn khí thải. Sau khi đi bảo dưỡng thì đã qua được nhưng các kiểm định viên đã nhắc nhở tôi về quy định khí thải mới sẽ áp dụng cho năm sau. Tôi khá lo lắng không biết đến đó xe mình có đạt chuẩn không”.

Qua khảo sát một số trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM, bình quân mỗi ngày có một chiếc xe không đạt chuẩn khí thải. Một kiểm định viên cho biết các dòng xe sử dụng dưới 10 năm thì rất khó bị trượt khí thải, trừ khi xe bị lỗi máy, ngập nước. Chủ yếu các dòng xe sản xuất khoảng năm 2000 mới dễ bị trượt khí thải dù các hạng mục khác như hiệu quả thắng, hệ thống lái… đều đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật. Thậm chí có xe không đạt sau cả ba lần kiểm tra.

Kiểm định viên này dẫn chứng thêm, các dòng xe chạy bằng nhiên liệu xăng dễ khắc phục lỗi này hơn xe chạy dầu. Ví dụ, xe chạy dầu hay bị dính bụi bẩn, bụi mịn ở bộ phận lọc nhớt, lâu ngày không vệ sinh sẽ khiến dầu không lên được liên tục, không xả được khói.

“Nếu có hạt cát vào bộ phận kim phun thì có thể tháo kim phun đó để vệ sinh lại, xịt đẩy hạt cát ra ngoài, sau đó quay lại kiểm định” - kiểm định viên nói.

Nếu không bảo dưỡng, nhiều ô tô trượt khí thải theo tiêu chuẩn mới. Ảnh: THY NHUNG

Nâng cao ý thức bảo dưỡng xe của tài xế

Ông Khuất Duy Thịnh, Phó Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 5005V, quận Tân Bình (TP.HCM), cho biết nhiều chủ xe do tiết kiệm chi phí nên không bảo dưỡng xe đúng quy định. Điều này vô tình dẫn đến việc xe không đạt chuẩn quy định khí thải.

Theo ông Thịnh, một trong những nguyên nhân dẫn đến xe trượt khí thải là do xe chủ yếu chạy trong khu vực nội đô, không di chuyển lên cao tốc, dẫn đến hệ thống xả khói với tốc độ thấp, bị đọng bụi ở pô xe. Vì vậy, trước khi đi đăng kiểm, chủ xe có thể chạy một vòng lên cao tốc cho khí được xả ra.

Ông Thịnh nói thêm các dòng xe mới hiện nay đều được sản xuất là xe phun xăng điện tử, kim phun đốt cháy các bụi bẩn nên chỉ có dòng xe bị lỗi máy mới xảy ra các hiện tượng không đạt chuẩn khí thải.

Đồng quan điểm, ông Đặng Trần Khanh, Phó phòng Kiểm định xe cơ giới Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng chủ xe không bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra thường xuyên ô tô theo hướng dẫn, khuyến cáo, quy định của nhà sản xuất là nguyên nhân chính dẫn đến việc khi kiểm định xe không đạt tiêu chuẩn khí thải.

“Việc kiểm định khí thải và tiêu chuẩn trong kiểm định đối với phát thải khí thải của ô tô được thực hiện theo Quyết định số 16/2019 ngày 28-3-2019 của Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải của ô tô tham gia giao thông và ô tô đã qua sử dụng nhập khẩu” - ông Khanh cho biết.

Theo đó, từ ngày 1-1-2021, tiếp tục áp dụng mức 2 của TCVN 6438:2018 đối với ô tô sản xuất từ năm 1999 đến hết 2008. Để xe đạt mức tiêu chuẩn khí thải, các chủ xe, tài xế cần phải thực hiện bảo dưỡng định kỳ, kiểm tra thường xuyên ô tô theo hướng dẫn, khuyến cáo, quy định của nhà sản xuất, đặc biệt là trước khi đi kiểm định.

“Tôi cho rằng nhấn mạnh quy định này là rất cần thiết để nâng cao ý thức của chủ xe và tài xế trong việc chăm sóc chiếc xe của họ. Ngoài ra, nó cũng thể hiện kết quả tuyên truyền, vận động của các cơ quan truyền thông đến người dân trong việc bảo vệ môi trường, tránh khỏi tác động xấu từ khí thải phương tiện giao thông” - ông Khanh nhấn mạnh.