Theo HoREA, hiện nay, trong cả nước, ngày càng có nhiều tòa nhà chung cư cao tầng (trong đó, có những tòa nhà có chức năng hỗn hợp, có khu căn hộ), điển hình như Landmark 81 cao 461,3m; Kaengnam Landmark 72 cao 336m, Lotte Center Hà Nội cao 272m… Đối với các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội và Tp.HCM, đã hình thành xu thế của người dân lựa chọn sinh sống trong các căn hộ nhà chung cư cao tầng, nhất là các dự án được xây dựng trong khoảng 10 năm qua, vì được đầu tư bài bản và có nhiều tiện ích, dịch vụ.
Tuy nhiên, có không ít cư dân sống tại các căn hộ nhà chung cư cao tầng đến từ nông thôn, hoặc đến từ các khu nhà thấp tầng trong đô thị, nên vấn đề trang bị kỹ năng đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, thoát hiểm để đến được tầng lánh nạn, gian lánh nạn là rất cần thiết. Bởi lẽ, trong các vụ cháy xảy ra tại nhà chung cư, thì bị ngạt khói do thiếu kỹ năng thoát hiểm là nguyên nhân hàng đầu.
Do vậy, Nhà nước rất quan tâm đến công tác đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy, trước hết là ưu tiên công tác cứu hộ và cứu nạn. Luật Phòng cháy chữa cháy (PCCC) và nhiều quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy cứu hộ và cứu nạn, đặc biệt là đối với các tòa nhà cao tầng đã được ban hành.
Nhưng trên thực tế, vẫn còn nhiều bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, do nguồn lực ngân sách có hạn, nên lực lượng PCCC chưa được trang bị đầy đủ các phương tiện và các trang thiết bị để đảm bảo thực hiện công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khi có sự cố cháy xảy ra, vì ngày càng có nhiều tòa nhà cao tầng, có chiều cao ngoài tầm với của xe thang chữa cháy và trong các vụ cháy xảy ra tại nhà cao tầng thường phát sinh nhiều khói và các chất khí độc hại. Đến nay, lực lượng PCCC chưa có máy bay chữa cháy, máy bay trực thăng cứu nạn, cứu hộ, hoặc chưa có đầy đủ trang phục bảo hộ lao động chuyên dụng hiện đại, an toàn.
Hiệp hội nghiên cứu và có ý kiến đề xuất bổ sung các quy định chi tiết về tầng lánh nạn tại các tòa nhà cao tầng để đảm bảo tính khả thi và phù hợp với thực tiễn. Cụ thể, quy định cần phải có "tầng lánh nạn" đối với nhà có chiều cao từ 100m đến 150m là hết sức cần thiết, nhằm đảm bảo an toàn cho cư dân và khách vãng lai khi xảy ra cháy, trong lúc chờ được cứu hộ cứu nạn.
Bên cạnh đó, HoREA đề nghị giải quyết bất cập của quy định "tầng lánh nạn cách nhau không quá 20 tầng" đối với nhà có chiều cao từ 100m đến 150m. Hiện tòa nhà có chiều cao từ 100m đến 150m thường có khoảng 30-50 tầng (chiều cao thông tầng tính từ mặt sàn đến mặt sàn thường khoảng 3,9m-4,3m). Theo quy định "tầng lánh nạn cách nhau không quá 20 tầng", thì tòa nhà phải có 01, hoặc 02 "tầng lánh nạn", tùy theo chiều cao tòa nhà.
"Tầng lánh nạn" có thể bao gồm "gian lánh nạn", không bố trí căn hộ, văn phòng, hoặc diện tích kinh doanh thương mại, sẽ dẫn đến làm tăng chi phí đầu tư, giảm số lượng căn hộ hoặc giảm diện tích kinh doanh, giảm "quy mô dân số" của dự án. Từ đó, dẫn đến làm tăng giá bán căn hộ và làm tăng giá bán các diện tích kinh doanh khác, mà người tiêu dùng và nhà đầu tư thứ cấp phải gánh chịu khi mua nhà và diện tích kinh doanh của dự án.
Do vậy, để giảm bớt thiệt hại cho chủ đầu tư dự án và người mua căn hộ nhà chung cư cao tầng, Hiệp hội nhận thấy, không nên tính diện tích sàn "tầng lánh nạn" vào tổng diện tích sàn xây dựng của dự án khi tính "hệ số sử dụng đất" và nên cộng thêm chiều cao "tầng lánh nạn" vào chiều cao tối đa của công trình thì hợp lý hơn.
Hạ Vy
Trí Thức Trẻ