Địa phương không làm được sẽ bị cắt vốn, không bố trí vốn năm tới

Lê Hoàng

(TBKTSG Online) – Các địa phương nào không làm được (dự án ODA - PV) thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chuyển vốn, cắt vốn, thậm chí sang năm 2021-2022 không bố trí vốn nữa và phải có biện pháp chế tài mạnh mẽ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có những chỉ đạo quyết liệt như trên khi mở đầu Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình thực hiện, giải ngân các chương trình, dự án ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài vào sáng ngày 29-10.

Cùng dự có Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tại các đầu cầu truyền hình trực tuyến.

Tuyến đường sắt Nhổn-ga Hà Nội, tổng mức đầu tư ban đầu trên 36.000 tỉ đồng, từ nguồn vốn vay ODA của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), Ngân hàng đầu tư châu Âu (EIB) và Chính phủ Pháp. Ảnh: TTXVN

Đây là hội nghị lần thứ 3 trong vòng 3 tháng qua mà Thủ tướng chủ trì nhằm kiểm tra tình hình giải ngân cũng như tháo gỡ các vướng mắc khi giải ngân, một trong những yếu tố quan trọng tác động tới tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Về giải ngân, thời gian còn lại của năm 2020 chỉ có 2 tháng. Theo Thủ tướng, giải ngân vốn ODA thời gian qua có chuyển biến nhưng tỉ lệ còn thấp. Trong khi đó, giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước đã đạt trên 60%, là tỉ lệ cao nhất từ trước đến nay.

Tại Hội nghị, người đứng đầu Chính phủ đề nghị cần thảo luận nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng giải ngân vốn thấp như vậy.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có những chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài. Ảnh: baochinhphu.vn

Theo Thủ tướng, vấn đề nhận thấy rõ nhất là do khâu giải phóng mặt bằng dẫn đến tình trạng giải ngân vốn thấp như vậy. "Vì sao nhiều dự án kéo dài nhiều năm chưa giải phóng mặt bằng được, có phải do chúng ta chưa quan tâm, chưa có cách làm đúng mức không", Thủ tướng đặt câu hỏi và cho rằng, vấn đề mặt bằng này chủ yếu là ở cấp quận, huyện, tỉnh.

Thủ tướng đặt vấn đề rằng lãnh đạo các bộ ngành, địa phương đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, đã tìm cách làm tốt trong giải phóng mặt bằng các dự án ODA hay chưa.

Vấn đề nữa là vốn đối ứng. Người đứng đầu Chính phủ nêu tình trạng, nhiều địa phương đi xin dự án ODA nhưng không bố trí vốn đối ứng cho dự án. Do đó Thủ tướng đặt vấn đề tìm giải pháp cho vấn đề này.

Việc giải quyết thủ tục giải ngân ở địa phương còn chậm trễ, “cơ quan nào gây khó khăn, phiền hà cho thủ tục ODA thì phải nói rõ”, Thủ tướng nhấn mạnh. Thủ tướng cũng chỉ ra các nguyên nhân về phía chủ đầu tư, ban quản lý dự án kém năng lực, lúng túng, không có kinh nghiệm trong tổ chức thi công. Việc chuẩn bị dự án còn sơ sài, đơn giản...

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, bên cạnh thảo luận tình hình, nguyên nhân thì cần tập trung nêu rõ giải pháp, thẩm quyền của người nào, cơ quan nào, ban quản lý nào thì phải tự giải quyết, không "đá quả bóng” từ tỉnh lên Trung ương.

Ông chỉ đạo cần phải vào cuộc mạnh mẽ, phải quyết chí trong lãnh đạo, phấn đấu đến cuối năm đạt được tỷ lệ giải ngân cao hơn nữa.

“Địa phương nào không làm được thì báo cáo Thủ tướng điều chuyển vốn, cắt vốn, thậm chí sang năm 2021, 2022 không bố trí vốn nữa. Phải có chế tài mạnh mẽ”, Thủ tướng lưu ý, và chỉ đạo rằng Hội nghị phải bàn thiết thực các nguyên nhân, giải pháp cho rõ ràng để có bước tiến mới trong nhận thức và hành động, không chỉ cho năm nay mà cả các năm tới.

Tại Hội nghị trực tuyến, các bộ, ngành, địa phương sẽ đánh giá tình hình thực hiện giải ngân các chương trình, dự án ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài và thảo luận các biện pháp tháo gỡ vướng mắc, để làm sao giải quyết những tồn đọng thường thấy trong vấn đề giải ngân mà Thủ tướng đã chỉ ra, gồm vốn đọng, nợ đọng, và thủ tục đọng.

Trong cuộc trao đổi mới đây với Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, bà Carolyn Turk, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục ưu tiên huy động vốn ODA, vốn vay ưu đãi phù hợp với kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Để hiện thực hóa chủ trương này, việc giải quyết các vướng mắc về thể chế, chính sách, tăng cường cơ chế phối hợp giữa các cơ quan đi đôi với cải cách hành chính...