VKSND Tối cao vừa ra cáo trạng truy tố ông Nguyễn Thành Tài (cựu phó chủ tịch UBND TP.HCM) cùng tám đồng phạm ra TAND TP.HCM để xét xử về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo (khoản 2 Điều 285 BLHS năm 1999).
Liên quan vụ này, nữ đại gia Dương Thị Bạch Diệp (sinh năm 1948, Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương) cũng bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo khoản 4 Điều 174 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Cáo trạng xác định bà Diệp gặp trực tiếp ông Nguyễn Thành Tài (cựu phó chủ tịch UBND TP.HCM) trình bày về phương án hoán đổi tài sản 57 Cao Thắng Quận 3 (tài sản của công ty) với tài sản 185 Hai Bà Trưng, quận 3 (tài sản của nhà nước, do Trung tâm ca nhạc nhẹ thuộc Sở văn hóa thông tin và du lịch làm trụ sở làm việc.
Sau đó, ông Tài gặp chủ tịch UBND TP.HCM, lúc này là ông Lê Hoàng Quân để xin ý kiến và đã được chấp thuận cho thực hiện việc hoán đổi, nhưng phải thông qua Sở Tài chính, Ban chỉ đạo 09 đề xuất.
Từ việc chấp thuận hoán đổi trên, bà Bạch Diệp dùng nhiều thủ đoạn gian dối để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà nước tại 185 Hai Bà Trưng, có giá trị hơn 186 tỉ đồng.
Ông Nguyễn Thành Tài hầu toà trong sai phạm khu đất vàng Lê Duẩn. Ảnh: H.Y
Trong qúa trình điều tra, ông Tài khai không được phân công phụ trách việc quản lý tài sản Nhà nước cũng như việc xử lý, sắp xếp lại tài sản Nhà nước. Tuy nhiên, khi nghe Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ) và bà Diệp trình bày về đề nghị hoán đổi thì ông đã bị thuyết phục về những lợi ích mà phương án hoán đổi mang lại cho cả 2 bên. Trong đó, với việc công ty Diệp Bạch Dương xây dựng khách sạn 5 sao cũng mang lại lợi ích cho TP.HCM nên ông Tài đã ủng hộ.
Do không phải lĩnh vực mình phụ trách nên ông Tài đã báo cáo ông Quân. Ông Quân đã chấp thuận và giao cho ông Tài trực tiếp chỉ đạo thực hiện theo quy định của pháp luật.
Cáo trạng xác định ông Quân là người đồng ý chủ trương hoán đổi tài sản, chỉ đạo ông Tài thực hiện; trên cơ sở đề xuất của các sở, ban ngành, ông Quân đã đồng ý cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở tại 185 Hai Bà Trưng cho công ty Diệp Bạch Dương không đúng quy định.
Tuy nhiên, hành vi của ông Quân không phải là nguyên nhân trực tiếp gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước. Để xảy ra hậu quả gây thiệt hại tài sản của Nhà nước, trách nhiệm chính thuộc về UBND TP.HCM, các sở, ban hành có liên quan đã không thực hiện đầy đủ trách nhiệm.
UBND TP.HCM và các sở, ban ngành liên quan đã không yêu cầu công ty Diệp Bạch Dương cung cấp bản chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, không kiểm tra pháp lý, không kiểm tra di biến động tài sản 57 Cao Thắng nên đã không phát hiện được tài sản này đã được bà Diệp thế chấp tại Agribank chi nhánh TP.HCM.
Để xảy ra sai phạm này, ông Quân có một phần trách nhiệm nhưng mức độ hạn chế, chưa tới mức xử lý hình sự mà kiến nghị xử lý về mặt hành chính.
Ngoài ông Quân, cơ quan tố tụng còn đề nghị xử lý thêm một số cá nhân khác. Cụ thể đó là ông Trần Hà Quân (Phó phòng Kinh tế đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường), ông Dương Trọng Thảo (chuyên viên phòng Quản lý tài sản công Sở Tài chính), ông Thái Minh Tánh (trưởng phòng Kế hoạch Sở Văn hóa thể thao và du lịch).
Đây là những người đã tham mưu, đề xuất cho lãnh đạo các đơn vị là thành viên Ban chỉ đạo 09 TP.HCM trong việc hoán đổi tài sản nhưng đã không đề xuất hoặc thực hiện kiểm tra để xác định pháp lý đối với nhà đất số 57 Cao Thắng. Vì vậy, họ cũng có một phần trách nhiệm, liên đới trong việc tham mưu các cơ quan đồng ý hoán đổi tài sản.
Với vai trò là cấp dưới thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên, không vụ lợi cá nhân, trách nhiệm chính thuộc về lãnh đạo trực tiếp đã bị khởi tố nên hành vi của những người trên ở mức độ hạn chế chưa tới mức xử lý hình sự mà chỉ kiến nghị xử lý về mặt hành chính.
Cụ thể ông Tài, Vy Nhật Tảo (cựu Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ), Trần Nam Trang (cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính), Nguyễn Thành Rum (cựu Giám đốc Sở văn hóa thông tin và du lịch), Lê Tôn Thanh (cựu Phó Giám đốc Sở văn hóa thông tin và du lịch), Đào Anh Kiệt (cựu giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường TP.HCM), Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường TP.HCM) và Huỳnh Kim Phát, Lê Văn Thanh (cùng cựu Phó Chánh văn phòng UBND TP.HCM) đã vi phạm khoản 5 điều 6 Luật quản lý sử dụng tài sản Nhà nước và đã bị truy tố.