Theo dõi diễn biến cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, người ta không thể không chú ý đến những bình luận của bốn cựu tổng thống về hai nhân vật chính trong cuộc đua là đại diện đảng Cộng hoà – ông Donald Trump và ứng cử viên đảng Dân chủ - ông Joe Biden.
Ông Obama: gay gắt với ông Trump, tích cực ủng hộ ông Biden
Trong số bốn cựu tổng thống Mỹ, cựu Tổng thống đảng Dân chủ Barack Obama là người chỉ trích ông Trump nhiều nhất và cũng là người ủng hộ ông Biden tích cực nhất.
Những lời phê bình của Tổng thống Mỹ thứ 44 này đối với người kế nhiệm mình là ông Trump ngày càng gay gắt.
Cụ thể, vào ngày 8-5, trong cuộc điện đàm với Hiệp hội Obama Alumni - gồm những quan chức đã từng làm việc với mình, cựu tổng thống Obama đã chỉ trích cách chính quyền ông Trump xử lý đại dịch COVID-19 “yếu kém” và gọi đó là một sự “hỗn loạn hoàn toàn”, đài CNN đưa tin.
Ngày 19-8, ông Obama tiếp tục chỉ trích ông Trump nặng nề trong bài phát biểu trước Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ, theo CNN.
Ông Obama nói rằng dường như ông Trump không “mặn mà” với việc làm Tổng thống và chỉ tận dụng quyền lực tổng thống để giúp cho bản thân và bạn bè mình. Thậm chí, theo ông Obama, ông Trump còn “xem nhiệm kỳ tổng thống của mình giống như một chương trình truyền hình thực tế để thu hút sự chú ý”.
Cựu tổng thống còn cho rằng ông Trump “không hề tiến bộ khi làm tổng thống vì ông ấy có khả năng”. Chính vì sự thiếu khả năng này dẫn đến những hậu quả nặng nề, đó là hơn 170,000 người Mỹ đã chết do COVID-19, hàng triệu người thất nghiệp, danh tiếng của Mỹ trên trường quốc tế suy giảm.
Chưa dừng lại ở đó, vào ngày 21-10, trong bài phát biểu vận động tranh cử cho ông Biden tại thành phố Philadelphia (Mỹ), cựu Tổng thống Obama tiếp tục công kích ông Trump trên nhiều phương diện, tờ USA Today đưa tin.
Cụ thể, về vấn đề đại dịch, ông Obama nói rằng ông Trump “sẽ không bảo vệ được tất cả người Mỹ” bởi ông Trump “thậm chí còn không làm được điều đơn giản nhất là bảo vệ mình” trước sự lây nhiễm của COVID-19.
Về kinh tế, ông Obama nhấn mạnh rằng tổng thống đương nhiệm đã được “thừa hưởng một nền kinh tế đang bùng nổ”. Tuy nhiên, ông Obama nói thêm “cũng giống như mọi thứ ông Trump kế thừa, ông đã đảo lộn hết mọi thứ”.
Về vấn đề thuế thu nhập cá nhân, cựu tổng thống nhắc lại cáo buộc của tờ The New York Times, rằng ông Trump “chỉ trả 750 USD thuế trong năm đầu tiên nắm quyền”. Ông Obama cho rằng “số tiền thuế của ông Trump trả cho chính phủ nước ngoài còn nhiều hơn số tiền thuế mà ông này trả ở Mỹ”.
Theo hãng tin Reuters, đây là những lời chỉ trích nặng nề nhất từ trước đến nay của ông Obama đối với người kế nhiệm.
Cựu Tổng thống Barack Obama. Ảnh: FRANCE 24
Ngoài việc lên án ông Trump, ông Obama còn tích cực tán dương và úng hộ ông Biden.
Theo trang The Guardian, trong một video đăng tải vào ngày 14-4, tổng thống Mỹ thứ 44 này chính thức xác nhận ông ủng hộ đại diện đảng này là ông Joe Biden trong cuộc tranh cử tổng thống 2020.
Ông Obama đánh giá ông Biden là người trung thực, đứng đắn, có khả năng lãnh và nói rằng ông “rất tự hào” khi ủng hộ ông Biden trở thành tổng thống của nước Mỹ.
Tiếp tục ủng hộ ông Biden, trong một video được đăng tải trên Twitter ngày 14-8, ông Obama nói rằng ứng cử viên này “có tính cách và kinh nghiệm để có thể dẫn dắt nước Mỹ vượt qua một trong những thời khắc đen tối nhất”.
Thêm vào đó, cựu tổng thống còn bày tỏ tin tưởng rằng xung quanh ông Biden sẽ có những chuyên gia, nhà khoa học, tướng lĩnh quân đội tài giỏi để điều hành chính phủ hiệu quả và biết cách làm việc với các đồng minh của Mỹ.
Gần đây nhất, trong bài phát biểu vận động tranh cử cho ông Biden hôm 21-10, bên cạnh việc chỉ trích ông Trump, cựu Tổng thống Obama hết lời khen ngợi ứng viên Joe Biden.
Ông Obama nói rằng mình “ngưỡng mộ” ông Biden bởi ông luôn đối xử “đàng hoàng và tôn trọng” với mọi người mà ông gặp và kêu gọi người dân Mỹ bầu cho ứng cử viên này.
Ông Bush: im hơi lặng tiếng trước sức nóng bầu cử
Tổng thống Mỹ thứ 43 - ông George W. Bush là chính trị gia của đảng Cộng hoà. Trong khi các cựu tổng thống đảng Dân chủ tích cực ủng hộ ông Biden thì Bush vẫn im hơi lặng tiếng trước ứng cử viên tổng thống của đảng của mình là ông Trump.
Tờ The New York Times hồi tháng 6 đưa tin cựu Tổng thống Bush tuyên bố sẽ không ủng hộ ông Trump trong chiến dịch tranh cử. Tuy nhiên, ngay sau đó, ông Freddy Ford - người phát ngôn của cựu Tổng thống Bush phản bác rằng đây là thông tin bịa đặt, báo The Texas Tribune đưa tin.
Ông Ford nói rằng hiện tại tổng thống Bush đã “nghỉ hưu” và không có kế hoạch can thiệp vào những việc chính trường. Bên cạnh đó, ông cho biết cựu tổng thống cũng “không nói ông sẽ bầu cho ai” trong cuộc bầu cử 2020 này.
Cựu Tổng thống George W. Bush. Ảnh: GETTY IMAGES
Ngày 1-7 vừa qua, hàng trăm cựu quan chức làm việc dưới chính quyền ông Bush đã lập ra một nhóm chính trị có tên là "43 Alumni for Biden" để vận động tranh cử cho ông Biden. Tuy nhiên, ông Bush đã không đưa ra bình luận nào và cũng không tham gia vào nhóm này.
Lý giải về việc ông Bush không lên tiếng về hai ứng cử viên tổng thống năm nay, tờ The Atlantic dẫn lời ông Marc Racicot - người bạn thân của ông Bush, đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa đầu tiên dưới thời chính quyền ông Bush rằng cựu tổng thống từ chối lên tiếng vì ông “không muốn làm mọi thứ trở nên tồi tệ hơn”.
Theo The Atlantic, nhiều người thân cận với ông Bush cho biết sở dĩ ông không đưa ra bình luận gì đối với ông Trump như những cựu tổng thống khác là vì ông Bush tôn trọng văn phòng tổng thống hiện tại và tôn trọng truyền thống của tổng thống Mỹ là tránh chỉ trích những người kế nhiệm.
Ông Clinton: lên án ông Trump, chưa chính thức ủng hộ ông Biden
Mặc dù cựu Tổng thống đảng Dân chủ - ông Bill Clinton chưa chính thức xác nhận ủng hộ ứng cử viên nào trong cuộc tranh cử tổng thống năm nay nhưng phát ngôn của ông đã khiến người ta ngầm hiểu ông ngả về phía nào.
Theo tờ Politico, ngày 18-8, trong bài phát biểu trước Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ, cựu tổng thống Clinton đã chỉ trích khả năng lãnh đạo của ông Trump.
Ông Clinton nói rằng trong khi nước Mỹ đang đối mặt với những khủng hoảng do COVID-19 gây ra, “đáng lẽ Phòng bầu dục phải là một trung tâm chỉ huy nhưng thay vào đó, nó lại là tâm bão. Nơi đó chỉ có hỗn loạn”.
Tổng thống thứ 42 của Mỹ lên án ông Trump luôn luôn “phủ nhận trách nhiệm và đổ lỗi”. Ông nói rằng nếu ông Trump tại vị thêm bốn năm nữa, ông sẽ tiếp tục “đổ lỗi, bắt nạt và coi thường” người khác.
Cựu Tổng thống Bill Clinton. Ảnh: AP
Bên cạnh đó, cựu tổng thống hướng còn tới cử tri và nói rằng nếu họ muốn bầu cho “một tổng thống xác định công việc của mình là dành hàng giờ ngồi xem tivi và hạ bệ người khác trên mạng xã hội” thì ông Trump là ứng cử viên xuất sắc.
Cùng với việc chỉ trích ông Trump, cựu tổng thống Clinton khen ngợi ông Biden là một người thực tế và luôn nỗ lực hoàn thành công việc. Ông đánh giá ứng cử viên này là một người “mang sứ mệnh” gánh trách nhiệm và không đổ lỗi cho ai cả.
Ông Clinton bày tỏ tin tưởng ông Biden sẽ vực dậy nước Mỹ sau cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19. Ông dẫn chiếu đến việc cựu Phó tổng thống này cùng với Tổng thống lúc bấy giờ là ông Obama đã vực dậy nước Mỹ thành công sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008 như một bằng chứng cho việc ông Biden có khả năng dẫn dắt nước Mỹ vượt qua khó khăn lúc này.
Tuy nhiên, theo trang Market Watch, đến thời điểm này, cựu Tổng thống Clinton vẫn chưa chính thức lên tiếng ủng hộ ông Biden trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, trong khi cựu tổng thống Obama và vợ mình là bà Hillary Clinton hết lòng hỗ trợ ứng cử viên này.
Mặc dù ông Clinton chưa chính thức lên tiếng nhưng người phát ngôn Angel Ureña của ông nói rằng cựu tổng thống sẽ tích cực giúp đỡ ông Biden trong cuộc tranh cử. Ông Ureña cho biết “trong hơn 40 năm qua, ông Clinton luôn làm việc cật lực và ủng hộ cho ứng viên mà đảng mình (đảng Dân chủ -PV) đề cử” và lần này cũng không có gì khác.
Ông Carter: Ít bình luận về ông Trump, khen ông Biden
Có thể nói Tổng thống thứ 39 của Mỹ - ông Jimmy Carter là cựu tổng thống đảng Dân chủ đưa ra ít bình luận về ông Trump nhất so với ông Obama và ông Clinton.
Theo đài CNN, vào ngày 19-9-2019, phát biểu tại hội trường ở Trung tâm Carter tại thành phố Athlanta (Mỹ), ông Carter nói rằng nếu ông Trump đắc cử và tại vị thêm bốn năm nữa, thì đó sẽ là “một thảm hoạ” nhưng không giải thích gì thêm.
Cựu Tổng thống Jimmy Carter. Ảnh: AP
Đến ngày 18-8, trong bài phát biểu trước Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ, cựu tổng thống này cũng không đưa ra lời bình luận nào về ông Trump mà chỉ dành lời khen ngợi cho ông Biden, tờ The Independent đưa tin.
Về phương diện cá nhân, ông Carter đánh giá ông Biden là một người bạn “chung thuỷ và tận tuỵ”.
Về công việc, ông cho rằng ông Biden có “kinh nghiệm, tính cách và sự đứng đắn để kết nối chúng ta (người Mỹ - PV) lại với nhau và khôi phục lại sự vĩ đại của nước Mỹ”.
Thêm vào đó, ông Carter còn khẳng định ứng cử viên Biden là “người phù hợp” cho nước Mỹ tại thời điểm này, khi dịch COVID-19 đang hoành hành và để lại những hậu quả nặng nề.
