Tình trạng đường nhập lậu đang diễn biến phức tạp tại khu vực biên giới Tây Nam, cửa khẩu Lao Bảo. Ước tính hằng năm, lượng đường nhập lậu vào Việt Nam từ 500.000 tấn lên đến gần 1 triệu tấn.
Liên tục bắt giữ hàng trăm tấn đường lậu ở nhiều khu vực
Mới đây, ngày 6-11, Tổ liên ngành chống buôn lậu tỉnh An Giang cho biết, đã phát hiện và tạm giữ gần 10 tấn đường cát Thái Lan nghi vấn nhập lậu từ Campuchia về Việt Nam trên khu vực biên giới huyện An Phú.
Ở diễn biến khác, Đội Kiểm soát hải quan thuộc Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị cũng vừa xử lý 3 tấn đường kính trắng có nguồn gốc nước ngoài, nhập khẩu trong địa bàn hoạt động hải quan, không có chứng từ hợp pháp.
10 tấn đường cát Thái Lan nghi vấn nhập lậu từ Campuchia về Việt Nam kho hàng trên khu vực biên giới huyện An Phú bị phát hiện vào ngày 6-11 vừa qua (Nguồn TTXVN)
Cũng tại An Giang, ngày 12-10, lực lượng chức năng đã bắt quả tang các đối tượng đang vận chuyển 100 tấn đường cát trắng nhập lậu từ Campuchia về Việt Nam.Trước đó, ngày 15-5, Công an TP. HCM phối hợp Cục QLTT thành phố phát hiện gần 150 tấn đường không rõ nguồn gốc nằm trong các bãi xe trên địa bàn, di chuyển từ Đồng Nai, Bình Dương đến TP.HCM.
Giá đường tăng cao: “đầu nậu” đường lậu liều lĩnh
Năm 2021 đã trở thành thời cơ vàng để ngành đường Việt Nam khởi sắc. Giá đường trong nước tăng kỷ lục trong hơn 4 năm, cùng với đó là sự hỗ trợ từ chính sách Chống Bán phá giá và Chống trợ cấp từ chính phủ. Đường lại trở thành mặt hàng “hốt bạc” được các “đầu nậu” chú ý. Với giá rẻ hơn giá đường trong nước 2.000-3.000 đồng/kg, không bị đánh thuế các đối tượng dùng mọi thủ đoạn, chiêu trò để qua mặt cơ quan chức năng tuồn đường lậu vào nước ta kiếm lời.
Giá đường tăng kỷ lục trong 4 năm qua, ở mức 19.000 - 19.300 đồng/kg tại các cảng miền Bắc và miền Nam đặt ra cơ hội lẫn thách thức cho ngành Mía đường Việt Nam
Phần lớn, đường lậu được vận chuyển bằng đường thủy và nhiều loại phương tiện khác. Các đối tượng buôn lậu đường còn tập kết bên kia sông thuộc Campuchia trên các thuyền hay sà lan lớn, hoặc tàu biển công suất lớn. Sau đó, họ bốc xuống ghe nhỏ hơn chuyển hàng qua kho nhập lậu tại gần các cửa khẩu rồi sang bao. Từ đây, đường lậu đi sâu vào nội địa bằng xe tải lớn hoặc bằng ghe lớn có thể lên đến 80-100 tấn.
Các đối tượng còn theo dõi chặt chẽ các lực lượng chức năng chống buôn lậu sát sao và sẵn sàng vứt hàng xuống biển, xuống sông để phi tang và chống trả quyết liệt khi bị yêu cầu kiểm tra, bắt giữ.
Hô biến đường lậu thành đường có nhãn mác
Sau khi vào Việt Nam, đường lậu được sang bao, gắn nhãn mác các thương hiệu trong nước hoặc để y nguyên bao bì đường Thái Lan rồi bán thẳng ra các chợ đầu mối, chợ truyền thống, các chủ doanh nghiệp kinh doanh vừa và nhỏ, các tiệm tạp hóa, thậm chí là rao bán trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử.
Lợi nhuận giảm sút, khiến người nông dân không mặn mà với cây mía dẫn đến năng suất, chất lượng và sản lượng mía đều giảm. Tính đến niên độ 2020 – 2021, diện tích trồng mía cả nước chỉ còn còn 187.100 ha, giảm 19,83% so với vụ trước. Mía được đưa vào các nhà máy đường chế biến khoảng 6,7 triệu tấn, giảm gần 1 triệu tấn so với dự kiến.
Sản lượng đường sản xuất được là 901,230 tấn, giảm 78,124 tấn, tương đương 10,17% so với vụ trước và thấp nhất trong 20 vụ gần đây. Gần 1/2 nhà máy đường đã "rơi rụng", từ 41 nhà máy hiện còn 24 nhà máy.
Đối phó với tình trạng buôn lậu đang có chiều hướng tăng mạnh dịp cuối năm, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389 quốc gia) vừa có những chỉ đạo quyết liệt để xử lý vấn nạn này.