Vị trí một gối cao su bị xê dịch được phát hiện trước đó - Ảnh: CTV
Đến nay, sự cố gối cao su rơi khỏi đá kê gối tại trụ P12-34 (phát hiện ngày 30-10-2020) và sau đó phát hiện thêm 5 gối khác có xê dịch đã xảy ra khoảng 1 năm vẫn chưa có kết luận nguyên nhân cuối cùng. Sự cố này xảy ra trên gói thầu CP2 do Liên danh Sumitomo - Cienco 6 (SCC) làm tổng thầu.
Căn cứ vào kết quả quan trắc, báo cáo của các đơn vị liên quan cùng với tư vấn độc lập bên thứ 3 (của Liên danh SCC), nguyên nhân sự việc được rà soát theo 5 phương diện.
Về phương diện kỹ thuật của giao diện giữa gói thầu CP2 (đoạn trên cao) và gói thầu CP3 (mua sắm thiết bị đầu máy toa xe, đường ray, bảo dưỡng): Liên danh SCC cho rằng giá trị xê dịch phụ thuộc vào khoảng cách của mối nối ray tạm thời (thuộc gói thầu CP3) với khe co giãn của cầu cạn (thuộc gói thầu CP2). Tình trạng kẹp mối nối ray cộng với việc các thanh ray co giãn vì nhiệt khiến tổng co giãn vì nhiệt của dầm U vượt giới hạn thiết kế.
Trong khi, nhà thầu Hitachi (gói thầu CP3) lại cho rằng ray dịch chuyển độc lập với cấu trúc cầu cạn. Còn tư vấn độc lập bên thứ 3 chưa có đánh giá cuối cùng vì đang đợi các kết quả thí nghiệm khác.
Về phương diện thiết kế: cả Liên danh SCC, nhà thầu Hitachi đều thống nhất rằng thiết kế kỹ thuật đáp ứng theo các yêu cầu của chỉ dẫn kỹ thuật thiết kế.
Về phương diện vật liệu: Các chứng chỉ vật liệu và hồ sơ gốc của gối cao su loại Mageba và Kawakin được trình lên đều không chỉ ra bất kỳ yếu tố nào không phù hợp. Tuy nhiên, tư vấn độc lập bên thứ 3 cho rằng chưa có kết quả thí nghiệm hóa học để xác định hóa chất chống oxy hóa của gối bị trượt có ảnh hưởng tới ma sát của gối hay không, do đó chưa thể đánh giá kết quả.
Về phương diện thi công: biện pháp thi công sử dụng các loại dầm đúc sẵn dễ xảy ra các sai số trong thi công dẫn tới gối không được tiếp xúc hoàn toàn với đáy dầm cũng như đá kê gối, rủi ro góc hở giữa các bề mặt tiếp xúc cao. Trong số liệu quan trắc cũng ghi nhận một số gối có khe hở giữa gối và bề mặt tiếp xúc. Kết quả quan trắc nhận thấy một số gối bị trượt sau khi biến dạng nhỏ hơn nhiều so với khả năng chịu biến dạng của gối .
Về phương diện tác động của đường ray làm ảnh hưởng đến chuyển dịch gối: cần phải tiến hành thêm một số quan trắc, thí nghiệm và đánh giá độc lập của các bên để có thể kết luận mối liên quan.
Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TP, như vậy có thể kết luận sơ bộ sự cố xoay quanh các nguyên nhân gồm: giãn nở do chênh lệch nhiệt độ giữa các cấu kiện (dầm, ray); sai số trong thi công dẫn đến ma sát không đảm bảo mặt tiếp xúc (giữa gối cầu và bệ trụ); chất lượng gối cầu. Do đó, cần phải tiến hành thêm công tác quan trắc, thí nghiệm chất lượng gối để đưa ra kết luận cuối cùng.
Sau khi có kết quả cuối cùng về các công tác thí nghiệm còn lại, tư vấn độc lập bên thứ 3 sẽ có đánh giá về các nguyên nhân của sự việc rơi, chuyển vị gối cầu cao su (dự kiến 15-12). Trên cơ sở đó, chủ đầu tư và tư vấn NJPT sẽ đưa ra đánh giá, kết luận cuối cùng và có báo cáo cụ thể hơn về nguyên nhân sự việc để đề xuất cho UBND TP hướng xử lý.
Chủ đầu tư nhìn nhận việc giải quyết tìm nguyên nhân sự cố nêu trên chưa đảm bảo tiến độ như kỳ vọng. Nguyên nhân khách quan do ảnh hưởng của dịch bệnh nên một số thí nghiệm cần thiết chưa thể tiến hành hoặc tiến hành chậm trễ. Còn nguyên nhân chủ quan, thời gian đầu, Liên danh SCC đã chậm trễ trong phối hợp, thực hiện các yêu cầu của chủ đầu tư cũng như cơ quan liên quan.
Tư vấn độc lập thứ 3 vào điều tra sự cố gối cầu metro số 1 TTO - Sau 4 tháng, nguyên nhân sự cố gối cầu bị xê dịch ở gói thầu CP2 tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) vẫn chưa rà soát xong. Chủ đầu tư đã chấp thuận đề xuất cho tư vấn độc lập thứ 3 điều tra, đánh giá.