Ngày 19/11 hàng năm được Liên Hiệp Quốc (UN) công nhận là Ngày quốc tế đàn ông (International Men's Day) hàng năm, thế nhưng hầu như chẳng mấy ai nhớ đến ngày này. Trong khi các dịp kỷ niệm phụ nữ trở thành sự kiện thu hút giới truyền thông thì dường như ngày của nam giới lại chẳng được ai quan tâm.

Theo một nghiên cứu của Blue Cross Blue Shield, tuổi thọ bình quân của nam giới hiện nay chỉ vào khoảng 76 tuổi trong khi ở phụ nữ là 81. Cánh đàn ông có 50% tỷ lệ dễ tử vong vì đau tim hơn phụ nữ, dễ chết khi đang làm việc cao gấp 10 lần phái đẹp và hầu hết những công việc nặng nhọc nhất, nguy hiểm nhất là do đàn ông gánh vác.

Áp lực về công việc khiến nam giới chiếm tỷ lệ tự tử cao hơn so với phụ nữ vì quá stress hay gặp thất bại trong sự nghiệp. Chế độ dinh dưỡng của nam giới cũng kém hơn phụ nữ khi họ thường mải mê sự nghiệp mà ít chăm sóc được cho bản thân.

Tại một số nước như Hàn Quốc, Trung Quốc hay thậm chí là Nhật Bản, nam giới bị trầm cảm nhiều hơn cả phụ nữ khi họ dần mất vị thế trong xã hội. Cơ hội sự nghiệp không có nhiều cùng áp lực phải làm giàu để nuôi gia đình, để cưới vợ hay được trọng vọng khiến rất nhiều thanh niên từ bỏ chuyện kết hôn.

Bởi vậy có lẽ ngày 19/11 nên được dành sự chú ý nhiều hơn từ chính phủ và xã hội, khi nam giới đang dần trở thành đối tượng cũng cần được sự quan tâm của cộng đồng.

Hàng chục năm lãng quên

Ngày quốc tế nam giới là một sự kiện quốc tế được tổ chức vào ngày 19/11 hàng năm. Sự kiện này được bắt đầu từ năm 1999 ở Trinidad và Tobago và được Liên Hợp Quốc cũng như nhiều tổ chức đòi quyền bình đẳng cho nam giới ở Mỹ, châu Âu, châu Á, châu Phi hay vùng Caribe ủng hộ.

Thế nhưng ít ai biết rằng ngày này đã được đề xuất từ thập niên 1960 khi nhiều nhóm vận động quyền bình đẳng nam giới muốn ngày 23/2 hàng năm trở thành Ngày đàn ông để đối trọng với Ngày quốc tế phụ nữ 8/3.

Cụ thể nhà báo Mỹ John Harris vào năm 1968 đã đăng tải bài viết về sự bất bình đẳng ở Liên Xô khi trân trọng phụ nữ vào ngày 8/3 mà bỏ qua sự cống hiến của cánh mày râu.

Tại thời điểm đó, nhà báo Harris chỉ trích rằng thế giới có quá nhiều ngày kỷ niệm chiến thắng, quân đội hay tôn vinh phụ nữ nhưng chẳng có 1 ngày nào thực sự tri ân cánh mày râu. Quan điểm đàn ông phải mạnh mẽ và không cần thương hại đã ăn sâu vào tiềm thức của quá nhiều người. Thậm chí nhiều nam giới cần sự giúp đỡ cũng không dám mở miệng chỉ vì sĩ diện.

Tuy nhiên đề xuất ngày 23/2 đã dần trôi vào quên lãng khi chúng trùng với Ngày bảo vệ tổ quốc (Defender of the Fatherland Day) của Liên Xô.

Đến đầu thập niên 1990, một số quốc gia như Mỹ, Australia bắt đầu tổ chức những sự kiện nhỏ nhằm tri ân nam giới nhưng không thu hút được sự quan tâm của xã hội.

Tuy nhiên sự kiện tri ân nam giới ngày 7/2/1994 tại Malta lại được người bản địa thích thú và cho đến tận ngày nay, Malta vẫn là quốc gia duy nhất trên thế giới dùng ngày này để cảm ơn cánh mày râu. Đến năm 2009, Malta mới đổi chúng sang ngày 19/11 theo quốc tế.

Quay trở lại khởi nguyên của Ngày quốc tế nam giới, Trinidad và Tobago cũng đã từng tổ chức sự kiện này vào ngày 7/2/1992 nhưng không thành công. Phải đến năm 1999 khi giáo sư Jerome Teelucksingh tổ chức kỷ niệm ngày 19/11, thời điểm đội bóng quốc gia nước này hàn gắn đất nước vào năm 1989 do lọt vào vòng loại World Cup thì mọi chuyện mới thay đổi. (Đây cũng là ngày sinh nhật người cha của giáo sư Teelucksingh)

Bình đẳng cho nam giới

Mục đích của Ngày quốc tế nam giới là tập trung vào sức khỏe của nam giới và trẻ em nam, cải thiện quan hệ giữa các giới, thúc đẩy bình đẳng giới và làm nổi bật vai trò của nam giới.

Tương tự như ngày quốc tế phụ nữ, đây là dịp để nam giới nêu bật sự phân biệt đối xử với họ và để kỷ niệm những thành tựu và đóng góp của mình, đặc biệt là đóng góp đối với cộng đồng, gia đình, hôn nhân và chăm sóc con cái.

Ngày quốc tế nam giới được tổ chức tại trên 170 quốc gia, trong số đó có Việt Nam. Theo nhiều nhà tổ chức, sự kiện này được kỷ niệm để nêu bật tầm quan trọng đến sự phân biệt đối xử đối với nam giới và trẻ em trai trong các lĩnh vực y tế, luật gia đình, giáo dục và truyền thông. Đồng thời, sự kiện này cũng để vinh danh những thành tựu tích cực và đóng góp của nam giới cho xã hội.

Theo một số chuyên gia nghiên cứu, Ngày quốc tế nam giới được thành lập không phải để cạnh tranh với Bgày Quốc tế Phụ nữ 8/3 mà nhằm tôn vinh cũng như nói lên các vấn đề bất bình đẳng của nam giới.

Mỗi năm, một chủ đề riêng lại được giới thiệu cho Ngày quốc tế nam giới. Chẳng hạn như trong năm 2002 là 'hòa bình', năm 2003 là 'sức khỏe nam giới", năm 2007 là "chữa lành và tha thứ' và trong năm 2009 là 'hình mẫu vai trò nam tích cực".

Tất nhiên, những người tham gia không bắt buộc phải chấp nhận những chủ đề này mà được tự do tạo tiêu chí cho riêng mình, mà phù hợp nhất với nhu cầu của họ và lợi ích tương ứng.

Huyền Băng