Sự cô lập ngày càng tăng của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới cùng với sự ngờ vực ngày càng sâu sắc về ảnh hưởng của nước ngoài có thể là nguyên nhân.

Các nhà phân tích cho biết, họ nhận thấy sự sụt giảm lưu lượng phương tiện vận tải biển ở vùng biển xung quanh Trung Quốc từ cuối tháng 10, thời điểm quốc gia này chuẩn bị ban hành Luật quản lý quyền riêng tư với dữ liệu.

Thông thường, các công ty vận tải sẽ lắp đặt hệ thống định vị trên tàu, cho phép giám sát hải trình trên toàn thế giới. Hệ thống này truyền đi dữ liệu về vị trí, tốc độ, hướng đi và tên của tàu tới các trạm AIS được lắp đặt dọc bờ biển thông qua tần số vô tuyến cao. Nếu con tàu nằm ngoài phạm vi của các trạm đó, thông tin có thể được truyền đi qua vệ tinh.

Tuy nhiên, điều này không xảy ra ở nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, nhân tố quan trọng với thương mại toàn cầu. Trong 3 tuần qua, số lượng tàu gửi tín hiệu ở vùng biển của nước này đã giảm gần 90%. Charlotte Cook, nhà phân tích thương mại tại VesselsValue, cho biết: "Chúng tôi hiện đang ghi nhận sự sụt giảm tín hiệu AIS toàn ngành từ các trạm mặt đất tại Trung Quốc".

Khi được hỏi về vấn đề này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc từ chối bình luận. Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện cũng không trả lời ngay lập tức các câu hỏi xung quanh việc tại sao các nhà cung cấp dịch vụ mất quyền truy cập vào dữ liệu loại này.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng họ đã tìm ra nguyên nhân, đó là Luật Bảo vệ thông tin cá nhân của Trung Quốc, vốn có hiệu lực từ ngày 1/11. Luật này yêu cầu các công ty xử lý dữ liệu cần được sự chấp thuận của Chính phủ Trung Quốc trước khi truyền các thông tin cá nhân rời khỏi nước này, một quy tắc mà Bắc Kinh tin rằng có thể ngăn chặn dữ liệu rơi vào tay Chính phủ nước ngoài.

Luật không đề cập tới dữ liệu vận tải biển nhưng các nhà cung cấp dữ liệu Trung Quốc có thể giữ lại thông tin để đề phòng trường hợp nhà chức trách yêu cầu. Thậm chí, nhiều bộ thu tín hiệu AIS còn bị gỡ bỏ khỏi các trung tâm thu thập tín hiệu trên bờ.

Tuy nhiên, không phải tất cả dữ liệu đều biến mất. Người ta có thể sử dụng vệ tinh để thu tín hiệu từ tàu. Dẫu vậy, khi những con tàu gần bờ, việc thu thập thông tin từ không gian sẽ không tốt bằng các trạm thu tín hiệu đặt trên mặt đất.

Khi Giáng sinh sắp tới, việc mất thông tin từ Trung Quốc đại lục, nơi có 6/10 cảng container nhộn nhịp nhất thế giới, có thể tạo ra thêm nhiều vấn đề cho ngành vận tải biển toàn cầu, vốn đã đối mặt với rất nhiều thách thức trong thời gian qua.

Theo đó, các công ty dựa vào dữ liệu này để dự đoán hoạt động của tàu, theo dõi xu hướng di chuyển theo mùa và cải thiện hiệu quả hoạt động của cảng. Việc thiếu dữ liệu ở Trung Quốc có thể làm ảnh hưởng đáng kể đến cái nhìn toàn cảnh về chuỗi cung ứng toàn cầu. Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu than và quặng sắt lớn nhất thế giới nhưng cũng là nhà xuất khẩu lớn.

"Khi chúng ta bước vào giai đoạn cao điểm chuẩn bị cho Giáng sinh, nó sẽ gây ra những tác động cực lớn tới chuỗi cung ứng, yếu tố nhạy cảm bậc nhất vào thời điểm hiện tại. Việc thiếu thông tin này có thể khiến các nhà quản lý không nắm được các thông tin quan trọng như thời gian cập cảng, dỡ hàng và tàu rời đi, qua đó không thể đưa ra những quyết định phù hợp một cách kịp thời", Georgios Hatzimanolis, chiến lược gia truyền thông của Marine Traffic, cho biết.

Chuỗi cung ứng toàn cầu đang chịu áp lực vô cùng lớn, nó không cần thêm những thách thức, Hatzimanolis nói.