Trong nỗ lực ngăn chặn virus lây lan, Trung Quốc tiếp tục cấm thay đổi thuỷ thủ đối với những thuyền viên nước ngoài và áp dụng lệnh cách ly bắt buộc kéo dài 7 tuần đối với thuỷ thủ Trung Quốc trở về đất liền. Ngay cả các tàu đã thay đổi thuỷ thủ đoàn ở nơi khác cũng phải đợi 2 tuần mới được phép cập cảng Trung Quốc.
Để tuân thủ quy định này, các chủ tàu và người quản lý phải định tuyến lại cho các tàu, trì hoãn các chuyến hàng cũng như việc thay thuyền viên. Điều này làm tăng thêm cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng.
Guy Platten, tổng thư ký Văn phòng Vận tải biển quốc tế (ICS), người đại diện cho các chủ tàu và nhà vận hành cho biết: "Các hạn chế của Trung Quốc đang gây tác dụng ngược. Bất kỳ giới hạn nào đối với hoạt động của tàu thuyền đều có tác động đến chuỗi cung ứng và gây ra sự gián đoạn".
Trung Quốc là nước xuất khẩu lớn nhất thế giới và là trung tâm quan trọng của ngành vận tải biển. Đây là quốc gia cuối cùng theo đuổi chính sách Zero Covid, với các biện pháp ngày càng nghiêm ngặt hơn.
Trên khắp thế giới, các nhà máy, cơ sở vận chuyển và người tiêu dùng đang điều chỉnh để đối phó với dịch bệnh. Tình trạng thiếu hụt nguồn cung đang có dấu hiệu hạ nhiệt tại Mỹ nhưng tồi tệ hơn ở Anh. Một số cảng ở châu Á ít tắc nghẽn hơn, nhưng container vẫn đang chất đống trên tàu ở California.
Các nhà quản lý và vận hành tàu biển đang kêu gọi Trung Quốc nới lỏng các hạn chế, ưu tiên người đi biển và việc vận chuyển. Nếu không, nguy cơ gián đoạn có thể diễn ra trầm trọng hơn do gánh nặng chi phí.
Theo Terence Zhao, giám đốc điều hành của Singhai Marine Services, thuỷ thủ Trung Quốc phải cách ly 3 tuần trước khi trở về Trung Quốc, 2 tuần cách ly tại cảng và 2 tuần tại địa phương trước khi về đoàn tụ với gia đình.
Trọng tâm chính của các cảng là vấn đề cách ly và sức khoẻ. Những quy định thường xuyên thay đổi, tuỳ theo tình hình dịch bệnh tại địa phương. Những người quản lý tàu cho biết, ngay cả thuyền viên có nhu cầu chữa trị y tế khẩn cấp cũng không được chăm sóc ở Trung Quốc.
Bjorn Hojgaard, CEO công ty quản lý tàu Anglo-Eastern Univan Group và là Chủ tịch Hiệp hội chủ tàu Hồng Kông cho biết: "Trung Quốc chính là vấn đề lớn. Họ đang làm rất tốt trong việc kiểm soát Covid-19 nhưng với cái giá phải trả là không cho thuyền viên vào đất liền, ngay cả các thuyền viên Trung Quốc đôi khi cũng không thể trở về nhà".
Việc Trung Quốc áp dụng các quy định nghiêm ngặt cũng trở thành thách thức ngay cả đối với các tập đoàn lớn nhất. Sự gián đoạn có thể diễn ra vài giờ hoặc thậm chí kéo dài vài ngày. Họ đã phải chi hàng triệu USD để xử lý các sự cố gián đoạn liên quan đến cuộc khủng hoảng thay đổi thuyền viên.
Nhu cầu gia tăng, hạn chế về năng lực và tắc nghẽn cảng đã đẩy giá cước vận chuyển tăng cao. Giá cước vận tải toàn cầu đạt mức 9.146 USD trên một container 40 feet trong ngày 18/11/2021, tăng gấp 6 lần so với mức trung bình 5 năm tính đến năm 2019. Giá vận chuyển của tàu chở dầu và tàu chở hàng rời không tăng nhiều.
Các chủ tàu và người điều hành cũng thừa nhận rằng họ đang xoay xở trước các hạn chế của Trung Quốc bằng cách chuyển gánh nặng sang cho các thuyền viên. Chính quyền Trung Quốc sẽ không cho phép chuyến tàu vào đất liền chở quá 3 thuỷ thủ Trung Quốc. Hojgaard nói, vì vậy các thuỷ thủ có thể mất hàng tháng để trở về nhà của mình.
Anglo-Eastern cho biết khoảng 800 trong số 16.000 thủy thủ đoàn đang làm việc quá hạn trợ cấp và hơn 100 người đã ở trên tàu hơn 11 tháng, đây là số thủy thủ tối đa được luật pháp quốc tế cho phép ở trên tàu.
Tháng này, Trung Quốc đã duy trì các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt và sẽ không nới lỏng các quy định. Trong khi đó, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng không có dấu hiệu cải thiện.
Theo một cuộc khảo sát mới của Oxford Economics với 148 doanh nghiệp từ ngày 18-29/10, gần 80% số người được hỏi đoán rằng cuộc khủng hoảng nguồn cung vẫn còn có thể tồi tệ hơn.
Ông Zhao nói: "Trung Quốc quyết tâm đạt được Zero Covid và nước này sẽ không nới lỏng các quy định. Trung Quốc thậm chí có thể tăng cường các quy định vào Thế vận hội mùa đông diễn ra vào tháng 2 năm sau".
Theo Bloomberg