Sáng 2/11, Quốc hội thảo luận ở các tổ về dự luật Bảo vệ người tiêu dùng (sửa đổi).

Góp ý tại tổ TP HCM, bà Trần Kim Yến, Chủ tịch Mặt trận tổ quốc, nhắc lại vụ việc vi phạm an toàn thực phẩm của nhãn hàng pate Minh Chay và cho rằng vệ sinh an toàn thực phẩm với người tiêu dùng vẫn là vấn đề rất bức xúc.

Theo bà, dự luật sửa đổi lần này cần bổ sung quy định "dùng mọi giải pháp để thu hồi nhanh nhất những sản phẩm bị lỗi, có tác động lớn đến sức khoẻ cộng đồng". "Đừng để xảy ra tình trạng đi thẳng từ bàn ăn đến bệnh viện", bà nói.

Chung quan ngại về sức khoẻ người tiêu dùng, bà Phạm Khánh Phong Lan (TP HCM) cho rằng, việc xử lý vụ việc thuốc giả trị ung thư H-Capita và nhiều loại dược phẩm giả, dược phẩm kém chất lượng mấy năm trước "chưa thoả đáng khi những người dân đã sử dụng thuốc không được đền bù thiệt hại".

Thậm chí, một số bệnh viện đã đấu thầu mua thuốc cũng là nạn nhân, vì những loại thuốc này đã được cấp phép, chứng nhận.

Từ kinh nghiệm quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm, bà Phong Lan nhìn nhận, vấn đề hóc búa nhất liên quan đến bán hàng online, kiểm soát các cửa hàng "ảo" trên mạng, đặc biệt là với thực phẩm. Tuy nhiên dự thảo luật này chưa đưa ra những giải pháp và chế tài đủ mạnh.

"Luật này cần hoàn thiện quy định về trách nhiệm của Nhà nước, xuyên suốt từ khâu thẩm định, cấp phép - bước đầu tiên để bảo vệ người tiêu dùng, cho tới kiểm tra, giám sát, xử lý", bà Phong Lan góp ý.

Tại tổ Hà Nội, ông Đỗ Đức Hồng Hà cho rằng khái niệm người tiêu dùng trong luật chưa rõ, chưa phù hợp với tình hình hiện nay, nhất là sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin. "Khi không xác định đúng quyền lợi người tiêu dùng thì làm sao mà bảo vệ được họ", ông Hà nói.

Ông dẫn chứng, những loại hàng hóa khó đánh giá chất lượng như thuốc, hàng tiêu dùng bị ngâm tẩm hóa chất, cần phải có chuyên môn và máy móc hiện đại mới phát hiện được. Tuy nhiên, quy định đang đẩy trách nhiệm về việc bảo vệ quyền lợi sang chính người tiêu dùng.

"Quy định pháp luật phải lường trước và giải quyết vướng mắc để bảo vệ tốt nhất người tiêu dùng. Quy định còn chung chung, chưa cụ thể, khó hiểu, khó áp dụng và thống nhất", ông Hà nói.

Trong khi đó, theo ông Bùi Hoài Sơn, trong quan hệ mua bán người tiêu dùng được xem như thượng đế, nhưng sau khi mua hàng lại thành "nô lệ". Việc sửa đổi luật lần này cần khắc phục những vấn đề bất cập trong luật hiện hành.

Đơn cử, khi mua phải hàng lỗi hay có vấn đề về chất lượng, nhiều người dân ngại và không khiếu nại, khiến những vụ khiếu nại, bảo vệ người tiêu dùng rất ít xảy ra.

"Nhận thức của chúng ta về quyền lợi người tiêu dùng là quá nhỏ trong đòi quyền lợi, nên không thực hiện những quyền mà luật cho phép. Nếu điều này cứ tiếp diễn sẽ gây hại cho cả xã hội một cách nghiêm trọng", ông nêu vấn đề.

Đại biểu này cũng lý giải có thể do cơ chế bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng quá phức tạp, không tạo thuận lợi trong việc đi đòi quyền lợi. Thực tế này dẫn tới có tâm lý là người tiêu dùng nhận thấy công sức bỏ ra để đi đòi khiếu nại là không tương xứng. Trong khi các chế tài xử lý chưa nghiêm, chưa đủ tính răn đe để họ cảm thấy thỏa mãn.

"Chính nhận thức, cơ chế bảo vệ, xử lý làm gương chưa tốt, nên chỉ làm hại cho người tiêu dùng", ông nói.

Anh Minh