Em Hoàng Thị Mai Thơ - Ảnh: NVCC

Bà Phan Thị Mười năm nay 47 tuổi (ngụ thôn Hồng Thịnh, xã Thịnh Lộc, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) là mẹ ruột của tân sinh viên Hoàng Thị Mai Thơ - một học sinh giỏi có tiếng hồi còn học THPT.

Vượt lên nghịch cảnh

Chiều muộn, chúng tôi gặp bà Mười trong ngôi nhà bà mượn tạm để ở tại thôn Hồng Thịnh, nghe bà kể về số phận cuộc đời, những trăn trở về tương lai của ba người con gái. Bà khóc. Đôi mắt đỏ hoe, những giọt nước mắt lăn dài.

27 tuổi bà lấy người chồng cùng quê. Hai vợ chồng bà sinh được bốn người con gái. Người con cả hiện là sinh viên năm 3 của Đại học Quốc gia TP.HCM, Mai Thơ là sinh viên năm nhất Trường đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng, con gái thứ 3 học lớp 9 và bé gái út học lớp 7.

Bà Phan Thị Mười rớm nước mắt kể về các con

Sau hơn 20 năm chung sống, vợ chồng bà chia tay nhau. Ba người con đầu ở với bà Mười, người con gái út ở chung với bố.

Ly dị xong, bốn mẹ con bà Mười không có chỗ ở nên đến xin ở tạm tại nhà người dì ruột. Hằng ngày bà buôn bán rau củ quả sống tạm qua ngày và nuôi con ăn học.

Mỗi ngày của bà bắt đầu từ 4h sáng, cùng với chiếc xe máy đã cũ vượt qua quãng đường hơn 25km đến các vùng cao ở huyện Can Lộc để mua hàng hóa về bán tại các phiên chợ nhỏ trong xã. Mỗi ngày buôn bán cho thu nhập từ 150.000 - 200.000 đồng.

"Thật không dễ dàng sống bằng gánh rau nuôi ba đứa con ăn học. Nhưng vì tương lai của các cháu, tôi vừa cố gắng làm việc vừa vay mượn bên ngoài để lo cho các cháu. Tôi còn sức khỏe thì còn làm việc, chỉ sợ mai này bất ngờ trái gió trở trời" - bà Mười bỏ dở câu nói.

Bà Phan Thị Mười bên những giấy khen Mai Thơ đạt được trong những năm học THPT

Ba đứa con của bà Mười đều học giỏi, trong đó Mai Thơ nổi trội hơn cả. Dù theo học trường làng nhưng những năm THPT em đều giành được thành tích đáng nể: đoạt giải nhất môn văn trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh các năm 2018-2019, 2020-2021, danh hiệu học sinh tiêu biểu khóa học 2019-2022, Huyện Đoàn Lộc Hà trao tặng giấy khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác đoàn…

"Mọi người thường hướng con theo nghề sư phạm để giảm bớt chi phí khi đi học, nhưng con có ước mơ, mẹ biết đó là ước mơ cháy bỏng của con. Hãy gắng học hành con nhé, mẹ luôn dõi bên con" - bà Mười gửi gắm.

Vững tin vào con

Tốt nghiệp THPT năm học 2021-2022, Mai Thơ đạt 27,25 điểm khối C20, trong đó văn đạt 9,75 điểm, giáo dục công dân đạt 9,5 điểm và địa lý đạt 8 điểm. Em là một trong những học sinh có điểm thi môn văn cao nhất Trường THPT Nguyễn Văn Trỗi - nơi em theo học.

Mai Thơ tâm sự, từ thời học phổ thông em có ước mơ theo ngành báo chí, song cuộc sống gia đình không suôn sẻ nên buộc em phải gác lại ước mơ của mình. Với thành tích giải nhất môn văn cấp tỉnh năm lớp 11, Mai Thơ được Trường đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng xét tuyển thẳng theo đề án riêng của trường. Em chọn học ngành ngôn ngữ tiếng Trung.

"Em có ước mơ học ngành báo chí tại các trường ở Hà Nội hoặc TP.HCM, song vì lý do gia đình buộc em phải thay đổi lựa chọn. Em biết rằng học ở các thành phố lớn chi phí cao, trong khi mức phí sinh hoạt ở Đà Nẵng rẻ hơn, nên em chọn học ở Đà Nẵng để đỡ đần phần nào cho mẹ" - Mai Thơ tâm sự.

Giấy khen do Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh tặng Mai Thơ khi em giành giải nhất môn văn cấp tỉnh năm học 2020-2021

Trước khi chưa vào Đà Nẵng nhập học, Mai Thơ đã liên hệ với một số bạn cùng vào học để ở chung phòng, nấu ăn chung, nên mỗi tháng chi phí ăn ở của em giảm xuống còn 1,5 triệu đồng. Hằng ngày em nhận làm thêm các công việc rửa chén, dọn dẹp cho bà chủ nơi em thuê trọ để có thêm chi phí sinh hoạt.

"Chuyển sang ngành ngôn ngữ tiếng Trung, em sẽ cố gắng học lên thạc sĩ. Em mong muốn  được đi du học bên Trung Quốc, tìm kiếm cơ hội làm việc ở môi trường tốt để sau này giúp đỡ mẹ và gia đình" - Mai Thơ nói.

Cô Bùi Thị Hòa - giáo viên Trường THPT Nguyễn Văn Trỗi - cho biết suốt ba năm làm giáo viên chủ nhiệm Mai Thơ, không những cô mà các thầy cô khác trong trường và các học sinh rất ấn tượng về thành tích học tập của cô gái này. 

Ngay từ thời THCS, Mai Thơ đoạt giải nhất môn văn cấp tỉnh, là nền tảng vững vàng để em bước chân vào môi trường THPT, tiếp thu kiến thức ngày càng tốt hơn.

"Bên cạnh thành tích học tập đáng khâm phục, Mai Thơ cũng là đoàn viên năng nổ của nhà trường, có đầu óc tổ chức các hoạt động, giúp giáo viên chủ nhiệm quản lý lớp và hỗ trợ bạn bè trong học tập. 

Em tham gia vào ban chấp hành Đoàn trường, thường xuyên tham gia các phong trào tình nguyện, tích cực hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn mặc dù hoàn cảnh gia đình em cũng khá éo le" - cô Hòa nhận xét.

Đồ họa: NGỌC THÀNH

Cô bé nhặt ve chai không đầu hàng cái nghèo

TTO - Tan buổi học sáng, cô sinh viên Phạm Thị Diệu My chạy ù về nhà. Ăn vội bữa trưa với bát cơm nguội cùng vài cọng rau luộc, My lại tất tả ra phố bắt đầu buổi nhặt ve chai.