Cục diện Kherson có thể định hình diễn biến tiếp theo của xung đột Nga-Ukraine, giới quan sát nhận định sau khi Ukraine giành lại địa phương này từ Nga.
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ra lệnh rút hàng chục nghìn binh sĩ khỏi TP Kherson (tỉnh Kherson) và di chuyển qua tả ngạn sông Dnipro. Kherson là TP duy nhất Nga kiểm soát hoàn toàn kể từ khi nước này phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, theo hãng tin Reuters.
Theo giới phân tích, quyết định rút quân của Nga khỏi Kherson đánh dấu một bước chuyển mang tính chất kiến tạo trong cuộc xung đột kéo dài gần 9 tháng.
“Nga khó lòng vượt sông Dnipro lần nữa”
Theo Reuters, với diện tích tương đương nước Bỉ, việc Kherson rơi vào tay Nga trong những ngày đầu chiến sự là thành tựu lớn nhất và chiến lược nhất của Moscow. Đến cuối tháng 9, Tổng thống Nga Vladimir tuyên bố sáp nhập Kherson và ba tỉnh khác của Ukraine - một động thái vấp phải nhiều sự phản đối từ phương Tây.
 |
Binh sĩ Nga trong chiến dịch quân sự ở Ukraine. Ảnh: SPUTNIK |
Với việc rút quân, các lực lượng Nga hiện đã trả lại khoảng 40% diện tích Kherson cho Ukraine chỉ trong vài ngày. Hiện Nga và Ukraine mỗi bên đang nắm giữ một phía của sông Dnipro. Khoảng cách giữa hai bờ sông là khoảng 250 km, kéo dài từ khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (tỉnh Zaporizhia) đến rìa Biển Đen, theo đài CNN.
Phát biểu trước báo giới ngày 11-11, Tướng Sergey Surovikin - chỉ huy chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine nói rằng việc rút quân nhằm mục đích bảo vệ tính mạng của dân thường và quân đội trước các cuộc phản công của Ukraine.
Phát ngôn viên Điện Kremlin - ông Dmitry Peskov khẳng định TP này vẫn là "một phần của Nga". Tuy nhiên, thực tế là Moscow đã mất thành trì quan trọng nhất ở bờ tây sông Dnipro, con sông lớn nhất và rộng nhất của Ukraine, theo Asia Times.
Ông Nikolay Mitrokhin, một chuyên gia về Nga tại ĐH Bremen (Đức) nói với hãng tin Al Jazeera: “Các lực lượng Ukraine sẽ không để Nga vượt qua Dnipro nữa. Việc rút quân cũng đồng nghĩa với việc các lực lượng Nga mất cơ hội chia đôi Ukraine”.
 |
| Một người lính Ukraine đứng cạnh kho đạn chiếm được từ tay Nga ở làng Blahodatne (tỉnh Kherson). Ảnh: REUTERS |
Ông Oleksander Musiyenko - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quân sự và Pháp luật (Ukraine) nhận định việc để mất Kherson sẽ là một sự thất thế lớn đối với Điện Kremlin. Nó cũng cho thấy Nga đã không thành công trong việc tiến công ở các TP Mykolaiv (tỉnh Mykolaiv) và Odessa (tỉnh Odessa) mà Moscow đang muốn kiểm soát.
Ukraine dễ tiếp cận Crimea
Tỉnh Kherson giáp với bán đảo Crimea (của Ukraine nhưng Nga tuyên bố sáp nhập từ năm 2014). Việc giành được Kherson đã giúp Moscow thiết lập một hành lang trên bộ kéo dài từ đất liền Nga đến Crimea. Crimea cũng là nơi đóng quân của một lực lượng quân sự khổng lồ của Nga và Hạm đội Biển Đen, theo CNN.
Từ bỏ Kherson đồng nghĩa với việc Nga tự phá hủy tuyến hành lang trên bộ này. Diễn biến này cũng sẽ giúp đưa pháo binh tầm xa của Ukraine đến gần hơn với Crimea hơn - nơi Nga coi là cực kỳ quan trọng đối với lợi ích của mình.
 |
Người dân Kherson chào đón các binh sĩ Ukraine quay lại tỉnh này ngày 11-11. Ảnh: REUTERS |
Ông Mitrokhin nhận định các lực lượng Ukraine có thể sử dụng Kherson để tiến sâu vào các cảng phía đông nam như Berdyansk, Melitopol và Mariupol trên Biển Azov.
Nếu điều này xảy ra, các lực lượng Nga còn đóng quân ở các khu vực khác thuộc tỉnh Kherson có thể buộc phải rút về Crimea, trong khi ở phía đông, họ sẽ phải rút về các khu vực do phe ly khai kiểm soát ở Donbass.
Ukraine có lợi thế trong các trận chiến tiếp theo
Một số nhà phân tích phương Tây cho rằng đà tiến của Ukraine sẽ không thay đổi trong mùa đông tới, theo Al Jazeera.
“Thời tiết mùa đông có thể gây tổn hại lớn cho các lực lượng Nga được trang bị kém ở Ukraine. Quân Ukraine được cung cấp đầy đủ vũ khí ít khả năng giảm các cuộc phản công và có thể tận dụng địa hình đóng băng để di chuyển dễ dàng hơn so với những tháng mùa thu đầy bùn” - Viện Nghiên cứu Chiến tranh đánh giá trong báo cáo ngày 10-11.
 | |
|
“Ukraine có sáng kiến và động lực và sẽ quyết định địa điểm và thời gian diễn ra cuộc chiến tiếp theo” - Reuters dẫn lời ông Philip Ingram - cựu sĩ quan tình báo quân sự cấp cao của Anh.
Theo ông Ingram, điều đó có thể bao gồm việc tái tập trung TP Bakhmut (tỉnh Donetsk) vốn tập trung nhiều khu công nghiệp, nơi Nga đã cố gắng đột phá trong nhiều tháng qua.
Tướng Mỹ đã nghỉ hưu Ben Hodges cho rằng với việc nắm giữ bờ tây sông Dnipro, Ukraine sẽ không cần vội vã vượt qua bên kia sông, cũng như không vội triển khai pháo binh để hạ gục các lực lượng Nga đang bảo vệ Crimea.
Theo ông Hodges, những binh sĩ Nga tập trung ở phía nam có thể hứng chịu lực đẩy từ Ukraine theo hướng từ Kharkiv tới TP Mariupol (tỉnh Donetsk).
Quân Ukraine đã chứng minh khả năng tấn công các mục tiêu bên kia sông bằng pháo tầm xa có độ chính xác cao, theo Reuters. Các đơn vị Nga sẽ rất dễ bị tấn công khi tập trung ở bờ sông và khi rút qua sông bằng cầu và/hoặc phà phao.
Ngoài ra, theo CNN, thành công ở Kherson cũng cho phép các đơn vị Ukraine đang kiệt sức có thời gian nghỉ ngơi, cũng như chuyển hướng tập trung vào Donbass, nơi giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn ở cả 2 tỉnh Luhansk và Donetsk.
