Chiều 15-11, Quốc hội (QH) đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.

Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1-7-2023 và được thực hiện trong ba năm. Hết thời hạn thí điểm, người trúng đấu giá biển số ô tô, người nhận chuyển nhượng, trao đổi, được tặng cho, thừa kế ô tô gắn biển số trúng đấu giá được tiếp tục thực hiện các quyền, nghĩa vụ quy định tại nghị quyết này, trừ trường hợp luật, nghị quyết khác của QH có quy định khác.

Đấu giá biển số ở tất cả tỉnh, thành

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết một số ý kiến đề nghị làm rõ biển số đẹp; cần có danh mục biển số độc, lạ để đưa ra đấu giá và đưa ra đấu giá trực tiếp; không phát hành các biển số xấu theo dân gian có số cuối 49, 53…; bổ sung đánh giá hiện trạng kho số, quy hoạch kho số; quy định tỉ lệ tối đa biển số đưa ra đấu giá trong tổng số biển số chưa đấu giá.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo giải trình trước Quốc hội. Ảnh: QH

Giải trình của Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH cho rằng: Đến nay không có căn cứ, cơ sở để xác định biển số đẹp hay xấu, biển số độc, lạ… mà do cách nhìn nhận, quan niệm, nhu cầu, sở thích của mỗi người khác nhau.

“Việc đưa ra các tiêu chí để xác định danh mục biển số đẹp, độc, lạ là không khả thi, khó khăn cho công tác quản lý. Do đó, dự thảo nghị quyết quy định theo hướng các biển số được tổ chức, cá nhân đăng ký lựa chọn sẽ đưa ra đấu giá là phù hợp” - ông Tới trình bày.

Đối với biển số không được lựa chọn để đưa ra đấu giá, biển số qua cuộc đấu giá không thành sẽ được chuyển ngay vào hệ thống đăng ký, quản lý xe để bấm chọn ngẫu nhiên. Kho số phục vụ đăng ký, quản lý ô tô được Bộ Công an bảo đảm để phục vụ việc đăng ký được liên tục, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân. Số lượng biển số ô tô đưa ra đấu giá phụ thuộc vào nhu cầu lựa chọn, đăng ký để đưa ra đấu giá của người dân nên không thể quy định tỉ lệ tối đa biển số đưa ra đấu giá trong tổng số biển số chưa đấu giá.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cũng cho hay: Một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc quy định đấu giá được quyền lựa chọn biển số ở tất cả tỉnh, TP trong cả nước, không phụ thuộc vào nơi đăng ký thường trú; có ý kiến đề nghị quy định được giữ biển số khi chuyển vùng.

Về vấn đề này, theo UBTVQH, đây là nội dung quan trọng của dự thảo nghị quyết sẽ làm thay đổi công tác đăng ký, quản lý xe mà hiện nay đang thực hiện là nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau.

“Để thu hút đông đảo người tham gia đấu giá trực tuyến, Chính phủ đã đề xuất tổ chức, cá nhân được lựa chọn biển số ở tất cả tỉnh, TP trong cả nước để đăng ký tham gia đấu giá” - ông Tới trình bày.

Căn cứ đề xuất của Chính phủ, UBTVQH đề nghị QH cho phép thí điểm chính sách này và sau khi tổng kết sẽ có đánh giá, đề xuất cho phù hợp. Còn việc mua bán ô tô gắn biển số trúng đấu giá và chuyển vùng vẫn thực hiện theo quy định hiện hành.

Không quy định đầy đủ quyền tài sản đối với biển số trúng đấu giá

Nghị quyết ghi nhận năm quyền của người trúng đấu giá biển số ô tô như được cấp văn bản xác nhận; được đăng ký biển số trúng đấu giá gắn với ô tô của mình; được giữ lại biển số trúng đấu giá nếu ô tô bị mất, hư hỏng, chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho… trong thời hạn 12 tháng kể từ thời điểm ô tô bị mất, hư hỏng không thể sử dụng được hoặc được chuyển giao quyền sở hữu…

Đây là kết quả của việc UBTVQH tiếp thu ý kiến của các đại biểu. Có một số ý kiến đề nghị quy định người trúng đấu giá biển số xe có đầy đủ quyền tài sản… Có ý kiến đề nghị bổ sung trường hợp người trúng đấu giá phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, trốn ra nước ngoài; không có người thừa kế; doanh nghiệp, tổ chức trúng đấu giá bị giải thể, phá sản… thì xử lý thế nào.

Giải trình nội dung này, theo UBTVQH, so với quy định của pháp luật về giao thông đường bộ thì dự thảo nghị quyết đã mở rộng một số quyền đối với người được cấp biển số ô tô trúng đấu giá. Tuy nhiên, so với quy định về quyền tài sản theo Bộ luật Dân sự thì dự thảo nghị quyết đã hạn chế một số quyền của người trúng đấu giá. Tuy nhiên, điều này là cần thiết vì lý do quản lý nhà nước về an ninh trật tự, nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ biển số và sau khi kết thúc thí điểm sẽ được tổng kết, đánh giá và có đề xuất cho phù hợp.

Ngoài ra, UBTVQH nhất trí với đề xuất của Chính phủ là “không được chuyển nhượng, tặng cho, trao đổi, thừa kế biển số trúng đấu giá”, trừ trường hợp biển số gắn với ô tô thì thực hiện theo quy định hiện hành.

Còn đối với các trường hợp người trúng đấu giá là người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, trốn ra nước ngoài, người trúng đấu giá không có người thừa kế sau khi chết, tổ chức trúng đấu giá biển số xe và trong thời gian chưa đăng ký mà bị giải thể, phá sản, không còn tồn tại nữa… thì thực hiện theo quy định hiện hành, không bổ sung vào nghị quyết.