Trong bối cảnh thị trường bất động sản (BĐS) khó khăn, thanh khoản èo uột, dòng tiền bị thắt chặt, nhiều sản phẩm đang được các chủ đầu tư và cả nhà đầu tư cá nhân rao bán với mức giá giảm, chiết khấu cao chưa từng có.

Giảm giá, cắt lỗ

Chị Thanh Trà (ngụ quận Bình Thạnh, TP HCM) cho biết năm ngoái đã mua căn biệt thự tại một dự án lớn ở Đồng Nai với giá 25 tỉ đồng, thanh toán theo tiến độ. Hiện tại, ngân hàng siết cho vay nên chị không có tiền thanh toán tiếp cho chủ đầu tư.

"Tôi chấp nhận giảm 7 tỉ đồng so với giá gốc để bán lại khoản đầu tư này nhưng không biết bán cho ai. Nhân viên môi giới nói nhiều khách hàng khác cũng đang rao bán nên rất khó ra hàng" - chị Trà kể.

Ông Nguyễn Hoàng (quận Bình Tân, TP HCM) - chuyên đầu tư, kinh doanh BĐS ở khu vực quận Bình Tân, huyện Bình Chánh - cũng đang kêu bán gấp khu nhà trọ 30 phòng đang đầy khách thuê ở phường An Lạc, quận Bình Tân với giá 25 tỉ đồng, rẻ hơn trước 5 tỉ đồng nhưng chưa có người mua. Lý do là khu nhà này ông đã đem thế chấp vay 20 tỉ đồng, nay lãi suất tăng cao nên phải bán gấp, nếu không thì tiền thuê hằng tháng sẽ không đủ trả lãi ngân hàng.

"Khu đất này diện tích hơn 400 m², nằm trong hẻm lớn, ôtô vào được, trước đây nhiều người trả 30 tỉ đồng nhưng tôi chưa chịu bán. Giờ thì phải bán gấp, nếu không thì ngân hàng sẽ chuyển sang nợ xấu hay xiết nợ, giá còn xuống thấp hơn" - ông Hoàng lo ngại.

Dạo một vòng trên các trang mạng chuyên về BĐS hay các hội nhóm trên Facebook, Zalo và cả TikTok, người viết dễ dàng thấy hàng loạt thông tin rao vặt với tiêu đề rao bán, cắt lỗ nhà đất. Chẳng hạn, "chủ nhà cần tiền nên bán nhanh căn hộ 2 phòng ngủ, 2 nhà vệ sinh, giảm giá 500 triệu đồng so với giá gốc, từ 3,2 tỉ đồng giờ bán 2,7 tỉ đồng, bao thuế, phí…". Đi kèm với tin rao bán này là bảng giá gốc chủ đầu tư bán cho khách và hợp đồng.

Một bản tin khác cũng khiến người xem ngỡ ngàng: "Shophouse 2 mặt tiền, 3 tầng, trục chính xuyên tâm, đường 20 m, vỉa hè 8 m… giá chỉ hơn 7 tỉ đồng, ưu đãi đến 50% so với giá niêm yết 15,3 tỉ đồng khi thanh toán 95%... Ưu đãi cho 5 khách hàng đầu tiên nhanh chân".

Thực tế, xu hướng giảm giá, cắt lỗ BĐS đã xuất hiện từ quý III/2022, đến nay chuyển thành làn sóng thật sự khi mức độ khó khăn của thị trường ngày càng tăng. Thống kê của Hội Môi giới BĐS Việt Nam cho thấy tỉ lệ hấp thụ BĐS trong quý III chỉ đạt 33,5%, giảm mạnh so với đầu năm 2022 và giảm tới 50% so cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân chủ yếu là do dòng vốn trên thị trường đang gặp khó, lãi suất tăng khiến nhà đầu tư không xuống tiền. Một số dự án phải sử dụng chính sách bán hàng linh hoạt, chiết khấu, hỗ trợ lãi suất, ân hạn nợ gốc, cam kết cho vay để kích thích nhu cầu của thị trường nhưng vẫn chưa đạt hiệu quả.

Ưu tiên cầm tiền mặt

Với góc độ chuyên gia kinh tế, TS Lê Đạt Chí, Trưởng Bộ môn Đầu tư tài chính, Khoa Tài chính doanh nghiệp - Trường ĐH Kinh tế TP HCM, cho rằng trong tất cả lĩnh vực đầu tư, dự phòng rủi ro và biết cắt lỗ là điều kiện quan trọng nhất. "Với BĐS, lâu nay người mua để ở hay đầu tư đều cho rằng đây là nơi cất tiền an toàn, không có rủi ro. Thực tế không hẳn như vậy, bởi khi cần thì vẫn phải cắt lỗ để giảm thiểu rủi ro" - ông nhận xét.

Theo TS Lê Đạt Chí, hiện nay, nhà đầu tư BĐS sẽ không có cơ hội nhiều để đầu cơ, lướt sóng nữa vì thanh khoản của thị trường rất kém. Thay vào đó, nếu đã vay để đầu tư, nhà đầu tư cần xem xét nguồn thu nhập có bảo đảm thanh toán được lãi và vốn hằng tháng không; nếu không thì có thể cắt lỗ vì khả năng lãi suất chưa hạ nhiệt trong thời gian tới. Những người đang "canh" mua BĐS giảm giá để ở hoặc đầu tư trong giai đoạn này cũng nên cân nhắc kỹ, bởi khả năng giảm giá chưa dừng lại, lãi suất vẫn còn cao và việc vay vốn không dễ như trước.

Một số ý kiến khác cho rằng với những người có sẵn dòng tiền thì đây là thời điểm thuận lợi để tìm mua BĐS tốt với giá phù hợp, nhằm tích lũy dài hạn. Hiện tại, khu vực trung tâm các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM hầu như không còn nguồn cung BĐS. Vì thế, những vùng vệ tinh, lân cận có kết nối thuận tiện, giàu tiềm năng du lịch, cơ sở hạ tầng giao thông và dịch vụ tốt là lựa chọn phù hợp.

Trong khi đó, chuyên gia BĐS Trần Khánh Quang, Tổng Giám đốc Công ty BĐS Việt An Hòa, nhìn nhận trong giai đoạn khó khăn của thị trường hiện nay, cá nhân hay doanh nghiệp có tiền mặt trong tay thì người đó là "vua". Vì vậy, việc nhà đầu tư cá nhân, doanh nghiệp hay chủ đầu tư lớn cần tiền đáo hạn trái phiếu đã chủ động bán rẻ, giảm giá, chiết khấu cao các sản phẩm của mình để bán được hàng, thu tiền về càng nhiều càng tốt là điều dễ hiểu. Thế nhưng, việc giảm giá chưa hẳn là bán lỗ mà chỉ là hạ bớt kỳ vọng so với giai đoạn trước. Đối với họ, lúc này bán được hàng mới là thượng sách, chứ lời ít hay nhiều không còn quan trọng.

"Việc giảm giá BĐS ở các dự án, nhất là những dự án lớn, lúc này có thể làm thị trường xáo trộn. Người mua trước đó với giá cao sẽ không hài lòng nhưng để tăng thanh khoản cho doanh nghiệp thì đó là biện pháp tối ưu. Quan trọng là cũng từ đó, nhiều doanh nghiệp khác cũng phải hạ nhiệt theo" - ông Quang nhấn mạnh.