Theo thông tin mới đây từ Liên đoàn Lao động TPHCM, do số lượng đơn hàng giảm nên Công ty TNHH PouYuen Việt Nam - doanh nghiệp có số lao động nhiều nhất thành phố sẽ cho 20.000 công nhân các xưởng thuộc khối sự nghiệp nghỉ luân phiên trong 3 tháng, hưởng lương 180.000 đồng/ngày trong thời gian nghỉ.

Đại diện công ty bày tỏ mong muốn người lao động cùng phối hợp thực hiện để vượt qua giai đoạn khó khăn này.

PouYuen - Samsung của ngành giày dép Việt Nam

Theo tìm hiểu, PouYuen là một công ty con thuộc Tập đoàn Pou Chen (Đài Loan, Trung Quốc), tập đoàn Pou Chen hiện nay là nhà sản xuất giày dép thể thao cho các công ty có thương hiệu quốc tế như Nike, Adidas, New Balance, Timberland và Salomon với công suất hơn 300 triệu đôi giày mỗi năm, chiếm khoảng 20% tổng giá trị bán buôn của thị trường giày dép thể thao toàn cầu.

Pou Chen Group có hệ thống hàng chục công ty con sản xuất, gia công giày dép, túi xách tại Việt Nam bao gồm PouYuen (TP.HCM); PouHung, PouLi (Tây Ninh); PouChen, PouSung (Đồng Nai), Dụ Đức Việt Nam (Tiền Giang)... Các doanh nghiệp này có quy mô hàng chục ngàn lao động và đang lấn lướt các doanh nghiệp nội địa trong sản xuất giày dép xuất khẩu.

Với quy mô này, PouYuen được ví như "Samsung" trong ngành da giày Việt Nam.

Động thái cắt giảm giờ làm của PouYuen bất ngờ diễn ra trong bối cảnh ngành giày dép xuất khẩu của Việt Nam vẫn ghi nhận sự tăng trưởng.

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan, tháng 10/2022, trị giá xuất khẩu giày dép đạt 1,96 tỷ USD, tăng 9,5%. Tính trong 10 tháng 2022, xuất khẩu giày dép của cả nước đạt 20,12 tỷ USD, tăng 41,4% so với cùng kỳ năm 2021.

Các thị trường xuất khẩu giày dép chính cũng tăng trưởng so với nền thấp của năm ngoái. Theo đó, Hoa Kỳ đạt 8,42 tỷ USD, tăng 40,9%; EU đạt 4,99 tỷ USD, tăng 53,8%; Trung Quốc đạt 1,27 tỷ USD, tăng 8,4%... so với cùng kỳ năm trước. Năm 2022, toàn ngành da giày đang hướng tới mục tiêu xuất khẩu đạt 23-25 tỷ USD, tăng 10-15% so với năm 2021.

Tính đến thời điểm tháng 4/2022, kim ngạch xuất khẩu giày dép của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm tới 78,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành giày dép.

Với hơn 2.200 doanh nghiệp sản xuất giày dép tại Việt Nam, tập trung chủ yếu ở khu vực xung quanh TP. Hồ Chí Minh, sản xuất giày dép trở thành một trong những ngành trọng yếu của kinh tế đất nước khi đứng trong top 5 nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 10 tháng 2022.

Nguồn: Tổng cục Hải quan

PouYuen Việt Nam: Doanh thu hơn 1 tỷ USD, có lượng nhân viên ngang với một KCN

Với quy mô sản xuất lớn, Pouchen Việt Nam hiện sở hữu hơn 130.000 lao động tại 8 nhà máy gồm Pouyuen ở TP HCM; Pouchen, Pousung, Pou Phong tại Đồng Nai; Dụ Đức tại Tiền Giang; Pou Hung, Pou Li tại Tây Ninh và Prime Asia ở Bà Rịa - Vũng Tàu, là tập đoàn có nhiều công nhân nhất nước.

Tuy nhiên trước bối cảnh Covid-19, hệ thống này cũng không tránh khỏi việc bị ảnh hưởng đến tình hình sản xuất và kết quả kinh doanh. Hầu như các đơn vị trong hệ thống Pouchen Việt Nam năm 2020 cũng đều bị sụt giảm doanh thu. Tổng doanh thu của các công ty da giày trực thuộc Pou Chen tại Việt Nam đạt 59.500 tỷ đồng năm 2019, và đến năm 2020 còn 51.700 tỷ đồng.

Riêng Công ty PouYuen Việt Nam, số liệu cho thấy, trước khi rơi vào tình cảnh buộc phải cắt giảm hàng chục nghìn nhân công do đơn hàng giảm sút, PouYuen Việt Nam đạt doanh thu 27.700 tỷ vào năm 2019, đến năm 2020 giảm nhẹ xuống 25.100 tỷ đồng.

PouYuen hiện có khoảng trên 50.000 công nhân và là doanh nghiệp có đông lao động nhất TPHCM hiện nay. Công nhân PouYuen đến từ các tỉnh như Bến Tre, Long An, Tiền Giang, Tây Ninh... Hằng ngày, xe đưa đón của công ty chở các công nhân này lên TP.HCM làm việc, sau đó hết giờ làm việc chở về.

Về động thái cho hàng chục nghìn lao động nghỉ việc gần đây, phía PouYuen lý giải do các thị trường xuất khẩu chính đang cắt giảm mạnh đơn hàng ảnh hưởng kế hoạch sản xuất của công ty, doanh nghiệp cũng phải cạnh tranh đơn hàng gia công giày thể thao trong bối cảnh khách hàng đưa ra mức giá chỉ bằng khoảng một nửa trước đây.

Trước khi cắt giảm nhân công do kinh doanh gặp khó, hồi đầu năm nay, Pouchen cũng thông báo cắt giảm thưởng Tết bằng 70% so với những năm chưa xuất hiện Covid-19 với công nhân ở 8 nhà máy kể trên.

Còn ở hiện tại, Liên đoàn Lao động TP.HCM cho biết chưa có thông báo chính thức về phương án, kế hoạch thưởng Tết tại Công ty TNHH PouYuen Việt Nam sau khi cắt giảm 20.000 nhân sự.

Bão cắt giảm lao động hàng loạt ở doanh nghiệp giày dép

Thực tế, tình trạng cắt giảm nhân công đang diễn ra không chỉ ở PouYuen. Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP HCM, từ đầu năm đến nay, có 27 doanh nghiệp tại thành phố phải cắt giảm 2.858 lao động đang làm việc vì tái cơ cấu công nghệ, bố trí lại trang thiết bị và ảnh hưởng về kinh tế.

Tại CTCP TKG Taekwang Vina (Khu công nghiệp Biên Hoà 2, TP Biên Hòa) có khoảng 35.000 lao động, chuyên gia công giày da, để không cắt giảm lao động, mỗi tháng doanh nghiệp này phải chấp nhận giảm bớt 2-3 ngày làm việc của NLĐ/tháng, trong đó sẽ có 1 ngày nghỉ phép năm, những ngày còn lại doanh nghiệp sẽ trả lương tối thiểu vùng cho người lao động. Tại Việt Nam, Teakwang Vina hiện chỉ đứng sau PouChen về quy mô hoạt động trong lĩnh vực giày dép.

Hay một doanh nghiệp (DN) da giày nước ngoài hoạt động 25 năm ở Tp.HCM (với tổng cộng 1.800 công nhân) như Công ty Tỷ Hùng cũng phải cho gần 1.200 công nhân nghỉ việc hồi đầu tháng 11.

Những thực tế này đã phản ánh phần nào khó khăn chung của ngành da giày khi phải thu nhỏ quy mô vì thị trường suy thoái trong mùa tiêu dùng cuối năm. Nhìn chung, “điệp khúc” cắt giảm lao động vì thiếu đơn hàng đã được nhìn thấy từ trước trong ngành da giày. Đại dịch Covid-19, xung đột Nga - Ukraine, lạm phát trên thế giới tăng cao… khiến quá trình này xảy ra nhanh hơn.