Financial Times trích báo cáo từ hãng cung cấp số liệu thị trường Refinitiv cho biết châu Âu đã nhập 111 tỷ m3 LNG trong 10 tháng đầu năm, tăng gần 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, nhập khẩu LNG từ Nga giai đoạn này lên kỷ lục 17,8 tỷ m3, tăng 42%.
Phần lớn số LNG này được mua từ liên doanh Yamal LNG - do công ty Nga Novatek nắm cổ phần lớn, cùng Total (Pháp), CNPC (Trung Quốc) và một quỹ quốc gia Trung Quốc. Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha, Hà Lan mua phần lớn lượng khí đốt này.
Tháng trước, một tàu lớn chở LNG từ Portovaya (Nga) đã đến Hy Lạp, theo dữ liệu vệ tinh của hãng phân tích QuantCube. Đây là chuyến hàng đầu tiên của Portovaya - dự án cảng xuất khẩu LNG gần biên giới với Phần Lan vừa đi vào hoạt động năm nay.
Số liệu trên cho thấy châu Âu đang gặp khó trong việc độc lập khỏi khí đốt Nga, bất chấp các nỗ lực đa dạng hóa gần đây của Brussels. Dù 17,8 tỷ m3 chỉ tương đương 25% khí đốt nhập qua đường ống trong thời kỳ này, nó vẫn khiến châu Âu có khả năng chịu tổn thương trong cuộc chiến năng lượng với Nga.
"Đến một ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể quyết định ngừng bán LNG sang châu Âu, buộc khu vực này phải mua khí đốt đắt đỏ hơn trên thị trường giao ngay", Anne-Sophie Corbeau - nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu thuộc Đại học Columbia cho biết.
Bà cho rằng Nga có thể chuyển hướng bán LNG cho các nước hiện cũng rất cần như Bangladesh hay Pakistan, với giá rẻ, để "tăng ảnh hưởng chính trị" và "gây thêm sức ép lên châu Âu". "Rất nhiều quốc gia hiện không đủ tiền mua LNG", Corbeau nói.
Hiện chưa có lệnh trừng phạt nào áp lên khí đốt Nga, do tầm quan trọng của mặt hàng này với an ninh năng lượng một số nước châu Âu. Điện Kremlin năm nay đã dần giảm cung cấp khí đốt qua đường ống, sau khi mở chiến dịch quân sự tại Ukraine, khiến giá khí đốt và lạm phát tăng cao khắp châu Âu.
Lượng khí đốt chảy qua đường ống Yamal, chạy qua Ba Lan, đã bị dừng từ tháng 5. Nga cũng ngừng cung cấp khí đốt qua đường ống Nord Stream 1 cho Đức từ mùa hè. Moskva gần đây dọa sẽ siết nguồn cung khí đốt cho Tây Âu thông qua đường ống duy nhất chạy ngang Ukraine. Số liệu từ hãng nghiên cứu Bruegel cho thấy khí đốt theo đường ống từ Nga sang châu Âu đã giảm 80% năm nay so với cùng kỳ năm ngoái.
"Quan điểm của tôi là mua LNG từ Nga là chuyện bình thường. Vì nếu không, họ cũng bán cho nước khác thôi", Georg Zachmann - nhà nghiên cứu tại Bruegel cho biết, "Điều cần thiết lúc này là có một cơ chế bảo vệ trong trường hợp Nga chỉ bán khí đốt cho vài nước châu Âu, để đạt mục đích chính trị và khiến châu Âu bất hòa".
Hà Thu (theo Financial Times)