Tối 31/10, TAND TPHCM tuyên phạt bị cáo Phan Minh Tân (69 tuổi, Phó giáo sư, tiến sĩ, nguyên Giám đốc Sở Khoa học và công nghệ TPHCM) 5 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng.

Cùng tội danh trên, 4 đồng phạm với ông Tân bị phạt mức án từ 2 năm tù treo đến 3 năm tù giam.

Riêng Khuất Duy Vĩnh Long (71 tuổi, cựu Phó trưởng phòng quản lý Công nghệ - Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM) bị phạt mức án 10 năm tù (đang bỏ trốn).

Ngoài mức án trên, các bị cáo phải có nghĩa vụ liên đới bồi thường toàn bộ thiệt hại cho Sở Khoa học và công nghệ TPHCM.

Theo HĐXX, ông Khuất Duy Vĩnh Long đang bỏ trốn nên cơ quan tiến hành đã ra quyết định truy nã nên tòa xét xử vắng mặt là phù hợp. Còn bị cáo Nguyễn Quốc Thái (67 tuổi) xin xét xử vắng mặt với lý do sức khỏe yếu, việc vắng mặt này được tòa chấp thuận và không ảnh hưởng tới quyền lợi của bị cáo.

Tòa cho rằng, căn cứ vào hồ sơ và diễn biến tại phiên tòa có đủ căn cứ xác định Quỹ phát triển khoa học và công nghệ TPHCM tổ chức hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, có chức năng thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, chuyển giao công nghệ của TPHCM.

Hội đồng quản lý của quỹ trên gồm 6 thành viên do ông Phan Minh Tân làm chủ tịch. Cơ quan điều hành của quỹ là Quỹ đầu tư phát triển đô thị TPHCM (HIFU).

Tháng 8/2009, Nguyễn Trọng Vũ (Giám đốc Công ty đầu tư và phát triển công nghệ Huy Hoàng) có công văn gửi Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM đề nghị hỗ trợ kinh phí từ ngân sách sự nghiệp khoa học với số tiền 5,1 tỷ đồng để thực hiện dự án 1.

Ông Phan Minh Tân đã thẩm định, duyệt và thông qua phương án của Công ty Huy Hoàng và công ty này đã được hỗ trợ 4,9 tỷ đồng, tiến độ cấp kinh phí chia làm 3 đợt. Mặc dù tiến độ thực hiện dự án của Công ty Huy Hoàng chậm hơn kế hoạch, nhưng ông Tân cùng các đồng phạm vẫn đề xuất, xét duyệt cấp tiếp kinh phí đợt 2 là 700 triệu đồng. 

Sau khi nhận kinh phí đợt 2, Công ty Huy Hoàng không hoàn thành được dự án, cũng không hoàn trả kinh phí phải thu hồi. Theo kết luận giám định, dự án 1 gây thiệt hại gần 3,2 tỷ đồng.

Song song dự án trên, tháng 9/2009, Nguyễn Trọng Vũ tiếp tục có công văn gửi Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM đề nghị vay 10 tỷ đồng để thực hiện dự án 2.

Sau các bước thẩm định, xét duyệt, đầu năm 2010, ông Phan Minh Tân đã ký văn bản kết luận dự án đạt yêu cầu, đồng ý cho vay dù có nhiều ý kiến phản đối cho rằng dự án không khả thi, đồng thời đề nghị xem xét lại nguồn vốn của Công ty Huy Hoàng.

Tháng 4/20190, HIFU ký hợp đồng cho Công ty Huy Hoàng vay 10 tỷ đồng, thời hạn 48 tháng, lãi suất 0%, tiến độ giải ngân chia thành nhiều đợt. Tuy nhiên sau khi nhận giải ngân đợt 3 ngày 13/5/2011, Nguyễn Trọng Vũ xuất cảnh bỏ trốn về Mỹ.

Từ đó, đủ căn cứ xác định ông Tân và đồng phạm gây thiệt hại số tiền hơn 22,6 tỷ đồng.

Tại tòa, luật sư và các bị cáo cho rằng thiệt hại thực tế không xảy ra nên đề nghị HĐXX áp dụng Điều 25 Bộ luật Hình sự năm 2015 (rủi ro trong nghiên cứu, thử nghiệm, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ - PV) để miễn truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng quan điểm trên không được tòa chấp thuận.

HĐXX xác định cáo trạng truy tố bị cáo Phan Minh Tân và đồng phạm là có căn cứ, đúng người đúng tội, không oan sai. Quá trình lượng hình, tòa xem xét vai trò của từng bị cáo để có mức án tương xứng.

Đối với bị cáo Phan Minh Tân, tòa cho rằng ông đã thực hiện không đúng các quy định pháp luật gây thiệt hại tài sản Nhà nước nên cần xử lý nghiêm. Bên cạnh đó, tòa ghi nhận cho phó giáo sư một số tình tiết như có nhân thân tốt, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, gia đình có công với cách mạng, đã khắc phục một phần hậu quả. 

Bị cáo Khuất Duy Vĩnh Long quá trình chuẩn bị xét xử đã bỏ trốn thể hiện không ăn năn hối cải nên cần phải xử lý thật nghiêm khắc nhằm răn đe. 

Những bị cáo còn lại trong vụ án được HĐXX ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ.