Theo ông Dũng, trong bối cảnh thế giới khó khăn, nhiều phức tạp khó lường và nhanh, chưa có tiền lệ, nền kinh tế Việt Nam có quy mô nhỏ với độ mở lớn, nên tính chống chịu, thích ứng, tự chủ còn hạn chế. Vì vậy, kinh tế trong nước chịu tác động rất nhiều từ bên ngoài, nên kết quả đạt được theo ông là “đáng trân trọng và tích cực”.
Kết quả tăng trưởng là tích cực
“Trong khi các nước khác như Thái Lan dự báo tăng trưởng có 2,7%, Malaysia 4%, Indonesia 5%, Trung Quốc 5%. Tất cả những con số này cho thấy với kết quả của chúng ta là một sự nỗ lực rất cao” - ông Dũng nói.
Thông tin thêm, theo Bộ trưởng Dũng, nền kinh tế đã bắt đầu có những dấu hiệu tương đối tích cực. Ví dụ: giải ngân vốn đầu tư công, thu hút FDI, đầu tư tư nhân, xuất khẩu, sức cầu tiêu dùng trong nước… đã có những chuyển biến tích cực.
Chương trình phục hồi kinh tế, đặc biệt là nghị quyết 43 của Quốc hội đã hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp, người dân và người lao động; dành hơn 50% nguồn lực của chương trình cho đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội.
Tuy vậy, có một chính sách chưa đạt được kết quả mong đợi, đó là việc áp dụng chính sách hỗ trợ lãi suất 2%.
Nêu lý do, ông Dũng nói nền kinh tế gặp khó khăn, nên nhiều doanh nghiệp có đủ điều kiện vay lại không vay do đơn hàng và tình hình sản xuất. Nhưng một số doanh nghiệp muốn vay lại không đủ điều kiện vay.
Thêm nữa, thiết kế chương trình rất thận trọng khi đưa ra quy định đối với những dự án "có khả năng phục hồi”. Dẫn tới các đơn vị cho vay, đến các đơn vị đi vay đều “rất ngại trong việc hiểu thế nào là doanh nghiệp "có khả năng phục hồi".
Kiến nghị thực hiện tiếp hỗ trợ lãi suất 2%, giãn hoãn các loại thuế
Đến nay, gói này mới giải ngân được 873 tỉ đồng, gần bằng 2% kế hoạch. Vì vậy, Chính phủ đã trình Quốc hội cho phép sẽ thực hiện tiếp chương trình này đến hết năm 2023, nếu không đạt được, sẽ hủy dự toán.
Đồng thời sẽ chuyển sang xin giãn, hoãn thuế giá trị gia tăng cũng như các thuế khác trong thời gian tới để hỗ trợ doanh nghiệp.
Với các vấn đề đại biểu quan tâm về năng suất lao động không đạt được mục tiêu đề ra, Bộ trưởng Dũng cho rằng do mô hình tăng trưởng chưa có nhiều thay đổi. Dịch chuyển cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động giữa các ngành, lĩnh vực còn chậm. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu.
Thêm nữa, năm 2023 tăng trưởng thấp hơn so với mục tiêu, sản xuất công nghiệp, xây dựng và bất động sản khó khăn, một bộ phận lao động chuyển sang khu vực dịch vụ, chủ yếu là các ngành nghề phi chính thức và có năng suất lao động thấp hơn. Một bộ phận lao động dịch chuyển việc mới nên cũng cần phải có thời gian học tập và đào tạo lại để thích nghi.
Về các giải pháp, ông Dũng cho biết Thủ tướng đã giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng một đề án tăng năng suất lao động dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng một đề án chương trình quốc gia về tăng năng suất lao động để thúc đẩy tăng năng suất và nhằm đưa năng suất lao động cao hơn, tận dụng cơ hội cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Ngoài ra, Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính. Cải thiện năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm quan trọng quốc gia.
Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài giảm tiếp lãi suất cho vay tối thiểu là 1,5-2%/năm để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.