Nhưng thực tế không hẳn vậy, nhiều tai nạn nghiêm trọng đã xảy ra trong đêm vì đủ lý do, đặc biệt từ tài xế...
Có lâu năm trong nghề lái mới biết tài xế chuyến xe không phải ai cũng giống ai. Nhiều người hiền lành, hết sức cẩn thận. Nhưng cũng có những lái xe tinh ranh, phóng ẩu.
Lần đầu chạy xe khách gặp tài xế không bằng
Năm 2004, tôi chính thức có giấy phép lái xe hạng E và chuyển sang chạy xe buýt, rồi xe khách. Chuyến đầu tiên chủ xe bảo tôi cùng anh lơ vào Krông Nô (Đắk Nông) đón khách. Ngày giáp Tết, xe 54 chỗ ngồi mà đã có hơn 60 khách cùng vô số hàng hóa đi Giao Thủy (Nam Định) chen chúc chật xe ngay tại bến.
Đã từng chạy xe buýt giờ cao điểm có cả trăm học sinh nhưng chỉ đi vài chục km, còn lần này phải đảm bảo an toàn cho gần cả trăm con người trên hành trình dài cả ngàn km khiến tôi run. Xe về phố để tiếp tục đón mẹ con chủ xe, rồi đón khách, mới rời bến mà tôi lo lắng. Sau khi tất cả đã ổn định chỗ ngồi, tôi lái xe chạy chậm, đến gần Ea H'leo tôi mới bớt áp lực và chạy xe với cảm giác tốt nhất.
- Anh chạy từ phố xuống mà chưa sử dụng đến số 6, dầu uống chịu gì nổi. Rồi anh sử dụng đèn pha, cốt nhiều thế, hỏng cái công tắc là khỏi chạy luôn đó.
Hành trình từ khi bắt khách tới lúc này tôi đã biết T. là con trai chủ xe và chưa có giấy phép lái xe. Chuyến trước, anh ta chạy gây tai nạn ở Gia Lai, may mà chỉ va chạm nhẹ với xe máy. Sau tai nạn, một tài xế khác cũng chạy chiếc xe này, phát hiện con chủ xe không bằng lái mà vẫn tranh tài, lại hay lên giọng dạy dỗ, nên anh bỏ việc.
Tôi cố gắng kiềm chế, chỉ con chủ xe biết cách sử dụng đèn khi chạy ban đêm. Gặp xe ngược chiều, phải chuyển đèn chiếu xa sang chiếu gần. Rồi khi hai xe ngang mặt nhau, phải chuyển đèn ngược lại về pha để kịp thời phát hiện những tác nhân bất ngờ xuất hiện ở phần đường xe mình.
Gặp xe ngược chiều, nếu mình sử dụng đèn pha sẽ làm xe ngược chiều không thấy đường, có khi họ còn lao thẳng vào xe mình rất nguy hiểm! Thà nó hỏng cái công tắc đèn, thay chỉ mất vài ba chục ngàn đồng, còn hơn tự gây nguy hiểm cho mình và cho xe khác.
Trong suốt hành trình đi về, tôi phải liên tục nhắc nhở như thầy dạy lái cho con chủ xe, dù nhiều lần anh ta như dạy lại tôi. Chịu hết nổi, tôi nói bà chủ xe là mẹ của T. đang cùng theo xe: "Chị phải nói em nó nghe lời, chạy theo ý tôi. Nếu không nghe lời mà lỡ xảy tai nạn thì... Đừng có ngựa non háu đá. Mạng mẹ con chị, mạng mấy chục hành khách và cả trên chiếc xe khác nữa đều từ tay lái nó đó".
Đêm tối và tài xế liều lĩnh
Một lần tôi chạy xe khách chất lượng cao tuyến Buôn Ma Thuột - Hà Nội trên chiếc xe 54 ghế ngồi loại Aero Space (xe khách đẳng cấp một thời). Tôi chạy tài đầu từ Buôn Ma Thuột sang Kon Tum, và phải chạy chậm để bắt khách nên không có việc gì xảy ra. Lái chính tên Vinh chạy từ Kon Tum ra đến Quảng Trị rồi lại rẽ lên đường Hồ Chí Minh giao tay lái cho tôi. Anh ta dặn lơ xe là một thanh niên ngồi bên phụ có nhiệm vụ thức nói chuyện và chỉ đường.
Đường Hồ Chí Minh đèo dốc quanh co liên tục. Hai chiếc xe ngược chiều tránh nhau rất khó khăn. Trâu bò của người dân thả tự do. Đêm có lúc pha đèn thấy cả đàn con đứng con nằm tràn ra mặt đường, phanh đến cháy lốp mới không leo lên cả đàn trâu bò này.
Lơ xe vài lần nhắc tôi cứ chạy mát ga đi, bên phụ để nó lo, có gì nó báo sớm cho, yên tâm. Lái xe Vinh cũng liên tục nhắc:
- Tăng tốc đi, tui bao luật cho. Chấp nhận chạy đường này không có công an để tranh thủ đạp, mà chạy chậm vậy thà xuống quốc lộ 1 còn hơn.
Tôi phần không quen đường, phần kỹ và sợ tai nạn, nên những đoạn đường thẳng, quan sát tốt tôi mới nhấn ga tăng tốc. Quan sát đường thấy loang loáng, cảm giác tay lái vào khúc cua không tự tin thì ngay lập tức tôi giảm tốc độ. Lái xe Vinh tiếp tục càm ràm bắt tôi đẩy tốc độ. Tôi dứt khoát trả lời:
- Ông cứ ngủ đi, tôi lạ đường, chạy tốc độ kiểm soát được, chứ chạy nhanh nguy hiểm quá. Chuyến này tôi chạy phụ ông vài đoạn để ông ngủ cho khỏe rồi lái, tôi không lấy đủ tiền tài đâu.
Vinh đùng đùng nổi giận, vùng dậy bảo tôi tấp xe vào lề để anh ta lái. Tôi ban đầu còn ôm cái trụ sắt sau lưng ghế tài xem anh ta chạy và có gì thì cảnh báo sớm.
Vinh lái xe như xiếc, vừa lái anh ta vừa kể oang oang như chiến tích. Đó là lần anh ta gây tai nạn khiến hai người chết. Và bây giờ, khi vào khúc cua bên trái, anh ta lái xe lấn hết hoàn toàn đường bên trái. Anh lơ xe đeo cái dây bảo hiểm tự chế quanh người, đu mình nơi cửa xe quan sát. "Có xe xuống, xe xuống" - lơ xe hét to.
Lập tức Vinh phanh xe dúi dụi và chuyển xe về phần đường của mình. Xe ngược chiều vừa thoát qua, Vinh lại tăng tốc lên 120 - 130 km/h. Xe vào cua bên phải, anh ta cắt cua sát rạt lề đường bên phải. Những lúc này, phụ xe phải rất nhanh thu người vào trong và kịp thời đóng cửa.
Tôi bàng hoàng, không thể tin nổi con đường quanh co, nhỏ hẹp, đêm tối đầy rẫy bất ngờ vậy mà tài xế đã từng bị tai nạn làm chết đến hai mạng người vẫn lái như kiểu ăn cướp. Đêm tối giữa núi rừng vắng, đèn pha sáng như xé màn đêm nhưng lái xe vẫn nhấn còi liên tục như chạy xe cứu hỏa. Tôi không dám đứng nhìn Vinh chạy nữa mà lặng lẽ lùi dần xuống ngồi ôm chặt cây trụ sắt ở cuối xe để nếu xe lật thì tôi vẫn có cơ may về nhìn mẹ...
Xe vào bến Giáp Bát (Hà Nội) lúc khoảng 6h sáng, kỷ lục cả về tốc độ lẫn thời gian 24 tiếng từ Buôn Ma Thuột ra Hà Nội thời đó. Lơ xe kể tôi nghe chuyện làm ăn của lái xe Vinh. Đi ra thì anh ta bốc gỗ lậu. Đi vào, anh ta lại chở thuốc lá lậu ở Quảng Trị. Nên chủ xe chỉ được cái tiếng, còn chiếc xe mới chính là công cụ để lái xe bạt mạng này kiếm tiền.
- Về đến nhà mới giật mình, không ai nghĩ ông Vinh là người chạy thuê đâu. Nhà giàu khủng bố luôn. Trong khi chủ xe thì nợ ngân hàng đầy đầu.
Lơ xe kể chuyện Vinh bố trí nhận thuốc lá lậu cực kỳ bất ngờ, ranh ma. Và anh ta rất tự hào về chiến thuật của mình. Trong bữa nhậu ở Hà Nội, anh ta chê những lái xe khác ngu, cứ dừng ăn cơm và nhận thuốc lá lậu tại các quán ăn ở Quảng Trị.
Quản lý thị trường và công an họ biết xe nào nhận chở bao nhiêu cây thuốc, loại nào và họ thích bắt lúc nào thì bắt, chính xác 100%. Còn Vinh cho xe chạy qua địa phận Quảng Trị, xe chỉ dừng vài ba phút giữa cánh đồng hoang vắng thì lập tức có một đoàn xe ôm lao đến, mỗi người vác một bao quăng lên sàn xe khách. Rồi tất cả biến mất nhanh như điện xẹt...
Vinh lại cho xe lao như bay. Lơ xe chỉ việc giấu các bao tải vào các hầm có nắp dưới sàn xe. Chuyến đi vào, về đến địa phận Kon Tum, xe dừng vài phút giữa rừng vắng, lại thấy một đoàn xe thồ lao đến. Những khúc gỗ trắc, cẩm lai... được bao bọc kín đáo được phóng lên sàn xe và tất cả nhanh chóng biến mất vào đêm đại ngàn.
Tất nhiên, anh ta lại tăng tốc hết sức nguy hiểm để bù thời gian dừng ma mãnh này.
-------------
Nhiều lái xe thích chạy ngày và có người lại thích chạy đêm cùng những chuyện nội tình nghề lái có khoảng sáng - tối đến khó tin.
Kỳ tới: Bí ẩn nghề đưa đường bao sinh mạng
Những ngày cận Tết, trên quốc lộ 1 qua Đồng Nai, Bình Thuận, người đi đường không khỏi ớn lạnh với kiểu tài xế xe giường nằm chạy bạt mạng, vượt trái vượt phải.