Dữ liệu này được Bộ Công Thương cho biết tại báo cáo sản xuất công nghiệp, thương mại tháng 10. Với mức trên 24,6 tỷ USD, xuất siêu 10 tháng đầu năm nay tăng hơn 2,5 lần so với cùng kỳ 2022. Đây cũng là mức cao nhất cùng kỳ trong 5 năm qua (trừ 2021 ảnh hưởng Covid nhập siêu trên 1,4 tỷ USD).

Khu vực kinh tế trong nước nhập siêu gần 18 tỷ USD, trong khi khu vực vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 42,6 tỷ USD. "Xuất siêu góp phần ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế và hỗ trợ cán cân thanh toán quốc tế", Bộ Công Thương nêu.

Nhưng khác mọi năm, Việt Nam ghi nhận cán cân thương mại thặng dư do nhập khẩu giảm sâu hơn xuất khẩu. Số liệu của Bộ Công Thương cho thấy, nhập khẩu tháng 10 tăng gần 3%, đạt 29,3 tỷ USD.

"Điểm sáng" trong nhập khẩu 10 tháng là các mặt hàng nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu tăng trở lại. Trong đó, nhóm hàng phục vụ sản xuất tăng 7,2% cùng kỳ, đạt trên 26 tỷ USD. Nhập khẩu máy móc linh kiện, điện tử đạt 8,2 tỷ USD, tăng hơn 26% so cùng kỳ; thiết bị phụ tùng cũng tăng 2,4%, đạt 3,5 tỷ USD.

Dữ liệu này cho thấy dấu hiệu phục hồi trong sản xuất công nghiệp. Tuy vậy, lũy kế 10 tháng kim ngạch nhập khẩu vẫn giảm trên 12% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt gần gần 267 tỷ USD.

Những khó khăn về thị trường xuất khẩu, sụt giảm đơn hàng cùng giá nguyên liệu hạ nhiệt khiến nhập khẩu nhóm hàng nguyên liệu sản xuất vẫn giảm trên 12% cùng kỳ, đạt gần 236 tỷ USD.

Trừ máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 0,8% (đạt 71 tỷ USD), hầu hết nhóm hàng chủ lực và là đầu vào quan trọng của sản xuất đều giảm hai con số. Chẳng hạn, điện thoại các loại và linh kiện giảm hơn 60%, sắt thép các loại hạ 17,3%; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng giảm 10,5%... Kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần kiểm soát cũng sụt 18% trong 10 tháng.

Khó khăn trong sản xuất, xuất khẩu nên nhập nguyên phụ liệu của Việt Nam từ các thị trường đều giảm so với năm 2022. Trung Quốc vẫn là thị trường nhập hàng lớn nhất của Việt Nam, đạt gần 90 tỷ USD, nhưng xét về tỷ trọng thì giảm trên 10% cùng kỳ 2022. Tương tự, nhập khẩu hàng từ Hàn Quốc đạt trên 43 tỷ USD, giảm xấp xỉ 19%; thị trường ASEAN cũng hạ 15%, chỉ đạt 33,5 tỷ USD.

Ở chiều ngược lại, xuất khẩu có dấu hiệu phục hồi, khi suy giảm thu hẹp, 10 tháng giảm 7,1% so với mức 12% nửa đầu năm.

10 tháng, mức giảm kim ngạch xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước chỉ bằng một nửa khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô), cho thấy nỗ lực duy trì, mở rộng thị trường xuất khẩu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn. 33 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Các mặt hàng nông sản, gạo, trái cây là "cứu cánh" cho xuất khẩu nhờ giá tăng và cơ hội mở cửa thị trường.

Bộ Công Thương dự báo những tháng cuối năm nay vẫn khó khăn do cạnh tranh chiến lược các nước lớn ngày càng gay gắt, tính bất định gia tăng, kinh tế toàn cầu phục hồi chậm và xung đột Nga - Ukraine kéo dài, Israel và lực lượng Hamas xuất hiện một số rủi ro, thách thức mới về an ninh lương thực toàn cầu.

Ngoài kích cầu tiêu dùng nội địa, bộ này cho biết sẽ đẩy nhanh đàm phán, ký các hiệp định, cam kết thương mại với các đối tác tiềm năng (UAE, MERCOSUR) để đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng.

Anh Minh