Lợi dụng kẽ hở trong dịch vụ này, nhiều đối tượng đã giăng bẫy lừa shipper bằng những chiêu thức hết sức tinh vi.
Tại TP Đà Nẵng, có hơn chục hội nhóm với hàng nghìn shipper hoạt động, là nơi người có nhu cầu vận chuyển hàng rao tìm các shipper tự do vận chuyển hàng hóa giúp với mức phí phù hợp và đa phần shipper phải ứng tiền trước. Đây cũng là nơi để các đối tượng tìm kiếm "con mồi".
Mới vào nghề đã "ngậm trái đắng"
Anh P.T.V. (26 tuổi), shipper tự do ở TP Đà Nẵng có trải nghiệm nhớ đời khi chân ướt chân ráo vào nghề, kể trước đây anh làm công nhân trong khu công nghiệp, tình hình kinh tế khó khăn nên anh bị sa thải và thất nghiệp.
Để có tiền trang trải và gửi về quê hằng tháng lo cho cha mẹ già yếu, V. chọn nghề shipper tự do. Ngay ngày thứ 2 hành nghề, anh đã dính bẫy lừa mà theo anh là "học phí" hơn 1,5 triệu đồng.
Anh V. cho biết đối tượng đăng tin có đơn hàng cần ship từ một cửa hàng bán yến hũ chưng sẵn. Anh nhận đơn với mức phí 30.000 đồng cùng số tiền ứng trước cho cửa hàng là 1.520.000 đồng.
Khi đến cửa hàng, anh được người bán giao hộp yến 10 hũ. Anh chuyển khoản số tiền ứng cho chủ shop rồi đi giao, nhưng đến nơi gọi người đặt đơn không được, nhắn tin thì bị chặn. Anh quay lại cửa hàng mới tá hỏa mình bị lừa. Hơn nữa không chỉ là "bom" hàng đơn thuần mà là cái bẫy được giăng sẵn.
Theo đó, người gọi đặt hàng trước đó vờ là kế toán của một công ty, mua quà biếu và nhắn với bên bán là mua hàng cho công ty với giá trị 520.000 đồng nhưng kê khống 1.520.000 đồng để ăn chênh lệch. Đối tượng xác nhận với chủ cửa hàng sẽ có người giao hàng bên công ty tiện ghé lấy và gửi tiền, sau đó thì shop chuyển lại tiền thừa cho đối tượng.
Vì quá vội và chưa có kinh nghiệm nên anh không xác minh kỹ với chủ shop yến, khi quay về thì mới biết mình bị lừa. Người giả danh đặt hàng liên tục hối thúc chủ shop chuyển tiền thừa trong khi shipper vừa ứng tiền và trên đường giao hàng. Chủ shop sợ mất lòng khách, phần quá bận bịu, cả tin nên không đề phòng.
"Sau vụ đó, shop cũng không cho tôi xin lại tiền bị lừa và cũng không có căn cứ nào bắt họ trả tiền cho mình trong khi lỗi từ phía tôi. Vì muốn nhận đơn nhanh nếu không sẽ hụt, và chạy ship nhanh để được nhiều đơn trong ngày mà tôi đã dính bẫy lừa đau đớn. Số tiền bằng nhiều ngày công của tôi cộng lại", anh V. chua xót kể.
Nhiều shipper khác chia sẻ liên tục dính bẫy từ một số đối tượng gửi hàng trong bọc kín, nhận tiền ứng vài trăm nghìn đồng. Các đối tượng này thường chọn các địa điểm như quán bida, cà phê hay từ trong kiệt hẻm đi ra để giao hàng.
Anh Nguyễn Văn Tuấn (33 tuổi), một shipper "gạo cội" trong nghề, cho biết thường các đối tượng lừa đảo đều sử dụng tài khoản ảo, tham gia các hội nhóm để tìm kiếm "con mồi". Trước đó, các tài khoản này sẽ "đăng mồi" trước vài đơn hàng với mức phí ship tương đối cao để tạo lòng tin cho các shipper. Sau đó sẽ tiến hành các chiêu thức lừa đảo khác nhau.
Theo anh Tuấn, ở một số thành phố lớn, có app nội bộ báo đơn từ các hội nhóm ship hàng tự do, với phí thấp hoặc miễn phí. App sẽ hỗ trợ cảnh báo những tài khoản mới và có dấu hiệu lừa đảo.
"Tuy nhiên ngày nào cũng có shipper dính bẫy, đa số là sinh viên hoặc mới vào nghề. Một phần vì thủ đoạn càng ngày càng tinh vi, phần vì các shipper chạy xe thường không để ý cảnh báo, sợ hụt mất đơn mà không xác nhận thật kỹ đơn hàng", anh Tuấn cho biết.
Rất khó xử lý
Tháng 9 vừa qua, Công an quận Hải Châu (TP Đà Nẵng) đã tiếp nhận vụ việc hai nghi phạm lừa đảo hàng loạt shipper. Theo đó, để shipper tin tưởng tạm ứng tiền hàng, các đối tượng liên hệ đến xem nhà cho thuê và hẹn shipper đến gửi hàng. Khi shipper đến, đối tượng từ trong nhà đi ra. Thấy người giao hàng có nhà cửa đàng hoàng, shipper không đề phòng mà rơi ngay vào bẫy.
Một cán bộ Công an TP Đà Nẵng cho biết luật quy định người gian dối, đưa ra thông tin giả nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên thì sẽ cấu thành tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản và xử lý hình sự.
Tuy nhiên theo cán bộ này, rất khó xác định và xử lý những trường hợp shipper bị lừa như phản ánh. Một phần vì giá trị đơn hàng vài trăm nghìn đến dưới 2 triệu đồng. Phần rất ít shipper trình báo công an. Phải có nhiều vụ việc kết hợp, công an mới có thể xác minh để tiến hành điều tra.
"Đa phần chiêu thức sẽ dưới cách thức bom hàng hay gọi là chơi ác. Người mua hàng chưa nhận hàng và shipper chủ động ứng tiền trước cho người bán nên chưa thể xem đây là vụ việc lừa đảo. Người bán cũng chỉ bán hàng và nhận tiền từ shipper chủ động đến lấy hàng. Đây là vấn đề rất khó xử lý và nan giải", vị này cho biết.
Do đòi tiền phí giao hàng, shipper bị vợ chồng người nhận hàng sử dụng hung khí là tuýp sắt, bình hoa, ghế… đánh gãy hai tay.