Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (NAFIQPM) vừa có báo cáo lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về kết quả làm việc trực tuyến với Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật của Tổng cục Hải quan Trung Quốc liên quan đến việc xuất khẩu tôm hùm bông.
Tại buổi làm việc, Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật của Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã thông tin về quy định của Trung Quốc đối với tôm hùm bông.
Đối với tôm hùm bông khai thác tự nhiên, phía bạn cho biết năm 2021, Trung Quốc đã sửa đổi danh mục các loài động vật hoang dã nguy cấp cần được bảo vệ, trong đó tôm hùm bông được đưa vào Danh mục loài cần được bảo vệ cấp độ 2 (hiệu lực từ 1-1-2021).
Đến tháng 5-2023, phía bạn đã sửa đổi Luật bảo vệ động vật hoang dã, trong đó quy định cấm đánh bắt, sử dụng, kinh doanh, buôn bán đối với tôm hùm bông và các loài trong Danh mục các loài động vật hoang dã nguy cấp cần bảo vệ nêu trên.
Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã thông báo nội bộ tới cơ quan hải quan địa phương về quy định này để thực hiện.
Đối với tôm hùm bông nuôi, phía bạn yêu cầu không được đánh bắt trực tiếp từ biển, phải có minh chứng quá trình nuôi rõ ràng và không sử dụng nguồn giống khai thác từ tự nhiên (con giống phải là thế hệ F2).
Đối với thủ tục nhập khẩu tôm hùm bông nuôi vào Trung Quốc, nhà nhập khẩu Trung Quốc phải xin cấp phép về bảo vệ động vật hoang dã từ Cục Ngư nghiệp, Bộ Nông nghiệp Trung Quốc.
Các thủ tục thông quan lô hàng và kiểm tra an toàn thực phẩm không thay đổi so với trước đây.
Đối với các cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu phải thực hiện đăng ký danh sách kèm theo thông tin cụ thể về cơ sở nuôi tôm hùm.
Phía bạn cho biết sẽ gửi cho phía Việt Nam biểu mẫu đăng ký mới (thông qua Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc) để tiến hành rà soát, thực hiện đăng ký đối với các cơ sở bao gói, cơ sở nuôi tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc.
Sau khi nhận được danh sách đăng ký của phía Việt Nam, phía Trung Quốc sẽ tổ chức kiểm tra trực tuyến và/hoặc trực tiếp đối với cơ sở nuôi và công bố trên website của Tổng cục Hải quan Trung Quốc về Danh sách các cơ sở bao gói xuất khẩu, cơ sở nuôi của Việt Nam được phép xuất khẩu sang Trung Quốc.
"Như vậy, vướng mắc trong xuất khẩu tôm hùm bông vào Trung Quốc là vấn đề bảo vệ động vật quý hiếm, nguy cấp và các thủ tục (của cả nhà nhập khẩu và cơ sở xuất khẩu) chứng minh quá trình nuôi trồng (từ con giống) đáp ứng yêu cầu này. Các yêu cầu về an toàn thực phẩm, thủ tục hải quan không có thay đổi" - NAFIQPM khẳng định.
Trên cơ sở đó, NAFIQPM đề xuất lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xem xét chỉ đạo các đơn vị liên quan để xử lý vướng mắc cho doanh nghiệp Việt Nam trong xuất khẩu tôm hùm bông sang thị trường Trung Quốc.
Trước đó, từ tháng 8-2023 đến nay, xuất khẩu tôm hùm bông sang Trung Quốc bị ách tắc, khiến việc xuất khẩu mặt hàng này gặp khó khăn. Nhiều doanh nghiệp đã có đơn đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ tháo gỡ.
Còn ở thủ phủ nuôi tôm hùm bông như Phú Yên, Khánh Hòa, người nuôi tôm cũng lao đao vì giá tôm hùm bông giảm mạnh sau thông tin xuất khẩu mặt hàng này gặp khó.
Đề xuất ký Nghị định thư về kiểm soát thủy sản sống khai thác tự nhiên
Nhằm thúc đẩy xuất khẩu thủy sản sống khai thác tự nhiên của Việt Nam sang Trung Quốc, tại buổi làm việc nói trên đại diện phía Trung Quốc đề xuất hai bên nhanh chóng xem xét, ký kết Nghị định thư về kiểm soát thủy sản sống khai thác tự nhiên của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc và sẽ gửi đề xuất tới phía Việt Nam thông qua Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc.
Trước đề xuất này, NAFIQPM kiến nghị lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao NAFIQPM chủ trì, phối hợp với Cục Thủy sản, Cục Thú y tham mưu việc xây dựng, góp ý, trình cấp thẩm quyền ký kết nghị định thư sau khi nhận được đề nghị chính thức từ Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật Trung Quốc.
Trước phản ánh việc Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu tôm hùm bông sống của Việt Nam nhưng không nêu rõ lý do, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết hiện chưa nhận được thông báo tạm dừng nhập khẩu từ phía bạn.