Trong năm nay, hoạt động M&A đã phải đối mặt với những thách thức kéo dài nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009. Lãi suất tăng, căng thẳng địa chính trị và lo ngại suy thoái kinh tế đã góp phần khiến hoạt động giao dịch sụt giảm kéo dài và chạm đáy vào quý I/2023. Tuy nhiên, kể từ mức thấp đó, nhiều nhà giao dịch đã quay lại bàn đàm phán và hoạt động M&A dường như đang ổn định.
Jens Kengelbach, người đứng đầu bộ phận M&A toàn cầu của Boston Consulting Group (BCG) cho biết: “Chúng tôi tương đối lạc quan về triển vọng M&A năm 2024, vì hoạt động giao dịch có dấu hiệu phục hồi đầy hứa hẹn. Những thách thức đối với các nhà thực hiện giao dịch vẫn còn, đặc biệt là chi phí vốn cao hơn sẽ thúc đẩy các công ty xem xét các giao dịch lớn hoặc mang tính chuyển đổi với mức độ giám sát cao hơn. Điều này có thể có nghĩa là theo đuổi việc mua lại, thoái vốn và đôi khi là sự kết hợp của hai để thúc đẩy tăng trưởng và định hình lại doanh nghiệp”.
Thị trường M&A chao đảo vào năm 2023
Sau cơn sốt M&A vào năm 2021 và đầu năm 2022, hoạt động M&A đã chững lại trong nửa cuối năm ngoái và 8 tháng đầu năm 2023. Tính đến cuối tháng 8/2023, các công ty đã công bố khoảng 21.500 thương vụ M&A, với tổng số trị giá 1.180 tỷ USD. Khối lượng giao dịch giảm 14% so với cùng kỳ năm 2022 và giá trị giao dịch giảm mạnh 41%. Riêng trong quý III/2023, hoạt động M&A toàn cầu giảm xuống còn 473 tỷ USD, giảm 8% so với cùng kỳ và giảm 17% so với quý trước.
Tim Clarke, nhà phân tích tại PitchBook cho biết: “Gần hai năm sau khi đạt đỉnh cao vào quý IV/2021, sự suy thoái trong hoạt động M&A toàn cầu không có dấu hiệu chậm lại và đã tăng tốc vào quý III/2023… Đó là một quý bắt đầu với sự phục hồi nhanh chóng của thị trường cổ phiếu, bảo lãnh nợ và ổn định sau cuộc khủng hoảng ngân hàng. Tuy nhiên, nó đã kết thúc với mối đe dọa về việc chính phủ Mỹ đóng cửa và triển vọng lãi suất kém thân thiện hơn của các ngân hàng trung ương, khiến các nhà giao dịch M&A phải tạm dừng”.
Sự chậm lại dai dẳng trong hoạt động M&A kể từ nửa đầu năm 2022 thể hiện rõ ở khắp các khu vực. Các thị trường như Ấn Độ, Đài Loan (Trung Quốc), Ý và Romania cho thấy khả năng phục hồi tốt hơn một chút, trong khi Mỹ, Canada, Pháp và Đức bị ảnh hưởng nặng nề hơn. Các ngành năng lượng, điện và tài nguyên là những ngành năng động nhất trên toàn cầu vào năm 2022.
Những công ty có vị thế tài chính mạnh đã tận dụng tình hình không chắc chắn bằng cách tìm kiếm những món hời hoặc theo đuổi các cuộc đàm phán M&A mà hai năm trước không thể thực hiện được. Đồng thời, hầu hết các công ty tiếp tục sử dụng M&A để theo đuổi các sáng kiến chiến lược của mình, đặc biệt là trong ESG (bao gồm chuyển đổi năng lượng, khử carbon, nền kinh tế tuần hoàn và tác động xã hội) và số hóa (để tiếp cận AI và các công nghệ mới nổi khác cũng như nâng cao năng lực và tài năng).
Kỳ vọng hồi phục trong năm 2024
Một số nhà đầu tư tài chính đã tiếp tục thực hiện các giao dịch khi có cơ hội hấp dẫn. Trong một số trường hợp, họ đã sử dụng các cơ cấu tài chính và thỏa thuận thay thế, chẳng hạn như hợp tác với các nhà đầu tư chiến lược hoặc tăng phần vốn góp - thậm chí ở mức độ tài trợ cho toàn bộ thỏa thuận bằng vốn chủ sở hữu, ít nhất là vào thời điểm ban đầu.
Các quỹ đầu tư nhà nước ở Trung Đông và các quốc gia khác vẫn hoạt động. Với nguồn vốn và tính thanh khoản dồi dào, họ đang đầu tư vào các khu vực, lĩnh vực và theo chủ đề. Họ đã áp dụng các chiến lược dài hạn, đa dạng hóa sang các lĩnh vực khác ngoài tài nguyên thiên nhiên và hỗ trợ sự phát triển của nền kinh tế quốc gia.
Bên cạnh đó, một số điều kiện thị trường đang cho thấy sự phục hồi sắp tới của hoạt động M&A vào năm tới. Hàng nghìn tỷ đô la dành cho các nhà tài trợ vốn cổ phần tư nhân và lượng tiền mặt mà các tập đoàn nắm giữ được chuẩn bị cho các giao dịch mới. Việc định giá thị trường tư nhân thấp hơn có thể thúc đẩy những nhà đầu tư công tìm kiếm các mục tiêu tư nhân.
“Các điều kiện tiên quyết cho sự phục hồi đã có, bắt đầu với tổng giá trị “dry power” trên toàn cầu là 1.400 tỷ USD còn nhàn rỗi, chỉ kém 9,7% so với mức cao kỷ lục. Một lượng tiền mặt thậm chí còn lớn hơn nằm trong sổ sách của các tập đoàn. Riêng ở Mỹ, lượng tiền mặt nắm giữ đã vượt 4.100 tỷ USD trong quý II/2023 và con số này tăng lên 5.800 tỷ USD khi bao gồm cả các khoản dự trữ ở nước ngoài”, nhà phân tích Tim Clarke cho biết.
Trong đó, “dry powder” đề cập đến chứng khoán thị trường có tính thanh khoản cao và được xem như tiền mặt, tiền mặt dự trữ được giữ để trang trải các nghĩa vụ trong tương lai hoặc mua lại tài sản.
Theo một cuộc khảo sát với các giám đốc điều hành ngành, hoạt động M&A trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trong năm tới, dẫn đầu là các công ty chăm sóc sức khỏe.
Báo cáo do ngân hàng đầu tư Jefferies Group công bố hôm thứ Ba (14/11) đã khảo sát 600 lãnh đạo cấp cao trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Kết quả cho thấy, 68% số người tham gia khảo sát dự kiến số lượng giao dịch M&A trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe sẽ tăng lên vào năm 2024, với 60% tin rằng các công ty trong lĩnh vực này sẽ đi đầu hoạt động M&A trong năm tới.
Theo nhà cung cấp dữ liệu Dealogic, số lượng các thương vụ M&A trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đã tăng 22% lên 341 tỷ USD tính tới thời điểm hiện tại, trong khi hoạt động M&A ở hầu hết các ngành đều ghi nhận sự sụt giảm.
Diễn đàn M&A Việt Nam 2023
Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 15 - năm 2023 do Báo Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị GEM (TP.HCM) vào thứ Ba (ngày 28/11/2023).
Với chủ đề “Chung tay cùng thịnh vượng”, Diễn đàn dự kiến thu hút hơn 500 khách tham dự và cùng nhau thảo luận chuyên sâu các cơ hội M&A tại Việt Nam, cũng như chia sẻ kinh nghiệm từ các doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu.
Ngoài Hội thảo chính với các diễn giả hàng đầu Việt Nam và quốc tế, để đánh dấu cột mốc 15 năm ra đời, Diễn đàn năm nay sẽ vinh danh các doanh nghiệp, nhà tư vấn M&A tiêu biểu và công bố Báo cáo chuyên sâu về thị trường M&A tại Việt Nam giai đoạn 2009 - 2023.
Một điểm nhấn khác là khách tham dự Diễn đàn năm nay sẽ có cơ hội gặp gỡ và trao đổi với các doanh nghiệp đến từ Singapore thông qua chương trình VBEX Connect Business Matching.
Để đăng ký tham dự Diễn đàn, vui lòng liên hệ: Ms. Hoàng Anh - 0373 50 74 55