Sáng 15-11 (giờ địa phương, rạng sáng 16-11 theo giờ Việt Nam), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã có bài phát biểu và trao đổi chính sách tại CFR, một tổ chức tham vấn, nghiên cứu độc lập uy tín về chính sách đối ngoại của Mỹ và quan hệ quốc tế.
Đây cũng là hoạt động đầu tiên của người đứng đầu Nhà nước với các đối tác Mỹ trong chuyến công tác.
Việt Nam độc lập, tự chủ, hợp tác trong đối ngoại
Phát biểu trước các học giả Mỹ, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã khái quát về bối cảnh toàn cầu và khu vực. Ông khẳng định xu thế lớn của thế giới vẫn là hòa bình, hợp tác, phát triển, song trở ngại, khó khăn nhiều hơn, diễn biến nhanh chóng hơn, phức tạp hơn, khó dự đoán hơn.
Những khó khăn và trở ngại đó, theo ông, cần được lý giải thấu đáo để có những biện pháp giải quyết một cách thỏa đáng.
Về Việt Nam, Chủ tịch nước nêu rõ qua gần 40 năm Đổi mới, đất nước đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.
Để hiện thực hóa khát vọng trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào giữa thế kỷ này, Việt Nam tập trung phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở ứng dụng khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, đồng thời với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường.
"Trong quá trình ấy, người dân với tất cả quyền con người, quyền công dân là trung tâm của các chính sách và hoạch định tương lai", Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Người đứng đầu Nhà nước khẳng định Việt Nam nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại.
Việt Nam chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, và là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.
Theo Chủ tịch nước, trong đường lối đối ngoại của Việt Nam, quan hệ với các nước láng giềng là ưu tiên hàng đầu, quan hệ với các nước lớn có ý nghĩa chiến lược, quan hệ với các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, một số đối tác khác có ý nghĩa rất quan trọng và coi trọng quan hệ với các đối tác truyền thống.
"Cùng với đó, chúng tôi thực hiện đường lối quốc phòng "Bốn Không" là: Không tham gia liên minh quân sự; Không liên kết với nước này để chống nước kia; Không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ để chống lại nước khác; Không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế", Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Việt Nam ủng hộ việc củng cố, nâng cao hiệu quả của các cơ chế hợp tác song phương, đa phương và tăng cường phối hợp quốc tế để làm giảm căng thẳng, ngăn ngừa, chấm dứt xung đột cũng như để giải quyết các vấn đề về phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học - công nghệ và ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống.
Việt Nam sẵn sàng đóng góp vào những nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc và cứu trợ nhân đạo quốc tế.
Quan hệ Việt - Mỹ: Từ cựu thù trở thành Đối tác chiến lược toàn diện
Với quan hệ Việt Nam - Mỹ, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đánh giá, chưa bao giờ quan hệ giữa Việt Nam - Mỹ phát triển tốt đẹp như ngày nay khi từ cựu thù trở thành Đối tác chiến lược toàn diện.
"Đây thực sự là hình mẫu trong lịch sử quan hệ quốc tế về hàn gắn và xây dựng quan hệ sau chiến tranh. Kết quả này là do sự nỗ lực cùng nhau vượt qua những thử thách, thăng trầm lịch sử của nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước", ông khẳng định.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu rõ phương châm của Việt Nam trong quan hệ Mỹ là "gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai".
Ông nhấn mạnh sự hiểu biết lẫn nhau, hoàn cảnh của nhau, tin cậy nhau, tôn trọng các lợi ích chính đáng của nhau và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau luôn có ý nghĩa quan trọng.
"Lãnh đạo Mỹ đã khẳng định ủng hộ một nước Việt Nam "mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng". Chúng tôi xác định Mỹ là đối tác có tầm quan trọng chiến lược trong chính sách đối ngoại của mình", người đứng đầu Nhà nước khẳng định.
Trả lời câu hỏi của ông Scott Marciel - người điều hành cuộc trao đổi - về thỏa thuận tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong phát triển sản xuất chất bán dẫn, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu rõ Việt Nam mong muốn tuyên bố chung nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Mỹ được thực hiện một cách đầy đủ, trong đó có vấn đề hợp tác sản xuất chất bán dẫn, chip và lĩnh vực công nghệ cao.
Tuy nhiên để giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả, Chủ tịch nước đề nghị Mỹ cần quan tâm công nhận cơ chế kinh tế thị trường đối với Việt Nam. Và việc này cần thực hiện bằng quyết sách chính trị, không nên theo quy định một cách cứng nhắc.
Cùng với đó, Mỹ cần sớm tháo gỡ việc xếp hạng Việt Nam trong nhóm nước hạn chế hỗ trợ hợp tác về chip, chất bán dẫn. Việt Nam cũng mong muốn Mỹ hỗ trợ Việt Nam đào tạo nhân lực chất lượng cao về vấn đề này.
Chủ tịch nước bày tỏ vui mừng vì trong chuyến công tác Mỹ lần này có những thỏa thuận hợp tác của các trường đại học Mỹ hỗ trợ đào tạo sinh viên Việt Nam về chip, chất bán dẫn.
Việt Nam luôn chào đón người Mỹ gốc Việt
Trả lời câu hỏi của một phóng viên về vấn đề vai trò của người Mỹ gốc Việt trong tiến trình thúc đẩy hợp tác hai nước, Chủ tịch nước nhấn mạnh Việt Nam luôn chào đón các doanh nghiệp người Mỹ gốc Việt đầu tư tại Việt Nam, hoan nghênh và mong muốn người Việt tại Mỹ thường xuyên về Việt Nam để chứng kiến thực tiễn và những đổi thay của đất nước.
""Trăm nghe không bằng một thấy", người Việt ở Mỹ về Việt Nam chắc chắn sẽ vui mừng trước những thay đổi của đất nước thời gian qua", Chủ tịch nước nói.
Liên quan câu hỏi về những khó khăn của Việt Nam trong ứng phó với biến đổi khí hậu, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh Việt Nam đã nỗ lực, chủ động triển khai nhiều biện pháp ứng phó.
Tuy nhiên, đây cũng là vấn đề mà Việt Nam cần có sự ủng hộ, giúp đỡ về quyết tâm chính trị, thông qua những hành động cụ thể của cộng đồng quốc tế.
Đặc biệt là việc hỗ trợ công tác ứng phó với biến đổi khí hậu tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, bởi đây là vấn đề liên quan đến dòng chảy sông Mekong, cần có sự chung tay của cộng đồng khu vực và quốc tế.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng yêu cầu phải tích cực thông tin và chia sẻ, cũng như giải đáp các vướng mắc của bà con để giúp họ hiểu đúng về tình hình Việt Nam, thúc đẩy Việt kiều đầu tư về nước.