Tăng giám sát những vấn đề sau giám sát, theo đến cùng các vấn đề

Ngày 17-11, phát biểu kết luận hội nghị triển khai chương trình giám sát của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2023 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Trong đó Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quan tâm tiếp tục hoàn thiện thể chế để tăng cường năng lực, hiệu lực, hiệu quả công tác giám sát.

Cùng với đó, hiệu lực, hiệu quả các hình thức giám sát của Quốc hội đều được tăng cường. Trong đó, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội được duy trì đều đặn, cương quyết làm và làm có kết quả.

Hoạt động giám sát chuyên đề tiếp tục là một điểm sáng trong tổ chức giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, được tổ chức nghiêm túc, hiệu quả.

Đặc biệt thay vì hầu hết là hậu kiểm, các chuyên đề giám sát trong nhiệm kỳ này đã tập trung vào các nội dung đang trong quá trình thực hiện.

Một điểm khác theo ông Huệ là hoạt động tái giám sát, giám sát những vấn đề sau giám sát được quan tâm nhiều hơn, theo đến cùng.

Ông nêu rõ bên cạnh việc yêu cầu các tổ chức, cá nhân thực hiện nghiêm các nghị quyết giám sát, nghị quyết về chất vấn của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội còn gửi báo cáo giám sát đến các cơ quan chức năng của trung ương để xem xét.

Về mặt Đảng thì Đảng đoàn Quốc hội cũng chắt lọc những nội dung, nhất là những vấn đề kiến nghị về chuyên đề giám sát để báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cơ quan trong khối nội chính liên quan.

"Tốt phải được biểu dương, nhân rộng mô hình người tốt, việc tốt. Những sai phạm thì phải được xem xét, xử lý. Những vấn đề có khuyết điểm thì phải được kiểm điểm trách nhiệm, rút kinh nghiệm. Không thể nói chung chung được", ông Huệ nêu rõ.

Cũng theo ông, các báo cáo thẩm tra đã khắc phục được khá nhiều tình trạng "3 sôi 2 lạnh", có tính xây dựng rất cao, tính phản biện rất cao và tính Đảng cũng rất cao, đồng thời bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Xác định trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm còn mờ nhạt

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch Quốc hội cũng phân tích những tồn tại, hạn chế, bất cập trong tổ chức thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội thời gian qua.

Trong đó về giám sát chuyên đề, ông lưu ý việc giải quyết mối quan hệ giữa "diện" và "điểm" cần tiếp tục nghiên cứu thêm, nếu dàn trải đến cuối cùng cũng không giải quyết được vấn đề gì.

Ông nói mỗi đoàn giám sát có một mục tiêu cụ thể, phải bám sát mục tiêu này, quán triệt sâu sắc đến tất cả các thành viên để không sa đà vào vụ việc, chệch hướng mục tiêu thì nhiều trường hợp sẽ "bơi trong rừng số liệu".

Từ đó không phục vụ gì nhiều cho kết quả giám sát nên khi viết báo cáo tổng hợp "hết sức vất vả, trần ai".

"Số liệu thì rất nhiều nhưng số liệu biết nói phải chắt lọc, có phương pháp ngay từ quá trình tiến hành giám sát", ông Huệ yêu cầu.

Ông chỉ rõ nghịch lý là giám sát nhưng mục tiêu kiến tạo phát triển lại rất nổi bật. Trong khi đó xác định trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm tổ chức, cá nhân còn mờ nhạt.

"Có báo cáo tóm tắt kết quả giám sát chỉ nêu vài ba dòng. Đáng lẽ giám sát tính phản biện, tính chiến đấu, xác định trách nhiệm phải nổi bật hơn, phát hiện ra rất nhiều vấn đề nhưng vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh.

Phải nhấn mạnh thêm vấn đề này. Tuy không phổ biến nhưng nếu không cá thể hóa được trách nhiệm của tổ chức, cơ quan có liên quan thì sau này tình hình vẫn thế.

Làm tốt không được khen thưởng, động viên, mà anh làm không ra gì cũng chẳng sao thì tự nhiên sẽ mất hết động lực", ông Huệ nhấn mạnh.

Rà soát văn bản gỡ khó cho bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp

Ông Bùi Văn Cường nói cần tập trung giám sát các văn bản liên quan tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp.