Trong thời gian qua, Philippines liên tục đưa tin về các sự cố va chạm với Trung Quốc ở Biển Đông.

Đây là những diễn biến được cho sẽ gây bất lợi đối với tiến trình đàm phán Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Philippines tiếp cận Việt Nam, Malaysia, bàn quy tắc ứng xử Biển Đông

Phát biểu tại một sự kiện truyền hình trực tuyến ở Hawaii ngày 20-11, Tổng thống Philippines Marcos cho biết căng thẳng ở Biển Đông đòi hỏi Philippines phải hợp tác với các đồng minh và láng giềng để duy trì hòa bình tại vùng biển này.

Ông cho biết Philippines vẫn đợi một bộ quy tắc ứng xử giữa Trung Quốc và Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), nhưng tiến độ hiện nay rất chậm chạp.

Việc này khiến Philippines phải tiếp cận các nước thành viên ASEAN như Việt Nam và Malaysia, vốn có tranh chấp với chính Manila, để quản lý hiệu quả các trường hợp căng thẳng.

"Chúng tôi đã triển khai sáng kiến tiếp cận các nước khác trong ASEAN vốn đang có xung đột lãnh thổ. Việt Nam là một trong số ấy, và Malaysia nữa, nhằm tạo ra bộ quy tắc ứng xử của riêng chúng tôi. Hy vọng điều này sẽ phát triển và mở rộng đối với các nước ASEAN khác", Reuters dẫn lời Tổng thống Philippines.

"Bộ quy tắc" ông Marcos đề cập là những thỏa thuận chung giữa Philippines với Việt Nam và Malaysia, mặc dù chưa rõ nội dung cụ thể là gì.

Ba nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở một số khu vực Biển Đông, nhưng thời gian qua vẫn ghi nhận nhiều nỗ lực đối thoại, đảm bảo duy trì hòa bình.

"Bộ quy tắc" này dĩ nhiên không đồng nghĩa với COC, một thỏa thuận đang bị đánh giá chậm tiến độ, khúc mắc ở một số điểm như phạm vi bao quát hoặc tính ràng buộc pháp lý. Trung Quốc cũng có những tín hiệu khẳng định nước này muốn thúc đẩy đàm phán COC.

Tàu Philippines và Trung Quốc lại rượt đuổi ở Biển Đông

Trong phát biểu trên, tổng thống Philippines mô tả sự cấp thiết về việc hình thành một bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông. Ông khẳng định tình hình đang "thảm khốc hơn so với trước đây".

Trong diễn biến liên quan, sáng 20-11, Kyodo News (Nhật Bản) đưa tin về việc tàu Philippines và Trung Quốc rượt đuổi nhau ở Biển Đông.

Philppines đang triển khai các hoạt động truyền thông về câu chuyện Biển Đông, với việc cho phép phóng viên quốc tế góp mặt và chứng kiến một số sự kiện va chạm với tàu Trung Quốc.

Những màn đối đầu giữa Philippines và Trung Quốc gần đây cho thấy ít nhất 38 tàu Trung Quốc bám đuổi và bao vây nhóm tàu tiếp tế Philippines đang đi về bãi Cỏ Mây.

Rạng sáng 10-11, một đội tàu Trung Quốc dàn theo đội hình tại vùng biển tranh chấp khi tàu Philippines di chuyển về khu vực này.

Kyodo News cho biết phóng viên của hãng thông tấn này và 15 tổ chức tin tức khác đã có mặt trên ba chiếc tàu tuần duyên Philippines, vốn làm nhiệm vụ hộ tống tàu hải quân chở thực phẩm và vật tư. Hãng thông tấn Nhật Bản mô tả Trung Quốc đã có "hành động nguy hiểm".

Hiện Trung Quốc chưa có phản ứng về bản tin này.

Biển Đông cần một COC như thế nào?

Vụ việc vừa xảy ra tại bãi Cỏ Mây (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam) giữa tàu hải cảnh Trung Quốc và tàu tiếp tế Philippines làm dấy lên các kêu gọi hoàn tất đàm phán Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) giữa ASEAN với Trung Quốc.