Theo Sở Y tế TPHCM, trước tình hình viêm hô hấp gia tăng, Sở đã họp chuyên gia giữa 3 bệnh viện nhi (Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 và Nhi đồng Thành phố), Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) và Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) để đánh giá nguyên nhân. Bước đầu nhận định, vi rút vẫn là nguyên nhân chính gây nên bệnh cảnh viêm hô hấp cấp tính, cùng với thời tiết chuyển mùa đã dẫn đến hiện tượng này.
Kết quả xét nghiệm từ OUCRU cho thấy hiện tại không ghi nhận tác nhân nào nổi trội bất thường. Các tác nhân được tìm thấy qua xét nghiệm bao gồm vi rút cúm mùa, RSV, Entero vi rút. Các vi khuẩn H. Influenza, Strep. pneumonia và Mycoplasma pneumonia cũng là các tác nhân gây bệnh hô hấp thường gặp trong nhiều năm qua tại TP.HCM.
Các chuyên gia về bệnh hô hấp trẻ em nhận định các vi rút này là những tác nhân phổ biến gây viêm hô hấp, đã được ghi nhận tại Việt Nam và trên thế giới. Phần lớn ca bệnh đều nhẹ, có thể điều trị ngoại trú. Các bệnh cảnh viêm phổi thường gặp trên người bệnh có ít nhất 1 bệnh lý nền như tim bẩm sinh, bại não, xuất huyết não, teo đường mật, suy giảm miễn dịch, bệnh phổi mạn, lupus đỏ hệ thống, suy dinh dưỡng…
Theo Sở Y tế TP.HCM, viêm hô hấp cấp tính là bệnh phổ biến thường gặp nhất ở trẻ em, diễn tiến theo mùa ở nước ta và nhiều nước trên thế giới, thường tăng cao vào tháng 10 - 12 hằng năm. Số liệu tổng hợp từ các bệnh viện trong 10 tháng đầu năm 2023 cho thấy bệnh nhi bị viêm hô hấp cấp điều trị ngoại trú, nội trú và tử vong thấp hơn cùng kỳ so với các năm trước dịch Covid-19 (từ 2015 - 2019).
Còn theo HCDC, mặc dù số ca đến khám tại các cơ sở y tế có gia tăng trong những tháng cuối năm 2023, nhưng hệ thống giám sát chưa ghi nhận các ổ dịch viêm hô hấp tại các trường học trong những tháng gần đây. Điều này phù hợp với độ tuổi mắc bệnh đợt này chủ yếu ở trẻ nhỏ.
Sở Y tế kết luận, hiện tượng tăng số ca bệnh viêm hô hấp trong những tháng gần đây tại các bệnh viện nhi của TP.HCM là hiện tượng tăng theo chu kỳ hằng năm của các bệnh thường gặp ở trẻ em. Tác nhân gây bệnh không có gì thay đổi, chủ yếu vẫn là các loại vi rút thường gặp, trong đó vi rút cúm - là một loại vi rút đã có vắc xin dự phòng.
"Đa số các bệnh viêm hô hấp do vi rút chỉ cần điều trị triệu chứng và tự khỏi. Những trường hợp viêm phổi hoặc có bệnh lý nền cần được nhập viện chẩn đoán, điều trị đúng cách và kịp thời để ngăn các biến chứng nặng, hạn chế tử vong. Và do có nhiều tác nhân vi rút khác nhau đều có thể gây bệnh viêm hô hấp nên một trẻ có thể bị mắc bệnh nhiều lần", Sở Y tế thông tin.
Để phòng bệnh viêm hô hấp cho trẻ em nói riêng và cho cả cộng đồng nói chung, Sở Y tế TP.HCM khuyến cáo đến mọi người dân:
- Rửa tay thường xuyên bằng nước và xà phòng cho bản thân người lớn và cho trẻ em.
- Luôn luôn che miệng, mũi khi ho, khi hắt hơi.
- Ngoài việc tiêm chủng đầy đủ theo lịch tiêm chủng mở rộng, khuyến khích tiêm các vắc xin cúm, phế cầu nếu có đủ điều kiện. Trẻ em có bệnh lý nền cần được theo dõi, điều trị ổn định để giảm thiểu nguy cơ chuyển nặng khi bị viêm hô hấp.
- Người lớn, đặc biệt là phụ nữ có thai, người già và người có bệnh lý nền, cần tiêm vắc xin cúm hàng năm.
- Người đang có các triệu chứng viêm hô hấp nên mang khẩu trang và hạn chế tiếp xúc với người xung quanh, đặc biệt là người già, trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người có bệnh lý nền.
- Giữ ấm cơ thể, duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối; dinh dưỡng hợp lý theo tuổi đặc biệt tranh thủ nguồn sữa mẹ ở tuổi nhũ nhi.
- Giữ gìn nhà cửa sạch thoáng cũng góp phần phòng bệnh viêm hô hấp cấp.