Khi nạn nhân lên tiếng

Xác định tội phạm liên quan "tín dụng đen" tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến phát sinh các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự (ANTT) như "khủng bố" bằng cách tạt sơn, chất bẩn; đánh nhau, đòi nợ kiểu "xã hội đen", cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, đe dọa, thậm chí giết người... Vì thế song song với công tác chủ động điều tra phát hiện, thu thập tài liệu chứng cứ nhằm xử lý đối tượng cho vay lãi nặng, các đơn vị CAQ.Bình Tân còn tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú.

Thông qua hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại địa phương, lực lượng CA còn phối hợp với đoàn thể, ban ngành tiến hành kiểm tra các cơ sở in ấn, photocopy, tiệm sửa xe, cầm đồ trên địa bàn, cho các chủ cơ sở ký cam kết thực hiện các quy định của pháp luật để bảo đảm ANTT trong lĩnh vực có liên quan. Nhằm phát huy sức mạnh của nhiều lực lượng, góp phần tấn công trấn áp tội phạm "tín dụng đen" cả về diện rộng lẫn chiều sâu, gắn với giao trách nhiệm cụ thể trong quản lý, giữ gìn các địa bàn đã được "làm sạch"; bảo đảm tính thiết thực và tạo được hiệu ứng lan tỏa. Qua đó, có không ít "nạn nhân" đã quyết định đứng ra tố cáo.

Lúc 9 giờ 35 phút ngày 11/9/2023, chị H.T.N.L (SN 1972, ngụ P.Bình Trị Đông A) đến CA phường trình báo về việc chị có vay tiền lãi nặng của hai thanh niên tên Hào và Duy, đến nay không còn khả năng chi trả. Bị các đối tượng này nhiều lần hăm dọa, do sợ ảnh hưởng đến gia đình và bản thân, chị L. quyết định nhờ CA giúp đỡ.

Bí mật bố trí lực lượng đón lõng ngay sau khi tiếp nhận tin báo của chị L., hai ngày sau CAP.Bình Trị Đông A mời Triệu Thanh Duy (SN 1997, HKTT: TP.Hà Nội) về làm việc khi đối tượng này đến nhà chị L. để hỏi lấy tiền lãi. Qua kiểm tra điện thoại của Duy, tại mục ghi chú có thể hiện việc cho nhiều người vay lãi nặng và trong bộ sưu tập có chứa hình ảnh một số giấy tờ tuỳ thân của nhiều người. Duy thừa nhận có cho chị L. và nhiều người khác vay tiền lấy lãi ngày theo chỉ đạo của Vũ Anh Hào (SN 1992, cùng quê Hà nội), hiện ngụ tại căn hộ B3D Chung cư Thuận Việt (địa chỉ 319 đường Lý Thường Kiệt, P15, Q11).

Lực lượng chức năng lên đường làm nhiệm vụ tuần tra

Mở rộng truy xét, CA phường mời làm việc với Vũ Văn Hào. Qua đấu tranh, Hào thừa nhận bắt đầu cho nhiều người vay tiền lấy lãi góp ngày từ tháng 5/2023. Hào đưa số điện thoại, tên và địa chỉ người cần vay để Duy cầm tiền đi giao dịch. Hàng ngày, Duy có nhiệm vụ đi thu tiền gốc và lãi về giao lại cho Hào. Duy không được Hào trả công mà chỉ bao ăn, ở và vài ngày thì Hào cho Duy từ 200.000 - 500.000 đồng để tiêu xài cá nhân.

Kết quả điều tra bước đầu xác định Hào, Duy cho 5 người vay tiền theo hình thức lãi ngày (gồm tiền gốc và lãi) từ 18% - 40%/tháng, vượt quá quy định tại Điều 468 Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính khoảng 90 triệu đồng. Do vậy, Cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can đối với hai đối tượng trên về tội "Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Cùng cảnh ngộ bị "chủ nợ" nhiều lần gọi điện hăm dọa "xin tí huyết", ngày 22/9/2023, anh H.H.K (SN 1983, ngụ P.Bình Hưng Hòa B) quyết định đến CAP.Bình Trị Đông A trình báo việc có vay tiền của đối tượng Hà Minh Hiếu (SN 2000, quê Hà Nam), hiện cư ngụ tại P.Bình Trị Đông A.

Phối hợp cùng Đội CSHS quận, tối cùng ngày, CAP.Bình Trị Đông A kiểm tra nơi trọ của Hiếu ở hẻm 759 Hương Lộ 2, thu giữ tại đây nhiều bằng chứng liên quan đến hoạt động cho vay. Trên cơ sở tài liệu thu thập được, Cơ quan điều tra đã tiến hành mời những người có vay tiền của Hiếu làm việc. Kết quả xác định Hiếu cho 8 người (ngụ Q.Bình Tân và địa phương khác) vay với tổng số tiền 210 triệu đồng, theo hình thức lãi ngày từ 20% - 30%/tháng, vượt quá 5 lần mức lãi suất quy định tại Điều 468 Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính hàng chục triệu đồng. Hành vi của Hà Minh Hiếu đủ dấu hiệu của tội phạm "Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự" quy định tại khoản 01 Điều 201 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Một số đối tượng hành nghề "cho vay lãi nặng" bị CAQ.Bình Tân khởi tố, bắt giam

Phát huy hiệu quả tuần tra

Song song với công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật, khuyến khích người dân cung cấp thông tin, tố giác các đối tượng có hành vi cho vay lãi nặng, các đơn vị nghiệp vụ cùng lực lượng CA 10 phường thuộc Q.Bình Tân còn chủ động rà soát, lần theo dấu vết những đường dây "cho vay nhanh" thông qua các số điện thoại trên tờ rơi quảng cáo. Ngoài ra, qua công tác tuần tra lưu động thường xuyên, cơ quan chức năng cũng phát hiện thêm nhiều đối tượng chuyên hành nghề "cho vay nặng lãi".

Điển hình, tối 19/7/2023, tổ công tác 363 CAQ.Bình Tân phát hiện đối tượng Hoàng Văn Điệp (SN 1988, quê Thái Nguyên, tạm trú P.Tân Tạo A) lưu thông trên đường Nguyễn Cửu Phú có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành kiểm tra. Trong ĐTDĐ của Điệp đang sử dụng có chứa nhiều tài liệu liên quan đến việc cho vay lãi nặng. Cụ thể, tại mục ghi chú thể hiện cho ba người gồm: Nhi Tân Bình, Á Taxi và Vân Mã Lò vay tiền.

Trong tin nhắn mạng xã hội Zalo có nick name "Happy" ghi ngày 08/7/2023 vay hai dây tiền 10 và 15 triệu đồng. Ngoài ra, trong hình ảnh của điện thoại còn lưu ảnh chụp CCCD, giấy biên nhận vay tiền của một số người...

Vào cuộc xác minh, Cơ quan CSĐT CAQ.Bình Tân xác định Hoàng Văn Điệp cho 7 người vay tiền theo hình thức lãi ngày (gồm tiền gốc và lãi) từ 13% - 30%/tháng, lẫn hình thức lãi đứng (lấy lãi ngày không kèm tiền gốc) 45%/tháng. Số tiền chứng minh Điệp thu lợi bất chính, sau khi trừ đi lãi suất theo quy định tại Điều 468 Bộ luật dân sự, chiết tính được là 97.388.072 đồng.

Trước đó, vào khuya 28/5/2023, trong lúc tuần tra địa bàn đến trước số 24 Bến Lội, P.Bình Trị Đông A, CA phường phát hiện hai đối tượng Lê Văn Anh (SN 1996) và Hoàng Xuân Ngọc (SN 2000, cùng quê Hưng Yên) đang chở nhau bằng xe máy, có biểu hiện đáng ngờ nên yêu cầu kiểm tra. Các đối tượng không chấp hành mà tăng tốc tẩu thoát. Sau một hồi truy đuổi quyết liệt, tổ tuần tra đã tóm gọn được hai đối tượng đưa về trụ sở CA phường làm việc.

Trước chứng cứ là những thông tin còn lưu giữ trên ĐTDĐ, Anh và Ngọc đành thừa nhận hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Cả hai khai việc cho vay lấy lãi là do đương sự Bùi Tuấn Minh (SN 1992, quê Hưng Yên) phân công. Minh giao tiền đồng thời hướng dẫn quy định, cách thức cho vay, mức lãi suất... cho Anh và Ngọc biết. Nhiệm vụ của Anh, Ngọc là liên hệ với người có nhu cầu vay, lấy giấy tờ tùy thân của người vay về giao cho Minh cất giữ. Hàng ngày, cả hai phải đi thu tiền lãi và góp gốc của "con nợ" về cho Minh. Mỗi tháng, Anh và Ngọc được Minh trả công mỗi người 12 triệu đồng.

Mở rộng điều tra, CAQ.Bình Tân tiến hành bắt giữ đối tượng đầu trên là Bùi Tuấn Minh, thu giữ thêm nhiều tài liệu liên quan. Mặc dù thừa nhận hành vi chỉ đạo cho Anh, Ngọc hoạt động cho vay lãi nặng song theo lời Minh, anh ta cũng chỉ làm thuê cho một người tên Phát (hiện chưa rõ lai lịch) và cũng được Phát trả công mỗi tháng 12 triệu đồng.

Kết quả điều tra xác định, tổng số tiền mà Hoàng Xuân Ngọc cho 6 người vay là 275 triệu đồng, tổng tiền thu lợi bất chính bao gồm lãi và phí hơn 60 triệu đồng. Lê Văn Anh cho 17 người vay tổng cộng 149 triệu đồng, thu lợi bất chính hơn 33 triệu đồng. Đối với Bùi Tuấn Minh là người đưa tiền cho Ngọc và Anh thực hiện việc cho vay nặng lãi nên phải chịu trách nhiệm chung đối với toàn bộ số tiền cho vay, cũng như số tiền thu lợi bất chính của Ngọc và Anh cộng lại...

Hậu quả của việc vướng nợ vay lãi nặng luôn tiềm ẩn những rủi ro khôn lường, do đó để tránh sa vào "cạm bẫy" này, CAQ.Bình Tân khuyến cáo mỗi người dân cần tự nâng cao ý thức cảnh giác, nên thận trọng và tránh xa các hình thức cho vay lãi nặng, hiểu rõ chiêu trò gài bẫy của các đối tượng cho vay để đề phòng. Nếu có nhu cầu vay vốn, cần cẩn trọng tìm hiểu rõ tính pháp lý của phía cho vay, đồng thời đọc kỹ các điều khoản trong hợp đồng vay tiền để xem lãi suất, cách tính lãi suất phù hợp hay chưa. Khi phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng, hay bị đối tượng cho vay đe dọa, khủng bố, phải kịp thời liên hệ đề nghị CA quận hoặc phường can thiệp ngay để tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Như vậy mới có thể vừa bảo vệ quyền lợi, tính mạng của bản thân mình, vừa góp phần giữ vững ổn định về ANTT nơi địa phương cư trú.