Đây là chia sẻ của ông Phù Chí Dũng - giám đốc Bệnh viện Truyền máu - huyết học TP.HCM - tại buổi họp báo trước thềm Hội nghị khoa học Truyền máu huyết học phía Nam mở rộng lần thứ 7 và Ghép tủy xương - tế bào gốc tạo máu Việt - Pháp lần thứ 7 sáng 24-11.

Bệnh nhân tin tưởng các kỹ thuật ghép tủy xương - tế bào gốc tại Việt Nam

Ông Dũng cho hay sau nhiều năm tổ chức hội nghị và 10 năm trở lại đây, lĩnh vực ghép tủy xương - tế bào gốc tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ với nhiều kỹ thuật ghép mới và trung tâm ghép mới ra đời.

Tại Bệnh viện Truyền máu - Huyết học, ngoài áp dụng các kỹ thuật ghép tiên tiến ngang bằng các nước trong khu vực và trên thế giới, bệnh viện còn có nhiệm vụ đào tạo, chuyển giao các kỹ thuật ghép đơn giản như ghép tế bào gốc.

Trong năm 2023, Bệnh viện Truyền máu - Huyết học đã hỗ trợ, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật trên cho Bệnh viện Nhi đồng 2, Bệnh viện Ung bướu (cơ sở 2). 

Bước đầu các bệnh viện đã tự ghép thành công vài ca bệnh với kỹ thuật tương đối đơn giản.

Ông Dũng cho biết thêm 10 năm trở về trước, nhiều bệnh nhân có chỉ định ghép tủy xương - tế bào gốc tạo máu chưa tin tưởng kỹ thuật ghép tại Việt Nam. Họ thường đi qua các nước như Singapore, Thái Lan, Đài Loan (Trung Quốc)… Cho đến nay số ca có nhu cầu đi nước ngoài điều trị đã giảm rất nhiều.

"Điều này cũng thể hiện sự tin tưởng của bệnh nhân đối với các kỹ thuật ghép ở Việt Nam đã ngang bằng các nước tiên tiến trong khu vực Đông Nam Á, và tiệm cận với các nước trong khu vực châu Á", ông Dũng chia sẻ.

Nhiều khó khăn, cản trở

Dù hầu hết các kỹ thuật ghép tủy xương - tế bào gốc tạo máu tại nước ta đã thực hiện được như trên thế giới nhưng theo ông Dũng vẫn còn nhiều khó khăn, rào cản khi còn hạn chế nguồn tế bào gốc đối với trường hợp dị ghép hoặc ghép đồng loại.

Tại Việt Nam, hiện vẫn chưa có luật và ngân hàng người hiến tủy xương - tế bào gốc. Chúng ta phải lấy nguồn ngân hàng người hiến trên thế giới, tập trung nhiều ở Đài Loan và Trung Quốc. Tuy nhiên khi tìm được nguồn hiến thì xác suất ghép thành công cũng thấp vì cách biệt lớn về di truyền học, gene...

Song song đó còn gặp khó khăn trong việc nhập khẩu một số thuốc hiếm, thuốc đặc trị, làm cản trở việc triển khai kỹ thuật ghép chuyên khoa sâu.

Trước khó khăn này, ông Dũng cho rằng Nhà nước cần sớm có luật và ngân hàng cho người hiến tủy xương - tế bào gốc. Kế hoạch xây dựng ngân hàng này phụ thuộc vào chính sách, các luật về người hiến tủy xương - tế bào gốc trong những năm tới và các văn bản ban hành thực hiện.

"Đây là điều căn bản để xây dựng các nghị định, thông tư và sau đó là triển khai ngân hàng cho người sẵn sàng hiến tủy xương - tế bào gốc, trong trường hợp người bệnh không tìm được người cho trong gia đình", ông Dũng nói.