241 tỉ đồng đầu tư thu phí tự động
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) thông tin vừa phê duyệt báo cáo đầu tư và kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án thu phí tự động áp dụng tại năm cảng hàng không. Cụ thể gồm Nội Bài, Cát Bi, Đà Nẵng, Phú Bài và Tân Sơn Nhất.
Sau khi lựa chọn được nhà thầu và ký hợp đồng trong năm, hệ thống thiết bị sẽ được lắp đặt sau 180 ngày. Nguồn kinh phí đầu tư lên đến 214 tỉ đồng, từ quỹ đầu tư phát triển của ACV, nhằm hiện đại hóa, đồng bộ các hệ thống thu hiện hữu tại các cảng.
Theo ACV đánh giá, hệ thống này giúp giảm ùn tắc giao thông tại các lối ra, vào sân bay, tạo thuận lợi cho khách hàng, nâng cao chất lượng phục vụ hành khách.
Dự án thu phí tự động của ACV đã bàn từ lâu, được nhiều khách hàng quan tâm nhưng triển khai khá chậm chạp. Dù có tiến triển mới dự án thu phí tự động nhưng "ông trùm" quản lý, khai thác 22 sân bay tại Việt Nam chưa thông tin có kịp thực hiện đầu tư áp dụng vào Tết 2024. Trường hợp vẫn thu phí thủ công sẽ không tránh khỏi tình trạng ùn tắc ô tô trước và sau Tết.
Thí điểm thu phí tự động... bất thành
Dù trước đó, dịp Tết năm 2023 ACV cùng phối hợp Công ty cổ phần dịch vụ Epay có trụ sở tại Hà Nội thí điểm làn thu phí tự động ở Tân Sơn Nhất. Ở làn xe hướng ra sân bay có sáu trạm thu phí Epay lắp đặt đầu đọc RFID, camera nhận diện, máy quét laser để phát hiện và phân tách xe.
Thời điểm này, có hai làn xe 5, 6 thực hiện thí điểm áp dụng thu phí không dừng. Epay giới thiệu thiết bị và cơ chế hoạt động thu phí như ETC như trên cao tốc, nhưng ở Tân Sơn Nhất có bổ sung thêm các hình thức thu phí không tiền mặt: Tap&Go (thẻ ngân hàng, QR code, ví điện tử).
Việc đa dạng các hình thức thanh toán giúp giảm tối đa thời gian dừng đỗ khi trả phí xuống còn dưới 5 giây/giao dịch và các bất tiện khi dùng tiền mặt cho chủ phương tiện và đơn vị quản lý.
Tuy nhiên, khi đi vào hoạt động thường xuyên gặp lỗi. Ô tô qua làn thu phí không dừng vẫn phải dừng trả tiền mặt. Thí điểm gần như bất thành. Nhiều tài xế than phiền ùn tắc tại cổng ra sân bay Tân Sơn Nhất bởi các trạm thu phí bằng tiền mặt. Có thời điểm ô tô nối đuôi dài chờ được trả phí để ra sân bay.
Ghi nhận của Tuổi Trẻ Online cuối tháng 11-2023, nhiều ô tô qua lại làn thí điểm thu phí tự động phải dừng trả tiền mặt theo cách thủ công.
Theo thống kê, mỗi ngày sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất có khoảng 16.000 - 20.000 lượt phương tiện qua trạm thu phí. Việc tổ chức thu phí ô tô ra vào sân bay hiện vẫn thủ công, tài xế phải dừng xe trước trạm thu phí đầu vào lấy thẻ và trả tiền mặt tại cửa ra, dễ dẫn tới ùn tắc, nhất là các dịp cao điểm, lễ tết.
ACV thu phí dịch vụ đối với phương tiện đón, trả khách theo hai nhóm sân bay. Với Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, xe ra vào trong 10 phút mỗi lượt thu 10.000 đồng xe dưới 9 chỗ, 15.000 đồng xe 10 - 30 chỗ, 25.000 đồng xe từ 30 chỗ trở lên.
Cũng trong thời gian này, các sân bay còn lại thu phí ô tô dưới 9 chỗ 5.000 đồng, 10 - 16 chỗ 10.000 đồng, 16 - 29 chỗ 15.000 đồng và từ 30 chỗ trở lên 25.000 đồng. Xe vào sân bay quá 10 phút sẽ tính thêm mức phí dịch vụ sân đậu ô tô.
Thực tế này đang diễn ra ở Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Tài xế và hành khách bị hành thêm bởi các trạm thu phí. Bởi theo quy định có hai mức phí trên một cuốc xe ở sân bay là phí đậu xe ở nhà xe TCP và phí ra vào cổng của sân bay Tân Sơn Nhất.
Mỗi chuyến xe công nghệ khi vào đón khách ở sân bay phải trả phí 25.000 đồng.
Do đó nếu hành khách đi xe công nghệ sẽ phải trả khoản phí này, trong đó 15.000 đồng phí cho Công ty cổ phần đầu tư TCP (đơn vị vận hành nhà giữ xe máy, ô tô và kinh doanh dịch vụ hàng không). Phần còn lại là phí của sân bay Tân Sơn Nhất.
Đáng chú ý, ACV đang có cổ phần tại TCP.
Như vậy với kiểu vận hành trạm thu phí, khách trả thêm hai lần phí, trong đó có ACV.
Tại khu vực đón xe công nghệ, nhiều thời điểm khách dồn xuống đông, ô tô chen nhau gây lộn xộn, lực lượng nhân viên phải điều tiết xe khá vất vả.
Điều này đã gây ra tình trạng ùn ứ, xe ô tô thường xuyên phải chờ đợi lâu tại các vị trí trạm thu phí.
TTO - Thanh tra Chính phủ kết luận việc thu phí đường dẫn ra vào sân bay là sai, nhưng lãnh đạo ACV khẳng định tiếp tục thu phí vì chưa có cơ quan nào yêu cầu ngừng...