Thực hiện Quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc phê duyệt Đề án phòng, chống khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, vùng giáp ranh giữa Tiền Giang với các tỉnh; Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh về tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản cát sông và cửa biển; Công an tỉnh Tiền Giang xây dựng Kế hoạch mở cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh, tập kết khoáng sản (cát sông).
Để tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác này, Công an tỉnh tham mưu UBND tỉnh thành lập các Tổ liên ngành cấp tỉnh, cấp huyện do lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường làm chủ công phối hợp với Cảnh sát giao thông và một số đơn vị ngoài ngành cùng thực hiện quyết liệt công tác đấu tranh, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép trên địa bàn. Kiên quyết giải quyết triệt để những "điểm nóng", phức tạp về hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết, kinh doanh khoáng sản trên địa bàn tỉnh, nhất là ở các tuyến sông chính như sông Tiền, Cửa Đại, Cửa Tiểu.
Từ ngày 15/10 đến 15/11, các Tổ Công tác liên ngành đã kiểm tra, phát hiện, xử lý 98 vụ vi phạm trong hoạt động thăm dò, khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát sông, trên địa bàn các huyện Gò Công Đông, Gò Công Tây, Tân Phú Đông, Cái Bè và thành phố Mỹ Tho. Trong đó, xử lý hình sự, khởi tố 7 vụ, 8 bị can phạm tội và vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Xử lý vi phạm hành chính 90 vụ khai thác, vận chuyển cát không rõ nguồn gốc, phương tiện có gắn thiết bị bơm hút cát không đúng công cụ vi phạm lĩnh vực an toàn giao thông đường thủy nội địa.
Điển hình là vào đêm 10/10, Tổ Công tác liên ngành tỉnh Tiền Giang về kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động thăm dò, khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát lòng sông do Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường Công an tỉnh chủ trì tiến hành kiểm tra 2 ghe cát đang neo đậu trên tuyến sông Tiền, khu vực thuộc ấp Thạnh Thới, xã Vĩnh Hựu, huyện Gò Công Tây. Qua đo đạc, xác định trên phương có chức gần 32 m3 cát. Ông Nguyễn Văn Thanh, cư trú xã Vĩnh Hựu, huyện Gò Công Tây không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của số lượng cát, chưa xuất trình các loại giấy tờ có liên quan đến phương tiện.
Qua làm việc, ông Thanh thừa nhận giao phương tiện cho người làm thuê đi mua cát hợp pháp. Nhưng, vì lợi nhuận người làm thuê tự ý mua cát từ các ghe hút cát trái phép trên sông với giá rẻ để đem về bán lại cho người dân có nhu cầu san lấp.
Tổ Công tác liên ngành tỉnh lập biên bản vi phạm, tiến hành bàn giao vụ việc cùng phương tiện cho Tổ Công tác liên ngành huyện Gò Công Tây tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
Mới đây, vào đêm 25/11, Tổ liên ngành cấp tỉnh do Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường chủ trì tuần tra phát hiện 02 tàu sắt đang khai thác cát trái phép trên tuyến sông Tiền, khu vực thuộc xã Hòa Khánh, huyện Cái Bè. Điều khiển 2 tàu sắt là Phạm Văn Duyên, cư trú xã Bình Xuân, thị xã Gò Công và Võ Minh Tuyến, cư trú xã Bình Đông, huyện Gò Công Đông. Trên 2 phương tiện có trên 143m3 cát. Tổ công tác tiến hành lập biên bản và bàn giao vụ việc cho Tổ liên ngành huyện Cái Bè tiếp tục điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
Qua công tác đấu tranh cho thấy, đối tượng khai thác cát sông trái phép thường lợi dụng đêm khuya, tại các tuyến sông giáp ranh giữa các huyện để thực hiện hành vi vi phạm; bố trí người chạy xuồng máy tốc độ cao, dọc các đoạn sông, nơi các đối tượng đang khai thác cát trái phép để cảnh giới, khi phát hiện lực lượng chức năng thì thông báo để các đối tượng rút vào neo đậu trong bờ. Trên bờ, các đối tượng thuê người canh phương tiện chở Tổ kiểm tra để thông báo cho các đối tượng khai thác cát trái phép biết, đối phó….
Nguyên nhân, một phần do lợi nhuận từ việc khai thác cát trái phép lớn nên các đối tượng bất chấp luật pháp, dùng nhiều thủ đoạn để đối phó lực lượng chức năng, gây khó khăn trong quá trình phát hiện, xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng cát san lấp trên địa bàn tỉnh rất lớn, trong khi nguồn cung khan hiếm, địa phương chưa cấp phép cho hoạt động khai thác cát.
Hoạt động khai thác cát trái phép trên sông gây thất thoát tài nguyên, khoáng sản của nhà nước, gây nên tình trạng xói mòn, sạt lở bờ sông, thu hẹp, thay đổi dòng chảy, cản trở giao thông, ảnh hưởng đến các công trình ven sông, tác động đến an ninh, an toàn xã hội, gây khó khăn cho công tác phòng, chống thiên tai và đặc biệt ảnh hưởng đến cuộc sống của Nhân dân khu vực ven sông, gây bức xúc trong dư luận.
Theo khoản 1 Điều 48 Nghị định 36 của Chính phủ quy định xử lý vi phạm về khai thác cát, sỏi lòng sông, suối, hồ mà không có giấy phép khai thác của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì bị xử lý như sau: phạt tiền từ 20 triệu đến 30 triệu đồng khi tổng khối lượng khai thác dưới 10m3 cát; phạt tiền từ 30 triệu đến 50 triệu đồng tổng khối lượng khai thác từ 10m3 đến dưới 20m3; phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 80 triệu đồng tổng khối lượng khai thác từ 20m3 đến dưới 30m3...ngoài ra còn có hình phạt bổ sung tịch thu toàn bộ khoáng sản, tịch thu phương tiện...
Thời gian tới, Ban Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị, Công an địa phương tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của các cơ quan, tổ chức và cá nhân, nhất là chủ các phương tiện thủy hoạt động bơm hút cát; cung cấp số điện thoại đường dây nóng phản ánh tình trạng khai thác cát trái phép để người dân biết; qua đó vận động người dân cung cấp thông tin có giá trị cho lực lượng chức năng; tăng cường công tác nắm tình hình, thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ ngăn ngừa, đấu tranh, xử lý có hiệu quả đối với các hành vi liên quan đến khai thác, vận chuyển, mua bán cát trái phép. Theo quy định pháp luật, hành vi khai thác cát, sỏi trái phép sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính đến xử lý hình sự.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!