Từ ca kỹ vùng sông nước...

Trịnh Thị (1775-1844) xuất thân là ca kỹ chuyên mua vui cho các thương nhân và quan lại trên những chiếc thuyền phục vụ 2 giới này vào thời nhà Thanh đầu thế kỷ XIX. Sau khi trở thành người nâng khăn sửa túi cho tướng cướp Trịnh Nhất, Trịnh Thị nhanh chóng trở thành nhân vật quyền lực nhất trong lịch sử hải tặc, không chỉ ở khu vực mà trên toàn thế giới.

Trịnh Thị tên thật là Thạch Dương, nhũ danh Hương Cô, sau khi gả cho Trịnh Nhất, Trịnh Thị được gọi là Trịnh Nhất Tẩu hoặc Trịnh Thạch Thị. Năm 1801, sắc đẹp của Hương Cô lọt vào mắt tướng cướp Trịnh Nhất, khi đó cô ca kỹ tròn 26 tuổi - theo quan niệm lúc đó, tuổi này đã thuộc hàng "quá lứa lỡ thì”. Mọi việc thay đổi vào năm 1802, khi anh họ của Trịnh Nhất tử nạn trong cuộc đụng độ với các hải đội nhà Nguyễn. Là thủ lĩnh, Trịnh Nhất phải củng cố quyền lực với đội tàu của người anh, nhưng mọi việc lại nhờ vào tài kinh doanh nhạy bén và khả năng tổ chức của Trịnh Nhất Tẩu. Với sự hỗ trợ của Trịnh Thị, các cuộc đấu đá, tranh giành quyền lực nội bộ bị Trịnh Nhất dập tắt trong thời gian ngắn. Nữ hải tặc còn giúp chồng đàm phán 1 thỏa thuận đình chiến giữa các thủ lĩnh của hạm đội cướp biển, để thành lập liên minh. Sáu đội tàu đều treo cờ riêng, gồm đỏ, đen, xanh, trắng, vàng, tím. Đội chiến thuyền do vợ chồng Trịnh Nhất dẫn dắt treo cờ đỏ, vì thế cả băng được gọi là Hồng Kỳ bang (bang Cờ Đỏ).

Trong 6 năm đầu chung sống, hai vợ chồng cướp biển đã cùng gầy dựng đế chế hải tặc thao túng hoàn toàn vùng biển Hoa Nam kéo dài sang Malaysia. Đến năm 1806, tất cả tàu thuyền đi lại trong khu vực đều khiếp sợ Hạm đội Cờ Đỏ. Năm 1807, sử sách phương Tây ghi chép Trịnh Nhất tử nạn trong một cơn bão hoặc bị các hải đội nhà Nguyễn giết chết.

Cuộc đời nữ hải tặc Trịnh Thị được các nhà sử học và nhà làm phim quan tâm. Ảnh: Vocal Media

... Đến nữ hải tặc quyền lực

Quyền thừa kế được trao lại cho Trương Bảo, con nuôi của Trịnh Nhất. Nữ tướng cướp xem như không còn đường sống, an nguy có thể bị uy hiếp bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, chỉ vài tuần sau, Trịnh Thị đã lên tàu của Trương Bảo, trở thành người tình và phó thủ lĩnh của họ Trương này. Quyền chỉ huy Hạm đội Cờ Đỏ vào tay Trương Bảo, riêng Trịnh Thị tập trung vào kinh doanh, hoạch định chiến lược quân sự cho người tình.

Hạm đội Cờ Đỏ ngày càng mở rộng thanh thế, việc kinh doanh cũng được mở rộng về quy mô lẫn hình thức. Cướp bóc chỉ là phần thứ yếu sau những hoạt động bắt cóc, tống tiền, bảo kê... Trịnh Thị còn can thiệp vào lãnh thổ Trung Hoa đại lục, lấn át các hoàng đế Thanh triều. "Nữ hoàng cướp biển" còn thiết lập hẳn 1 mạng lưới gián điệp rộng khắp và liên minh với địa chủ, chúa đất để bảo đảm nguồn cung thực phẩm.

Trịnh Thị đặt ra luật sắt, quy định rằng ăn cắp chiến lợi phẩm sẽ bị chém đầu, cắt tai. Hạm đội Cờ Đỏ còn có luật lệ riêng với nữ tù nhân: người nào xấu xí thì được phóng thích, trả về đất liền; còn ai xinh đẹp sẽ được đưa ra đấu giá trước toàn thể hạm đội. Tay cướp mua được vợ sẽ tổ chức hôn lễ và có nhiệm vụ chu cấp cho cô, nếu ngoại tình hay phản bội vợ sẽ bị Trịnh Thị xử theo luật.

Theo nhà sử học Wick Alison, Trịnh Thị có đến 200 chiếc thuyền viễn dương, mỗi chiếc gồm 20-30 súng thần công, 800 tàu chiến nhỏ hoạt động ven biển cùng nhiều thuyền trên sông. Có tài liệu cho rằng hạm đội cướp biển của nữ hải tặc lên đến 50.000 người, có tài liệu khẳng định 80.000. Trong lúc đó, lực lượng hải quân của Mỹ chỉ có hơn 5.000 lính thủy.

Các con số trên đã tính chung lực lượng của toàn Liên minh hải tặc Quảng Đông và cả những thân nhân còn nhỏ, già yếu hoặc không đủ sức chiến đấu của đám hải tặc. Năm 1810, khi Trịnh Thị đầu hàng triều đình, thống kê cho thấy nữ tướng cướp chỉ huy 24 tàu với 1.433 cướp biển.

Kỷ luật chặt chẽ và lực lượng đông đảo, các toán cướp biển dưới sự dẫn dắt của Trịnh Thị được mô tả là "bách chiến bách thắng", khiến các hải đội của hoàng đế nhà Thanh và những lực lượng trên bộ e ngại. Chiến hạm của nữ tướng cướp lớn gấp đôi tàu chiến Armada của Hải quân Tây Ban Nha lúc đó. Đô đốc Hải quân Mãn Thanh năm 1809 đã mô tả hải đội của Trịnh Thị như sau: "Bọn hải tặc quá mạnh, chúng tôi không thể khống chế chúng bằng vũ lực".

Hoành hành và thao túng toàn bộ vùng biển lớn trên Thái Bình Dương, Trịnh Thị trở thành "cái gai" trong mắt nhà Thanh. Đội quân cướp biển chống trả quyết liệt khiến nhà Thanh phải liên tiếp cầu quân tiếp viện do vua Bồ Đào Nha và vua Anh gửi đến. Mặc dù vậy, hải đội của Trịnh Thị vẫn toàn thắng.

Để tránh đổ máu, hoàng đế Gia Khánh đưa ra đề nghị ân xá cho Trịnh Thị và tay chân. "Nếu có trái tim của một người phụ nữ thì ngày nào đó ngươi sẽ muốn yên bình và nghĩ đến việc sinh con đẻ cái. Bây giờ đã đến lúc đó chưa?", chiếu thư viết. Năm 1810, Trịnh Thị chấp nhận hòa nghị, một mình ngồi vào bàn đàm phán với Tổng đốc Quảng Đông. Trịnh Thị cùng 17.000 tay chân hạ vũ khí, rời tàu, nhưng được giữ lại của cải.

Tay chân của Trịnh Thị được phép kinh doanh muối, nhưng với quy định mỗi tàu không có vũ khí và không quá 40 người. Trịnh Thị cùng chồng Trương Bảo hoàn lương, sống bằng nghề làm chủ sòng bạc và nhà chứa. Năm 1844, Trịnh Thị mất, hưởng thọ 69 tuổi. Cuộc đời lẫy lừng của nữ hải tặc được viết sách và dựng thành phim ở cả Hollywood lẫn Trung Quốc. Loạt phim điện ảnh nổi tiếng "Cướp biển vùng Caribbean" của Hollywood với tài tử gạo cội Johnny Depp và Orlando Bloom đóng vai chính được cho là lấy cảm hứng một phần từ cuộc đời nữ hải tặc Trịnh Thị. Siêu phẩm giải trí này đã giúp hãng phim thu về 4 tỷ USD.

Kỳ 2: Hải tặc lộng hành ở vùng biển Đông Nam Á

(CATP) Cướp biển là vấn đề tồn tại trong nhiều thế kỷ ở Đông Nam Á (ĐNA). Cách đây khoảng 500-600 năm, các tiểu vương ở những quốc đảo nhỏ trong vùng đã dung túng cho cướp biển để tạo thanh thế và nguồn lực tài chính. Chiến tranh, các biến cố chính trị và khủng hoảng kinh tế nhiều thế kỷ qua luôn kéo theo tình trạng "bần cùng sinh... hải tặc"! Tỷ lệ các vụ cướp biển ở ĐNA theo đó vẫn được duy trì ở mức cao từ đó đến nay, mặc cho các kế hoạch tuần tra chung chống cướp biển của quốc tế và lực lượng hải quân các nước ASEAN.