Liên quan đến vụ án "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Công ty TNHH TM-DV Đất Vàng Hoàng Gia (gọi tắt là Cty Đất Vàng Hoàng Gia) và Công ty TNHH Tư vấn đầu tư bất động sản Hoàng Kim Land (gọi tắt là Cty Hoàng Kim Land), Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM đã tiếp nhận hàng trăm đơn tố giác của người dân về việc bị Trần Thị Mỹ Hiền, Phạm Thị Tuyết Nhung (nguyên giám đốc Cty Đất Vàng Hoàng Gia), Nguyễn Ngọc Hoàng (SN 1986, nguyên giám đốc Cty Đất Vàng Hoàng Gia, nhân viên của Cty Hoàng Kim Land), Bùi Nhật Tân (SN 1987, Giám đốc Cty Đất Vàng Hoàng Gia), Trần Thị Hồng Hạnh (giám đốc Cty Hoàng Kim Land), Nguyễn Vũ Như Hương (SN 1982, nhân viên Công ty Hoàng Kim Land), Trần Văn Vân cùng các đối tượng liên quan chiếm đoạt gần 235 tỷ đồng.

Cụ thể, thông qua việc sử dụng pháp nhân của 2 Cty Đất Vàng Hoàng Gia và Hoàng Kim Land, các cá nhân trên tham gia ký kết các hợp đồng đặt cọc, hợp đồng góp vốn... hứa hẹn mua bán các nền đất của 8 dự án không có thật, tại nhiều quận huyện trên địa bàn TPHCM và thỏa thuận chuyển nhượng liên quan đến 4 căn nhà, trong đó bán trùng 3 căn cho khách hàng tại thửa đất 433 đường số 7, P.Bình Hưng Hòa B, Q.Bình Tân, TPHCM. Trong đó, Hiền dùng nhiều thủ đoạn khác nhau lừa đảo nhiều người, chiếm đoạt gần 70 tỷ đồng. Trừ Trần Văn Vân đã bỏ trốn (đang bị truy nã), các đối tượng trên đều đã bị cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về hành vi trên.

Riêng Trần Thị Mỹ Hiền, tháng 7-2016, Tòa án nhân dân Q1 có quyết định 1138/2016 tuyên bố bị mất năng lực hành vi dân sự. Vì vậy, đến nay cơ quan điều tra chưa tiến hành khởi tố bị can đối với Hiền. Thực tế Hiền có bị tâm thần hay không? Trong quá trình xác minh, cơ quan điều tra đã thu thập được một số hợp đồng ủy quyền liên quan đến lĩnh vực đất đai; Văn bản thỏa thuận chấm dứt hợp đồng đặt cọc... do Hiền tham gia ký thỏa thuận từ ngày 5-5-2017 đến ngày 4-11-2019 được lập tại 10 văn phòng công chứng tại TPHCM. 109 hợp đồng giao dịch này đều được công chứng viên xác định Hiền có năng lực hành vi dân sự và vào sổ công chứng theo quy định.

Cơ quan công an áp giải Hiền đi giám định tâm thần

Các công chứng viên, thừa phát lại đều xác định Trần Thị Mỹ Hiền đủ năng lực hành vi, không phải đối tượng mắc bệnh tâm thần. Ngoài ra, trong thời gian từ tháng 11-2014 đến tháng 10-2016, Hiền đã 6 lần tham gia ký hợp đồng công chứng để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với nhiều thửa đất tại huyện Bắc Bình (Bình Thuận).

Từ tháng 11-2018 đến tháng 6-2029, Hiền đã ký chuyển nhượng các thửa đất này lại cho Phạm Thị Tuyết Nhung. Các giao dịch của Hiền đều là giao dịch tiền tỷ tới nhiều tỷ đồng và đều được Hiền thực hiện đầy đủ các bước pháp lý một cách chặt chẽ. Một người bình thường thiếu hiểu biết về pháp luật chắc cũng khó lòng làm được như thế.

Khoảng cuối năm 2019, Cơ quan điều tra Công an TPHCM đã có quyết định trưng cầu giám định, trưng cầu Viện Giám định pháp y tâm thần Trung ương phân viện phía Nam (Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa) giám định pháp y tâm thần đối với Hiền. Tháng 5-2020, Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa kết luận:

Về y học: trước, trong và sau khi gây án (từ tháng 5-2017 đến tháng 6-2019), và hiện nay: đương sự bị bệnh rối loạn phân liệt cảm xúc loại hỗn hợp. Về khả năng nhận thức và điều khiển hành vi: Trước, trong và sau lúc gây án (từ tháng 5-2017 đến tháng 6-2019): đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Hiện tại: Đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.

Cơ quan điều tra nhận thấy Kết luận pháp y trên chưa đảm bảo tính khách quan và theo đề nghị của Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM, ngày 3-6-2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra ra quyết định trưng cầu giám định đề nghị Viện Pháp y tâm thần Trung ương (Thường Tín, Hà Nội) giám định lại tình trạng bệnh tâm thần đối với Hiền.

Tháng 9-2020, Viện Pháp y tâm thần Trung ương kết luận: Trước, trong và sau khi thực hiện hành vi phạm tội, từ tháng 5-2017 đến tháng 6-2019 và tại thời điểm giám định Hiền mắc bệnh rối loạn phân liệt cảm xúc loại hỗn hợp. Trước, trong và sau khi thực hiện hành vi phạm tội, từ tháng 5-2017 đến tháng 6-2019, bệnh ở giai đoạn thuyên giảm, đối tượng hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Tại thời điểm giám định bệnh ở giai đoạn cấp tính, Hiền mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.

Để đảm bảo tính chính xác, khách quan của Kết luận giám định pháp y tâm thần cũng như để không bỏ lọt tội phạm, Cơ quan điều tra Công an TPHCM đã trưng cầu giám định lần 2 tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương thuộc huyện Thường Tín - Hà Nội.