Theo tờ South China Morning Post, ngày 11-11, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã công bố đánh giá lần thứ 20 về năng lượng nguyên tử của Iran kể từ khi chính quyền Tổng thống Donald Trump từ bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran.
Trong quý ba, dự trữ uranium của Iran đã tăng từ 2.105kg lên khoảng 2.443kg, lượng kim loại nặng này đủ để chế tạo ra ba quả bom.
Vào tháng 7, một vụ nổ tại một cơ sở hạt nhân trọng điểm của Iran đã xảy ra, sau vụ việc này, Iran đã quyết định lắp đặt các máy ly tâm tiên tiến, điều này đã khiến lượng uranium dự trữ tăng lên 16%.
Vào năm 2015 khi ký thoả thuận hạt nhân, Iran đã đồng ý giới hạn tích lũy ở mức 300kg. Đến năm 2018, chính quyền ông Trump đã đơn phương từ bỏ thỏa thuận và tái áp đặt trừng phạt với Iran, vì cho rằng thoả thuận không đủ mạnh để kiềm chế tham vọng vũ khí hạt nhân của Iran cũng như kiềm chế Iran mở rộng ảnh hưởng ở Trung Đông. Đáp lại việc Mỹ rời bỏ thoả thuận và áp dụng lại các lệnh trừng phạt, Iran đã đã ngừng tuân thủ các ràng buộc trong thoả thuận.
Đồng thời, Iran kiên quyết phủ nhận rằng mình theo đuổi nghiên cứu vũ khí hạt nhân và các thanh tra viên vẫn đang làm việc để điều tra về việc này.
Vào tháng 9, IAEA đã tiếp cận các địa điểm được cho là nơi Iran từng thử nghiệm hạt nhân trong hai thập niên trước nhưng chưa công bố.
Ông Rafael Mariano Grossi, Tổng giám đốc IAEA, phát biểu trong cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Ngoại giao Đức tại Berlin, Đức vào ngày 26 -10 -2020. Ảnh: AFP
IAEA cho biết các mẫu môi trường mà họ lấy được tại các địa điểm này "không tương thích với thông tin do Iran cung cấp", nhưng trước khi đưa ra bất kỳ kết luận nào về điều này, các thanh tra viên sẽ tìm hiểu thêm để làm rõ vụ việc.
Mặc dù trước đây chính quyền ông Trump đã từ bỏ thỏa thuận hạt nhân, ông Joe Biden - người được truyền thông Mỹ xác định đã đắc cử tổng thống trong cuộc bầu cử ngày 3-11 - cho biết nếu Iran chấp nhận quay trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân, Mỹ có thể tái gia nhập thỏa thuận.
Vào tháng 9, ông Biden đã nói trong một bản tin của đài CNN: "Tôi sẽ cung cấp cho Tehran một con đường để trở lại ngoại giao. Nếu Iran quay lại tuân thủ nghiêm ngặt thỏa thuận hạt nhân, Mỹ sẽ tái gia nhập thỏa thuận này như một điểm khởi đầu cho các cuộc đàm phán tiếp theo. Cùng với các đồng minh của mình, chúng tôi sẽ bàn bạc để củng cố và mở rộng các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân, đồng thời giải quyết các vấn đề khác đáng quan tâm".
Bên cạnh đó, các quan chức châu Âu- những người đã tìm cách giữ cho thỏa thuận hạt nhân Iran tồn tại bất chấp nỗ lực hủy bỏ của ông Trump, cho biết họ sẽ bắt tay với chính quyền của ông Biden để phục hồi lại thỏa thuận.
Mặc dù vậy, họ phải đối mặt với những rào cản mà chính quyền của ông Trump đã đưa ra vào cuối thời đó là phục hồi một loạt các biện pháp trừng phạt đối với Iran.
Sáng 9-11, ông Heiko Maas- Ngoại trưởng Đức cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng: "Chúng tôi sẽ không tài nào quản lý năng lực hạt nhân của Iran và vai trò trong khu vực của nó trong bối cảnh châu Âu và Mỹ theo đuổi các chiến lược hoàn toàn khác nhau. Điều này phải đi đến một hồi kết. Và đó là điều chúng ta cần thảo luận khẩn cấp”.
