Ngành thủy sản đang nỗ lực tháo 2 “nút thắt” lớn để gỡ thẻ vàng IUU là gắn thiết bị hành trình và chấm dứt vi phạm vùng khai thác.

Đã làm được gì sau 3 năm thực hiện khuyến nghị của EC?

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), sau 3 năm bị Ủy ban Châu Âu (EC) cảnh báo thẻ vàng khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không quản lý (IUU), Việt Nam đang nỗ lực thực hiện các khuyến nghị của EC để gỡ thẻ vàng.

Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống, trong đó đặc biệt là sự sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) và các địa phương, hiện nay có khoảng 82% số tàu cá được gắn thiết bị giám sát hành trình (tháng 4.2020 chỉ đạt 56%).

Bên cạnh đó, việc truy xuất nguồn gốc, áp dụng mã số vùng trồng… cũng đã được cải thiện đáng kể.

Ngay sau khi bị cảnh báo thẻ vàng IUU, VASEP đã khởi động chương trình “Doanh nghiệp hải sản cam kết chống khai thác IUU” với sự tham gia của 62 nhà máy, doanh nghiệp.

Tăng cường giám sát hành trình

Chi cục Thủy sản tỉnh Kiên Giang cho biết, tỉnh đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho 90% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên.

Qua kiểm tra giám sát hành trình tàu cá, tỉnh đã phát hiện tình trạng ngư dân tắt thiết bị, tháo gỡ thiết bị giảm sát hành trình gửi sang tàu hoặc phương tiện khác và bỏ trôi nổi trên biển để che mắt lực lượng chức năng... Chi cục Thủy sản Kiên Giang đã xử lý vi phạm hành chính 181 tàu hơn 2,8 tỉ đồng về hành vi tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình, không duy trì hoặc vô hiệu hóa thiết bị, không thực hiện quy định trong trường hợp thiết bị này bị hỏng.

Về quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Đỗ Thanh Bình khẳng định: Tỉnh sẽ đẩy nhanh tiến độ hoàn thành lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá; tổ chức rà soát thực hiện công tác đăng ký, cấp phép khai thác, đánh dấu tàu cá, xử lý tàu cá không đăng ký, đăng kiểm… đúng theo quy định.

Tỉnh Cà Mau cũng là nỗ lực đang đẩy mạnh việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho các tàu cá trên địa bàn nhằm ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trên địa bàn từ nay đến năm 2025.

Đến nay, toàn tỉnh Cà Mau có 1.348/1.595 tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 84,5%.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Nguyễn Hữu Lập cho biết, đến nay đã có 97,76% tàu hoạt động khai thác thủy sản thuộc diện bắt buộc đã lắp đặt thiết bị giám sát. Tỉnh Bến Tre kiên quyết xử lý tàu khai thác vượt qua ranh giới phát hiện qua hệ thống giám sát; đẩy mạnh hoạt động tuần tra, kiểm soát, kiểm tra chặt chẽ tàu xuất, nhập bến, kiên quyết xử phạt vi phạm hành chính theo quy định đối với chủ tàu không lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.

Đại diện Tổng cục Thủy sản - Tổng cục trưởng Trần Đình Luân cảnh báo: Nếu có tàu cá vi phạm vùng khai thác, Việt Nam sẽ rất khó gỡ thẻ vàng IUU. Do đó, các địa phương phải kiểm tra, giám sát nghiêm ngặt, không để xảy ra tình trạng vi phạm này.