Adecco Việt Nam vừa công bố khảo sát sự sẵn sàng trong chuyển đổi số của người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ). Cuộc khảo sát nhằm xác định mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp để chuyển đổi sang quy trình làm việc số hóa. Ngoài ra, khảo sát cũng phản ánh sự tự nhận thức của NLĐ về khả năng kỹ thuật số của họ và chỉ ra những khía cạnh quan trọng để đẩy nhanh tiến bộ.

Trong khi các doanh nghiệp ở Việt Nam nỗ lực phục hồi sau đại dịch, thị trường lao động cũng đang chứng kiến sự chuyển dịch mạnh mẽ sang các nền tảng trực tuyến. Chuyển đổi số trở nên quan trọng hơn bao giờ hết khi các hoạt động hàng ngày trước đây đã trở thành làm việc từ xa, giải trí trực tuyến, thanh toán điện tử và thương mại điện tử,….

Kết quả cuộc khảo sát được Adecco thống kê từ 300 nhà tuyển dụng (người ra quyết định tuyển dụng - cấp quản lý trở lên) và 300 nhân viên thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, nhằm đánh giá sự sẵn sàng về năng lực kỹ thuật số của doanh nghiệp và người đi làm trong thời đại bình thường mới.

Khác biệt giữa Doanh nghiệp lớn và Doanh nghiệp vừa và nhỏ

Về mức độ sẵn sàng trong việc nâng cao kỹ năng số, 29% doanh nghiệp vừa và 31% doanh nghiệp nhỏ nhận biết khá rõ về năng lực của từng nhân viên, so với 22% doanh nghiệp lớn. Các nhà lãnh đạo trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ (tương ứng là 40% và 31%) cũng cam kết thúc đẩy các kỹ năng số, nhiều hơn so với 24% các công ty lớn.

Đặc biệt, 1/3 các công ty quy mô vừa thường xuyên đánh giá các kỹ năng số quan trọng, trong khi chỉ có 24% các doanh nghiệp lớn tổ chức các cuộc đánh giá này.

Về yếu tố đầu tư vào phát triển kỹ năng số, tỷ trọng giữa các công ty vừa và lớn gần như là 3/2.

Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số ở một số doanh nghiệp lớn đang tốt hơn so với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 30% các công ty quy mô lớn đang hợp tác với các công ty công nghệ hàng đầu, và 35% đang cải thiện hiệu suất của nhân viên bằng các công nghệ mới. Trong khi đó, các con số này ở doanh nghiệp nhỏ chỉ là 22% và 27%.

Về việc đánh giá quá trình chuyển đổi số hiện tại của doanh nghiệp, 29% NLĐ đồng ý rằng các tổ chức lớn đo lường tác động của các ứng dụng công nghệ cụ thể hơn các tổ chức vừa và nhỏ. Cấp quản lý trong các doanh nghiệp lớn cũng cập nhật thường xuyên hơn các kiến thức kỹ thuật số mới nhất (38%).

Ngược lại, các công ty nhỏ có lộ trình đầu tư & ứng dụng công nghệ mới rõ ràng (25%) và thành công hơn trong việc áp dụng công nghệ mới để cải thiện hoạt động kinh doanh (41%). 43% doanh nghiệp nhỏ cũng rất chú trọng đến đào tạo để giúp nhân viên nâng cao kỹ năng số.

Ông Andree Mangels, Tổng Giám đốc Adecco Việt Nam và Malaysia, phát biểu: ‘’Các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần có bước đột phát trong quá trình chuyển đổi số để duy trì tính cạnh tranh, và quá trình ​​này đòi hỏi sự tham gia của toàn tổ chức. Phát triển năng lực lãnh đạo, huấn luyện và nâng cao kỹ năng là cách để giải quyết thách thức này.

Trong khi đó, các doanh nghiệp lớn cần nhiều thời gian để thực hiện việc đào tạo do số lượng nhân viên khá đông. Để đo lường và cải thiện tốt hơn năng lực kỹ thuật số của nhân viên, các doanh nghiệp nên thực hiện đánh giá cho từng bộ phận, đánh giá đầu vào cho nhân viên mới và đặt chỉ tiêu về kỹ năng số cụ thể.''

Những kỹ năng kỹ thuật số cần thiết cho lực lượng lao động trong tương lai

Gần 9/10 NLĐ Việt Nam (87%) cho rằng họ đã sẵn sàng cho kỷ nguyên 4.0. 59% người thừa nhận họ có các kỹ năng số cần thiết cho công việc. Hơn nữa, 1/4 thậm chí còn xác nhận họ có các kỹ năng số nâng cao.

NLĐ Việt Nam rất lạc quan về tác động của tiến bộ công nghệ đối với công việc của họ. 48% tin rằng kỷ nguyên số sẽ mang lại nhiều cơ hội việc làm hơn và 42% nghĩ rằng tự động hóa sẽ giúp giảm bớt một số công việc thủ công. Chỉ 3% NLĐ lo lắng robot sẽ lấy đi công việc của họ.

Để đánh giá tầm quan trọng của các kỹ năng số đối với năng suất công việc, hơn một nửa NLĐ (52%) cực kỳ coi trọng khả năng sử dụng Microsoft Office hiệu quả hơn. 50% đánh giá cao khả năng thích ứng với công nghệ & thiết bị mới để giảm khối lượng công việc thủ công và 50% cho rằng giao tiếp và cộng tác thông qua nền tảng trực tuyến rất quan trọng.

Ngoài các kỹ năng cơ bản, 48% NSDLĐ mong muốn nhân viên có kỹ năng lưu trữ và sao lưu dữ liệu trên đám mây trong 3 năm tới. Tiếp theo là sự hiểu biết về an ninh mạng cơ bản (43%) và kỹ năng đưa ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu (43%).

‘’Với việc áp dụng ngày càng nhiều công nghệ tự động hóa, khoảng cách giữa kỹ năng số của NLĐ và kỳ vọng của NSDLĐ đang gia tăng nhanh chóng. NLĐ cần phải sẵn sàng đối mặt với một tương lai không chắc chắn và liên tục thay đổi". 

Bà Nguyễn Thu Hà, Giám đốc Văn phòng Hà Nội, Adecco Việt Nam, tiếp tục: "Sự tò mò và mong muốn học hỏi, tiếp cận với công nghệ mới nhất sẽ giúp nhân viên nhanh chóng thích nghi với việc chuyển đổi số nhanh chóng của doanh nghiệp".

Tương lai của chuyển đổi số tại Việt Nam

Các lĩnh vực chính được ưu tiên đầu tư hàng đầu trong 3 năm tới là tiếp thị kỹ thuật số (49%), trí tuệ doanh nghiệp (48%), thương mại điện tử (40%) và dữ liệu lớn (30%). Các doanh nghiệp hi vọng rằng việc đầu tư những lĩnh vực này có thể đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, giảm chi phí trong dài hạn và duy trì tính cạnh tranh trên thị trường.

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số thành công, 1/3 doanh nghiệp (29%) cho rằng chiến lược hiệu quả nhất là đào tạo và nâng cao năng lực nhân viên. Các giải pháp khác được đề ra là xác định chiến lược/lộ trình rõ ràng (27%) và thay đổi văn hóa từ cấp quản lý (22%).

Những thách thức còn lại trong quá trình này là doanh nghiệp chưa thể theo kịp tốc độ phát triển công nghệ. Rào cản từ ​​các doanh nghiệp lớn là thiếu hụt ngân sách (56%) và bảo mật thông tin (47%). Trong khi đó, hơn một nửa số doanh nghiệp quy mô vừa (54%) gặp khó khăn trong việc nâng cao kỹ năng cho nhân viên của họ.

Bà Lê Nguyễn Ngọc Thanh, Giám đốc Văn phòng TP.HCM, Adecco Việt Nam, khẳng định: ‘’Kỹ thuật số đã trở thành "ngôn ngữ" mới mà người lao động bắt buộc phải thành thạo. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp mong đợi điều đó nhưng lại không cung cấp cơ hội đào tạo hoặc hỗ trợ đầy đủ. Các công ty nên có tầm nhìn và lộ trình rõ ràng cho sự phát triển của nhân viên trong kỷ nguyên mới này. Điều này không chỉ giúp xác định sự thành công trong chuyển đổi số mà còn giữ chân những nhân tài có năng lực số tiên tiến".

Viên Minh