Vụ Ethanol Phú Thọ: Ông Đinh La Thăng định hướng giao thầu cho PVC gây thiệt hại 543 tỉ đồng

Hoàng Thắng

(TBKTSG Online) – Ông Đinh La Thăng đã chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng việc giao thầu cho PVC trước khi PVB triển khai lựa chọn nhà thầu xây dựng nhà máy sản xuất ethanol khu vực phía Bắc, dù biết PVC không đủ năng lực.

Quang cảnh ngổn ngang tại dự án Ethanol Phú Thọ. (Ảnh: tuoitre.vn).

Không đủ năng lực vẫn tham gia đấu thầu

Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã ban hành cáo trạng vụ án "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" và "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" xảy ra tại Công ty cổ phần Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB).

Theo đó, Hội đồng quản trị (HĐQT) Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có nghị quyết giao Tổng giám đốc Tập đoàn xây dựng đề án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu ở phía Bắc vào ngày 17-7-2007.

Ba tháng sau, ông Đinh La Thăng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn PVN, đã ký nghị quyết "chấp thuận chủ trương đầu tư nhà máy sản xuất ethanol khu vực phía Bắc" với phương thức thực hiện thành lập công ty cổ phần làm chủ đầu tư dự án.

Tháng 9-2008, PVB có quyết định phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển gói thầu TK05 xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu để sơ tuyển lựa chọn nhà thầu. Cùng thời điểm, ông Trịnh Xuân Thanh – Chủ tịch HĐQT Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) - đã ký văn bản gửi PVB đề nghị hạ một số tiêu chí đánh giá về năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính, kinh nghiệm nhà thầu nhưng không được chấp thuận.

Vì vậy, PVC đã thành lập liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T để nộp hồ sơ dự tuyển gói thầu này.

Có sáu bộ hồ sơ của các nhà thầu tham gia ứng tuyển thời điểm đóng sơ tuyển, nhưng tất cả đều chưa đạt đủ các tiêu chí, theo kết quả chấm sơ tuyển. Trong đó, liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T chưa đạt các tiêu chí về năng lực kỹ thuật, năng lực tư vấn.

Chỉ định thầu gây thiệt hại hàng trăm tỉ đồng

Với vai trò Chủ tịch HĐQT PVN, ông Đinh La Thăng đã chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng việc giao thầu cho PVC trước khi PVB triển khai lựa chọn nhà thầu, dù biết đơn vị này chưa từng thực hiện dự án trong lĩnh vực Ethanol. Cụ thể, tại các cuộc họp năm 2008 và 2009, ông Thăng chủ trì kết luận: "Từ nay đến năm 2010, đối với các công trình chuyên ngành đặc thù và các công trình có yêu cầu đặc biệt trong ngành dầu khí được ưu tiên giao thầu cho PVC".

Trên cơ sở chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, ông Trịnh Xuân Thanh đã ký công văn gửi PVB xin được chỉ định thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ.

Dù PVB vẫn tổ chức đấu thầu quốc tế rộng rãi do chưa có ý kiến chỉ đạo của PVN, nhưng ông Thanh đã tiếp tục chỉ đạo thuộc cấp gửi văn bản đề nghị PVN và PVB xin chỉ định thực hiện dự án. Nhận được văn bản này, ông Thăng đã có bút phê chỉ đạo cấp dưới giải quyết theo chủ trương chung của tập đoàn.

Sau đó, lãnh đạo của PVC và PVB đều được tham gia các cuộc họp định kỳ hàng tháng của PVN, từ tháng 5-2009 tới tháng 9-2009. Tại các cuộc họp, ông Đinh La Thăng và bà Trần Thị Bình - Phó tổng giám đốc PVN - đều đưa ra kết luận theo hướng chỉ đạo PVB và PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu và ký hợp đồng với liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T. Vì vậy, PVB đã không tổ chức đấu thầu theo kế hoạch mà lập hồ sơ để chỉ định thầu cho PVC/Alfa Laval/Delta-T.

“PVB tiếp tục thẩm tra và đánh giá liên danh này không đạt rất nhiều tiêu chí để thực hiện dự án. Nhưng ông Đinh La Thăng vẫn tiếp tục chỉ đạo việc đồng ý chủ trương giao cho liên danh của PVC thi công gói thầu”, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cho biết.

Trong quá trình triển khai xây dựng dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ liên tục chậm tiến độ. Tới tháng 3-2013, PVC đã đơn phương dừng thi công dự án dù chưa có hạng mục nào hoàn thành. Nguyên nhân được đơn vị này đưa ra là do gặp nhiều khó khăn về tài chính và hoàn toàn chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án.

Cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao xác định dự án Ethanol Phú Thọ đã gây thiệt hại hơn 543 tỉ đồng.

Tính đến ngày khởi tố vụ án, chủ đầu tư đã sử dụng gần 1.500 tỉ đồng để thực hiện dự án xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol và các dự án thành phần.

Về phía PVB đã vay ngân hàng tổng số 754 tỉ đồng để thực hiện dự án, nhưng từ ngày dự án dừng thi công đến 25-7-2014, doanh nghiệp đã đã trả khoản lãi vay hơn 125 tỉ đồng. Từ 26-7-2014 tới ngày khởi tố vụ án, số lãi vay mà doanh nghiệp phải trả cho các ngân hàng là hơn 417 tỉ đồng.