Phiên xử sơ thẩm 36 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi sáng 2/12 kết thúc phần tranh luận. Trước khi Hội đồng xét xử (HĐXX) vào nghị án, các bị cáo được phép nói lời sau cùng.

Trình bày đầu tiên, bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng - cựu Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) - nói: "Chúng tôi sinh ra lựa chọn nghề cầu đường, ban đầu do mưu sinh, song để trụ lại với nghề 25 năm, đó không phải là mưu sinh nữa, mà đó là yêu nghề. Chúng tôi sẵn sàng xách ba lô đến những vùng đất mới, xây dựng con đường, cây cầu mới…

Sự việc đau lòng, đau xót tại dự án mà chúng tôi tự hào, hân hoan khi nó được đưa vào sử dụng trên trục đường Bắc Nam, là ngoài ý muốn của chúng tôi. Chúng tôi ăn năn, hối lỗi sự việc xảy ra".

Tại phiên tòa, chúng tôi đã nói rõ sự việc đã làm. Chúng tôi mong quý tòa, tin tưởng quý tòa công tâm, ghi nhận sự thành khẩn để chúng tôi được nhận sự khoan hồng của Nhà nước. Chúng tôi không hề có động cơ mục đích vụ lợi. Xin HĐXX áp dụng mức hình phạt nhẹ nhất với tôi và 35 bị cáo còn lại!".

Được nói lời sau cùng, bị cáo Lê Quang Hào - cựu Phó Tổng Giám đốc VEC - trình bày, tại Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, ông chỉ vô tình phạm tội vì kiến thức hiểu biết pháp luật còn nông cạn, chỉ hiểu rằng người nào trực tiếp gây thiệt hại thì mới phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Vì vậy, quá trình nghiệm thu, bị cáo mới chỉ nghiệm thu để đưa vào sử dụng tạm chứ chưa phải chính thức, còn phải tiếp tục theo dõi và kiểm soát chất lượng.

"Bị cáo luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ được giao để sớm đưa tuyến đường vào thông xe, phục vụ phát triển kinh tế xã hội. Bị cáo mong nhận được sự khoan hồng của pháp luật để sớm trở về với gia đình, nuôi dạy con cái!" - cựu Phó Tổng Giám đốc VEC nói, đồng thời xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo còn lại.

Nói lời sau cùng trước tòa, các bị cáo đều tỏ ra năn năn, hối lỗi, mong được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật. Nhiều bị cáo không cầm được nước mắt khi nói lời xin lỗi gia đình, đồng nghiệp.

HĐXX tuyên bố nghị án kéo dài. 14h ngày 6/12, tòa sẽ tuyên án.

Chưa hoàn thành vẫn nghiệm thu

Trước đó, tại phần tranh luận, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội (VKSND) đã đưa ra quan điểm đối đáp với các luận điểm bào chữa của luật sư.

Một số luật sư băn khoăn về việc ban hành kết luận giám định có đảm bảo nội dung, hình thức. Đại diện VKS cho hay, việc giám định được thực hiện theo Luật giám định tư pháp. Những người tham gia giám định gồm các tiến sĩ, thạc sĩ, kĩ sư… có đầy đủ chứng chỉ thí nghiệm.

Trước băn khoăn về việc đoạn đường đưa vào khai thác sau đó mới giám định có khách quan, VKS thấy, thời điểm giám định là tháng 4/2019, đoạn từ km 00 đến km 65 đã đưa vào khai thác khoảng một năm 7 tháng (từ ngày 2/8/2017).

"Đo độ mô-đun đàn hồi không thay đổi, các số liệu về bề dày, chỉ tiêu cơ lý, các lớp kết cấu thay đổi không đáng kể… Do đó, các số liệu giám định là đảm bảo công bằng" - VKS nêu quan điểm.

Mặt khác, theo VKS, việc xác định hậu quả thiệt hại, cơ quan tố tụng đã xác định giá trị lớp vật liệu không đảm bảo thi công theo tiêu chuẩn kỹ thuật đề ra trong dự án này.

Trong dự án này, đoạn đường 65 km chủ đầu tư đã thanh toán với giá trị 12.000 tỷ đồng, song cơ quan tố tụng xác định trên cơ sở kết luận giám định, xác định các hạng mục không đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, công trình không được nghiệm thu thì không được thanh toán. Việc thanh toán hơn 811 tỷ đồng đã gây hậu quả.

Như vậy, cơ quan tố tụng đã sử dụng các hạng mục không đảm bảo chất lượng và các hạng mục này là nguyên nhân dẫn đến hậu quả thiệt hại. Điều này thể hiện hành vi đó đã trái quy định Luật Xây dựng và văn bản của dự án này sử dụng để thi công.

Đại diện Tổng Công ty Sông Đà nêu ý kiến, VEC thanh toán cho các hạng mục không đảm bảo số tiền 811 tỷ đồng, nếu cộng lên thì số tiền sẽ hơn rất nhiều.

Đại diện VKS khẳng định, cơ quan công tố không thực hiện việc cộng cơ học như vậy. Số tiền quy kết cho các bị cáo chỉ là giá trị các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng xảy ra trong quá trình các bị cáo thực hiện thi công, quản lý thực hiện dự án này.

Trong Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, với tư cách Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu cơ sở, bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng phải tổ chức nghiệm thu rồi mới chuyển sang giai đoạn thi công tiếp theo.

Tuy nhiên, tại một số gói thầu không có hồ sơ thi công thử; tại một số phân đoạn của gói thầu không thực hiện nghiệm thu chuyển giai đoạn sau khi thi công xong lớp đất K98; đối với các gói thầu cho chuyển sang công nghệ thi công Novachip khi VEC và các đơn vị liên quan chưa nghiên cứu, thử nghiệm hiệu quả của công nghệ này, không thông qua đơn vị Tư vấn thiết kế kỹ thuật, Bộ Giao thông Vận tải để điều chỉnh khung pháp lý áp dụng công nghệ khác đối với dự án đang triển khai, thậm chí chưa có Chỉ dẫn kỹ thuật hướng dẫn, quy định thực hiện thi công, nghiệm thu lớp vật liệu này nhưng vẫn chấp nhận nghiệm thu.

VKS cho rằng, hành vi này của bị cáo Hùng là cố ý, biết là sai, biết là không đúng nhưng vẫn nghiệm thu trái quy định.

Đối với bị cáo Lê Quang Hào, VKS thấy, quá trình nghiệm thu cơ sở có thấy 5/7 gói thầu chưa hoàn thành nhưng bị cáo này vẫn nghiệm thu. Thực tế, các gói thầu này đều không đảm bảo chất lượng.

Khi báo cáo lên Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, bị cáo đã không nêu lên những tồn tại đó, nên không đánh giá được thiệt hại, hỏng hóc của các đoạn thi công.

Đặc biệt, trong thời gian phụ trách dự án, bị cáo Hào đã cho chuyển đổi thi công từ lớp VTO sang Novachip và đã không đạt tiêu chuẩn về chất lượng. Điều này cho thấy bị cáo có vi phạm.

Phúc Lâm