Đó là nội dung đáng chú ý trong quy định chuyển đổi trách nhiệm rủi ro đối với giao dịch giả mạo của Chi hội Thẻ - Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (Napas) có hiệu lực từ ngày 1/1/2022.

Theo Napas, thẻ từ với công nghệ bảo mật thấp, dễ bị kẻ gian giả mạo, lấy cắp thông tin để thực hiện các giao dịch gian lận giả mạo. Việc không đồng bộ chuyển đổi thẻ chip, và nâng cấp thiết bị chấp nhận thẻ chip có thể dẫn đến việc các giao dịch thanh toán được thực hiện bằng thẻ từ, và phát sinh rủi ro của các giao dịch thẻ giả mạo.

Theo lộ trình chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip, đến 31/12/2021, 100% thiết bị chấp nhận thẻ (ATM/POS) đang hoạt động tại Việt Nam và 100% thẻ thanh toán đang lưu hành phải tuân thủ Bộ Tiêu chí cơ sở về thẻ chip nội địa do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành.

Nếu không chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip, khách giao dịch bị mất tiền thì ngân hàng phải chịu trách nhiệm

Về nguyên tắc, tổ chức phát hành thẻ khi cấp phép thực hiện giao dịch sẽ chịu mọi trách nhiệm trong trường hợp phát sinh các giao dịch thẻ giả mạo. Nhưng với quy định chuyển đổi trách nhiệm thì khi phát sinh giao dịch giả mạo liên quan đến thẻ, tổ chức phát hành thẻ sẽ chuyển rủi ro sang tổ chức thanh toán thẻ - trong trường hợp tổ chức thanh toán thẻ chưa thực hiện nâng cấp, chuyển đổi các thiết bị chấp nhận thẻ chip. Quy định này được Chi hội Thẻ và Napas ban hành theo thông lệ quốc tế và các nước trong khu vực ASEAN.

Ví dụ, trường hợp chủ thẻ của ngân hàng A dùng thẻ từ chi tiêu và không may bị rủi ro, ngân hàng này phải chịu trách nhiệm. Mặt khác, nếu ngân hàng B là ngân hàng thanh toán có đặt POS nhưng máy này không chấp nhận thẻ chip, chỉ chấp nhận thẻ từ và không may rủi ro xảy ra, ngân hàng B phải chịu trách nhiệm. Tóm lại, nếu không chuyển đổi sang thẻ chuẩn chip cho khách hàng, nếu khách chi tiêu hay rút tiền bằng thẻ mà xảy ra rủi ro, ngân hàng phải chịu trách nhiệm. 

Theo số liệu từ các ngân hàng, tính đến hết quý III/2021, trên toàn thị trường, tỷ lệ chuyển đổi của thẻ chip nội địa đạt khoảng 25% và tỷ lệ chuyển đổi thiết bị chấp nhận thẻ chip (ATM/POS) đạt khoảng 90%. Do đó, quy định chuyển đổi trách nhiệm kịp thời được ban hành nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi của các ngân hàng diễn ra nhanh hơn.

Ông Nguyễn Đăng Hùng - Phó tổng giám đốc phụ trách kinh doanh Napas cho biết, hiện 43 tổ chức thành viên đã sẵn sàng hạ tầng kỹ thuật chấp nhận và phát hành thẻ tuân thủ Bộ Tiêu chí cơ sở về thẻ chip nội địa do NHNN ban hành. Trong đó, 7 ngân hàng đầu tiên là MB, LienVietPostBank, VietBank, Standard Chartered, Hongleongbank, IBK Hồ Chí Minh, IBK Hà Nội đã hoàn thành 100% công tác chuyển đổi theo quy định của NHNN.

Thanh Hoa