- Để ưu tiên cho nhà "thầu quen", chủ đầu tư gợi ý cho bên mời thầu (BMT) viết hồ sơ mời thầu với điều kiện cao ngất để hạ gục nhà thầu khác.

- Nhiều hồ sơ mời thầu (HSMT) đưa ra quy định vô lý để loại nhà "thầu lạ”.

Công trình chiếu sáng cần kỹ sư trắc địa, kỹ sư chữa cháy (!?)

Ngày 29-11, trên trang thông tin của Hệ thống đấu thầu quốc gia có đăng thông báo mời thầu thi công xây dựng công trình thuộc Công trình Cải tạo, thay thế, mở rộng hệ thống chiếu sáng khu vực Trung tâm thị trấn Ngan Dừa với vốn đầu tư hơn 2 tỷ đồng. Gói thầu nêu trên do Ban QLDA huyện Hồng Dân làm chủ đầu tư và đơn vị mời thầu là Công ty TNHH MTV Tư vấn và Đầu tư Xây dựng Thiên Phú Bạc Liêu (gọi tắt là Công ty Thiên Phú). Nhiều công ty bất ngờ kiểu mời thầu "có một không hai".

Vừa qua, Báo CATP nhận được đơn khiếu nại HSMT gói thầu thi công đèn chiếu sáng ở thị trấn Ngang Dừa (huyện Hồng Dân, Bạc Liêu) có dấu hiệu bất thường. Ngoài đơn gởi đến tòa soạn, một số nhà thầu cầu cứu Sở KH&ĐT tỉnh Bạc Liêu, Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng cơ bản (gọi tắt Ban QLDA) huyện Hồng Dân.

Thị trấn Ngan Dừa lúc "bình thường mới"

Theo đánh giá của các nhà thầu, gói thầu thi công hệ thống chiếu sáng công cộng với giá trị gần 2,1 tỷ đồng tức là gói thầu có quy mô nhỏ theo quy định của Luật đấu thầu. Thế nhưng, HSMT cần đến 7 kỹ sư (KS) gồm: Chỉ huy trưởng công trình và cán bộ kỹ thuật phụ trách thi công phải tốt nghiệp đại học (ĐH) chuyên ngành điện hoặc điện - điện tử; cán bộ kỹ thuật phụ trách trắc địa tốt nghiệp ĐH trở lên chuyên ngành trắc địa; cán bộ phụ trách phòng cháy chữa cháy phải tốt nghiệp ĐH trở lên chuyên ngành phòng cháy chữa cháy. Các cán bộ phụ trách nghiệm thu thanh toán, phụ trách an toàn lao động và cán bộ phụ trách quản lý vật liệu xây dựng phải có bằng ĐH với các chuyên ngành trên cùng với đòi hỏi khắt khe về kinh nghiệm từng tham gia các gói thầu khác.

Trong đơn, các công ty kiến nghị, việc công trình thi công hệ thống chiếu sáng nhưng BMT là Công ty Thiên Phú Bạc Liêu yêu cầu phải có nhân sự: KS trắc địa có chứng chỉ hành nghề khảo sát địa hình, KS Phòng cháy chữa cháy (trong khi hồ sơ đã yêu cầu có KS an toàn lao động hoặc bảo hộ lao động) là không hợp lý. Điều hết sức phi lý, HSMT yêu cầu phải có KS tốt nghiệp chuyên ngành Công nghệ kỹ thuật Vật liệu xây dựng hoặc một trong các chuyên ngành về vật liệu xây dựng cho gói thi công điện là hoàn toàn vô lý.

"Thi công lắp đặt đèn chiếu sáng cần gì KS trắc địa, KS phòng cháy chữa cháy. BMT đã đưa lý do không hợp lý, chẳng lẽ chủ đầu tư không biết. Việc BMT đưa ra Tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu quá cao so với yêu cầu bình thường của gói thầu phải chăng, họ đang cố tình hạn chế nhà thầu tham gia dự thầu giao cho nhà "thầu quen" để rút ruột ngân sách", một nhà thầu bức xúc.

Nói về gói thầu trên, các doanh nghiệp cho biết thêm, trước đó Công ty Thiên Phú mời thầu gói thầu trên nhưng bị hủy. Chẳng hiểu sao Công ty Thiên Phú đưa ra những điều kiện mà công ty ở những nơi khác không thể đủ điều kiện tham gia dự thầu bởi quy định, đơn vị tham gia dự thầu phải cung cấp hình ảnh các tuyến đường dự định thi công trong hồ sơ dự thầu.

Tuy nhiên, hồ sơ mời thầu lần 1 gói thầu trên khoảng tháng 10-2021, ngay trong thời điểm tỉnh Bạc Liêu thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16. Ngoài ra, Bên mời thầu ra quy định khá ngược đời. Hiện nay, lắp ráp, thi công đèn chiếu sáng thực hiện xe nâng nhưng Bên mời thầu ghi xe thang dành cho những thập niên trước.

Một góc thị trấn Ngan Dừa

Trước đề nghị lạ lùng trên, nhà thầu gởi kiến nghị đến Bên mời thầu và Chủ đầu tư nhưng không nhận được trả lời. Gói thầu bị hủy, Ban QLDA huyện Hồng Dân tổ chức mời thầu lần thứ 2 thì có dấu hiệu hạn chế nhà thầu tham gia khi công trình có giá trị gần 2,1 tỷ đồng cần 7 kỹ sư. Thi công, lắp ráp đèn chiếu sáng thì đòi hỏi kỹ sư trắc địa và kỹ sư phòng cháy chữa cháy không biết để làm gì? Cần phải nói thêm, Bạc Liêu còn là một tỉnh nghèo. Việc minh bạch trong tổ chức đấu thầu là hết sức cần thiết. Do đó, dư luận hoài nghi gói thầu trên do Ban QLDA huyện Hồng Dân làm chủ đầu tư.

Chưa trúng thầu nhưng buộc thuê mặt bằng

Từng tham gia ĐTQM, anh Tân tâm sự: "Dù công khai, minh bạch nhưng thực tế đều do chủ đầu tư quyết. Bên mời thầu do chủ đầu tư thuê nên viết HSMT đều theo ý chủ đầu tư. Công ty khác tham gia thầu, chủ đầu tư lắc đầu thì bên mời thầu phải chịu". Do đó, nhiều chuyện dở khóc dở cười xung quanh đấu thầu qua mạng. Để quyết giao thầu cho nhà "thầu quen", chủ đầu tư gợi ý bên mời thầu viết HSMT ghi rõ, nhà thầu phải có địa điểm cụ thể bố trí bãi tập kết vật tư, bãi tập kết xe máy. Biết "thầu quen" không có phương tiện hiện đại phục vụ thi công, bên mời thầu ra quy định lạ lùng phải có giàn giáo đảm bảo thi công an toàn.

HSMT được công bố, nhiều nhà "thầu lạ” không giấu bức xúc có đơn phản ánh. Chủ đầu tư không trả lời. Khi chấm thầu, không nhà thầu nào đạt tiêu chuẩn kể cả "thầu quen". Một số nhà thầu gởi đơn kiến nghị, nhà thầu đang trong quá trình đấu thầu, chưa trúng thầu nên không thể bàn giao tim mốc, tuyến công trình từ chủ đầu tư thì làm sao có thể xác định địa điểm cụ thể để thuê mặt bằng. Việc bên mời thầu yêu cầu lắp giàn giáo khi thi công không hợp lý bởi hiện nay, thay bóng đèn chiếu sáng hoặc thi công tuyến đèn chiếu sáng mới, nhà thầu dùng xe nâng vừa đảm bảo an toàn vừa hạn chế tắc nghẽn giao thông. Chẳng hiểu những bất hợp lý trên vẫn được chủ đầu tư đồng ý.

Trong thời gian tổ chức đầu thầu lần 1, HSMT đề nghị nhà thầu chụp ảnh các tuyến đường khi tỉnh Bạc Liêu thực hiện giãn cách

Anh L., người chuyên trúng thầu tiết lộ: "Nhiều gói thầu trị giá cả ngàn tỷ đồng nếu không có tay trong thì không thành công. Khi gói thầu lớn được thông tin, những nhà thầu tham gia điều đủ điều kiện về kinh tế, kỹ thuật nhưng để trúng thầu không phải dễ dàng và phải có mối quan hệ với chủ đầu tư thì mới được chấm". Đó là trường hợp gói thầu cả ngàn tỷ đồng, nhiều công ty có tiếng tăm tham gia. Tất cả các yêu cầu của bên mời thầu, các công ty đều đủ tiêu chuẩn đáp ứng duy có điều kiện, có nhận bằng khen của Bộ Tài chính hoàn thành nghĩa vụ thuế chỉ có công ty anh L. đủ điều kiện. HSMT như được viết sẵn cho công ty anh L...

(Còn tiếp...)