Bản Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trên YouTube trong trận Việt Nam - Lào tối 6-12 - Ảnh: T.ĐIỂU chụp màn hình
Sự vụ Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trong trận Việt Nam - Lào trên kênh YouTube tối 6-12 đã gây làn sóng bức xúc lớn trong cộng đồng mạng bởi ‘tổn thương’ lòng tự hào dân tộc.
Bộ Văn hóa nên có bản ghi Quốc ca miễn phí cho dân sử dụng?
Nhiều người cảm thấy thể diện quốc gia, lòng tự hào dân tộc bị tổn thương chỉ vì lý do bản quyền mà người dân Việt Nam xem trận bóng trên kênh YouTube đã không được nghe bản Quốc ca Việt Nam. Nhất là gần đây gia đình nhạc sĩ Văn Cao đã tuyên bố hiến tặng bản quyền Tiến quân ca cho Nhà nước và nhân dân, toàn dân được tự do sử dụng Tiến quân ca mà không phải xin phép tác giả, không phải trả phí quyền tác giả cho gia đình nhạc sĩ.
Tuy nhiên, theo chuyên gia luật và chính sách công Nguyễn Minh Đức - từng công tác tại ban pháp chế, Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) - bài Quốc ca dù được gia đình nhạc sĩ Văn Cao từ bỏ quyền tài sản nhưng người biểu diễn và nhà sản xuất vẫn có quyền liên quan. Pháp luật vẫn phải bảo vệ các quyền này.
Để tránh tình trạng Quốc ca bị tắt tiếng khi phát trên YouTube như trong trận Việt Nam - Lào tối 6-12, ông Minh Đức "hiến kế" Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch nên tổ chức ghi âm Quốc ca và đăng tải trên mạng, cùng với thông báo nêu rõ: Bất kỳ ai cũng có thể dùng bản thu âm này mà không cần xin phép, không cần trả tiền.
Ý kiến này của ông Minh Đức cũng là ý kiến được nhiều người chia sẻ trên mạng xã hội.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Minh Đức nói thực ra trên mạng không thiếu các bản miễn phí do các ca sĩ, nhà sản xuất khác nhau làm, nhưng với tính chất thiêng liêng của bản Quốc ca và những hoàn cảnh trang trọng mà bản Quốc ca được hát lên thì nên có bản chính thức, hùng tráng, chuẩn mực, hay, do Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch sản xuất bản ghi và cung cấp miễn phí.
Và không chỉ sản xuất theo một bản phối mà bộ nên làm nhiều bản như bản có lời, bản không lời (Quốc thiều), bản hát đồng ca, bản hát đơn ca, bản dung lượng thấp, bản dung lượng cao…
Vẫn chờ
Về đề xuất nêu trên với Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch, ông Nguyễn Thu Đông - trưởng phòng quản lý biểu diễn và bản ghi âm ghi hình (Cục Nghệ thuật biểu diễn) - cho biết cá nhân ông đã trăn trở từ lâu là Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch đứng ra làm các bản ghi để cho toàn dân, các trường học, cơ quan, doanh nghiệp… được sử dụng miễn phí.
Nhưng đến nay vẫn chưa chính thức có một đề án nào cho việc này.
Trong khi đó, theo ông Đông, hiện nay mọi người hát Quốc ca trong những dịp lễ hầu như là nghe Quốc ca từ bản ghi âm chứ không phải đang hát Quốc ca, mà hầu hết cũng là những bản ghi chưa đúng quy chuẩn chứ không phải một bản ghi do dàn nhạc thể hiện, với âm hưởng hoành tráng, uy nghi, mang hồn sông núi.
Vì vậy rất cần có một hội đồng cấp nhà nước quyết định bản ghi nào tốt nhất để cung cấp cho toàn dân sử dụng miễn phí, toàn dân đều hát theo được.
Ông Đông cho biết trước đây có một đĩa do Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch sản xuất, Nhà xuất bản Văn Hóa Dân Tộc (nay là Nhà xuất bản Âm Nhạc) in và phát hành, gọi là đĩa nhạc nghi thức.
"Tôi trăn trở lâu nay là phải có các bản ghi âm nhạc chuẩn dưới các hình thức: dàn nhạc kèn, dàn nhạc giao hưởng, dàn nhạc giao hưởng và hợp xướng và cần phải có bản Quốc thiều là phần âm nhạc của bản Quốc ca, từ đó khi vang lên toàn thể những người tham gia trong buổi lễ hát Quốc ca… để toàn dân sử dụng miễn phí. Có thể in đĩa phát miễn phí trong toàn quốc, tới các doanh nghiệp, cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, hệ thống trường học, đưa lên mạng", ông Đông nói.
Trong khi đó, Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng từng đưa đề xuất sản xuất các bản ghi âm Quốc ca, Quốc thiều chuẩn mực, trang trọng để người dân sử dụng miễn phí.
Ông Đức Trịnh - phó chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam - cho biết chủ tịch Hội Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân và ban chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam đã bàn kế hoạch này từ lâu, đã trình với Ban Tuyên giáo trung ương và đã nêu ở nhiều hội thảo và được Ban Tuyên giáo trung ương ủng hộ về chủ trương.
Kế hoạch này đã được ban chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam bàn bạc xúc tiến ngay sau đại hội Hội Nhạc sĩ vào tháng 8-2020. Tuy nhiên do COVID-19 và những điều kiện khác nên chưa thực hiện được.
Không được ngăn chặn phổ biến Quốc ca dưới mọi hình thức
Về việc Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trên YouTube trong trận Việt Nam - Lào tối 6-12, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch trưa 7-12 có ý kiến chính thức như sau:
Ca khúc Tiến quân ca là Quốc ca của Việt Nam. Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch có trách nhiệm thực hiện chức năng quản lý nhà nước và phải thực hiện các biện pháp cần thiết gìn giữ phát huy giá trị của Quốc ca.
Pháp luật của Việt Nam quy định nghiêm cấm bất kỳ tổ chức, cá nhân nào, dưới bất kỳ hình thức nào có hành vi ngăn chặn, cản trở việc phổ biến tác phẩm này một cách trực tiếp hay gián tiếp (bao gồm trên mạng) theo quy định pháp luật.
Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch yêu cầu tất cả các cá nhân, tổ chức thực hiện nghiêm, không được có bất kỳ hành vi nào ngăn chặn việc phổ biến Quốc ca Việt Nam.
Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trận Việt Nam - Lào: Do công ty nước ngoài? TTO - Sau việc Quốc ca Việt Nam bị tắt tiếng trong trận Việt Nam - Lào trên kênh YouTube, nhiều báo gọi tên thủ phạm là BH Media. Tuy nhiên, BH Media đã ra thông báo khẳng định mình không liên quan đến vụ việc này.