Phát biểu trong cuộc họp báo hôm 17-12 (giờ địa phương), Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris thừa nhận chính quyền nước này đã “không thể lường trước” đà lây lan nhanh chóng của biến thể SARS-CoV-2 mới là Omicron thời gian gần đây.
“Chúng tôi trước đây đã không lường trước được biến thể Delta. Theo những lời khuyên và định hướng chúng tôi từng dựa vào, tôi nghĩ hầu hết giới khoa học cũng vậy. Chúng tôi tiếp tục cũng không lường trước được biến thể mới Omicron. Đó là bản chất của loại virus độc hại này khi nó liên tục đột biến và sinh ra nhiều biến thể” - tờ The Hill dẫn lời bà Harris.
Phát ngôn của bà được đưa ra trong bối cảnh hàng loạt bang ở Mỹ liên tiếp phát hiện các ca nhiễm Omicron, song song với sự gia tăng các ca nhiễm Delta dịp lễ Giáng sinh.
| Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ có bài phát biểu vào ngày 21-12 riêng về biến thể Omicron và công bố các động thái mà chính quyền của ông đang thực hiện để giúp những cộng đồng cần hỗ trợ, theo đài CNN. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng được cho là sẽ giải thích cặn kẽ cách thức chính quyền ứng phó với thách thức mới từ Omicron. |
Hai kịch bản cho diễn biến dịch ở Mỹ
Theo hãng tin Reuters, hiện số ca COVID-19 trở nặng phải nhập viện ở Mỹ đã tăng 45% so với tháng trước; số ca nhiễm nói chung cũng tăng 40%, lên mức trung bình 123.000 ca mỗi ngày. Số ca nhiễm mới ở các bang dường như tập trung ở những vùng có thời tiết lạnh - nơi mọi người thường xuyên tụ tập ở các không gian kín trong nhà để giữ ấm. Một số bang đã bắt đầu có dấu hiệu quá tải hệ thống y tế, phải kích hoạt lực lượng vệ binh quốc gia để hỗ trợ nhân sự.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cũng cho biết biến thể Omicron chiếm khoảng 3% số ca nhiễm SARS-CoV-2 được giải trình tự gen gần đây và lan ra ít nhất 36 bang của nước này. Ở các bang như New York và New Jersey thì biến thể này chiếm tới 13%.
Tờ The New York Times cho biết giới chức CDC còn đang dựng hai kịch bản chi tiết về khả năng biến thể Omicron có thể vượt lên trở thành biến thể thống trị và lây lan toàn nước Mỹ như thế nào.
Kịch bản xấu nhất, khiến các quan chức Mỹ lo sợ nhất, là đợt bùng dịch mới của Omicron sẽ chồng lên làn sóng dịch Delta và cúm mùa - được mô tả là “lây nhiễm nhân ba”, có thể áp đảo hệ thống y tế và tàn phá cộng đồng, đặc biệt là những vùng có tỉ lệ tiêm chủng thấp.
“Tôi rất lo lắng, chúng ta phải chuẩn bị sẵn sàng cho kịch bản này. Nếu CDC cũng cảnh báo về khả năng này thì đây là điều đáng báo động, bởi họ lâu nay rất thận trọng về các đánh giá của mình” - Giám đốc Hiệp hội các quan chức y tế vùng lãnh thổ và tiểu bang Mỹ Marcus Plescia cho biết.
CDC nhấn mạnh thêm là dữ liệu ban đầu cho thấy những người đã tiêm đầy đủ và được tiêm liều tăng cường phần lớn vẫn được bảo vệ khỏi nguy cơ bị bệnh nặng và tử vong do Omicron; nhưng vấn đề là đến nay số người Mỹ được tiêm tăng cường còn khá thấp - mới chỉ hơn 55 triệu người trong số 200 triệu người đã chích ngừa đầy đủ.
Người dân xếp hàng trước một điểm xét nghiệm COVID-19 lưu động ở bang New York ngày 5-12. Ảnh: BLOOMBERG
Kịch bản thứ hai cho rằng Omicron sẽ bắt đầu lây lan nhanh vào đầu năm sau nhưng với tốc độ có thể xoay xở được. Đây rõ ràng là kịch bản nhẹ hơn nhưng không thể biết được kịch bản nào có khả năng xảy ra cao hơn.
“Họ đang xem xét thông tin ở các cấp cao nhất và suy nghĩ về cách làm thế nào để người dân hiểu được ý nghĩa của các kịch bản này. Đây là một việc khó khăn bởi nếu xảy ra kịch bản một thì hệ quả sẽ khôn lường, nhất là đối với các cơ sở y tế. Chúng ta cần phải xem xét viễn cảnh này một cách nghiêm túc” - một quan chức CDC giấu tên chia sẻ.
Chiến lược chống dịch của Mỹ trong tình hình mới ra sao?
The New York Times cho biết đến nay, chiến lược chống dịch của Mỹ không có gì thay đổi và nhiều khả năng sẽ giữ nguyên cho tới đầu năm sau. Các mũi nhọn vẫn được duy trì là xét nghiệm hàng loạt, tăng độ phủ vaccine liều tiêu chuẩn trong dân và đẩy mạnh liều tăng cường cho những người đã tiêm đủ.
Trong một cuộc họp báo ngày 16-12, điều phối viên chương trình ứng phó COVID-19 của Nhà Trắng Jeffrey Zients đã khẳng định Mỹ đang có các công cụ để chống lại dịch bệnh - bao gồm biến thể Omicron - nên sẽ không cần phải tái áp đặt lệnh phong tỏa. “Với việc vaccine hiện có sẵn cho 95% người Mỹ, chúng tôi có thể cho trẻ em tiếp tục đến trường và các cơ sở kinh doanh tiếp tục hoạt động. Chúng tôi sẽ không tái áp đặt lệnh phong tỏa” - ông Zients nêu rõ.
Một số nguồn tin nội bộ của The New York Times cũng cho biết không có dấu hiệu cho thấy vaccine cải tiến dành riêng để “trị” Omicron nằm trong chiến lược chống dịch của Mỹ; và cũng không có bằng chứng về việc chuyển đổi loại vaccine mới do việc tiêm mũi tăng cường được đánh giá là đủ cung cấp bảo vệ chống lại nguy cơ trở nặng do Omicron gây ra.
Dù vậy, một số chuyên gia cho rằng việc thay đổi vaccine lúc này sang một loại dành riêng cho biến thể mới sẽ có ý nghĩa quan trọng; thay đổi sớm thì Omicron có thể sẽ giảm được đáng kể đà lây lan và sẽ giúp hạn chế được nguy cơ Mỹ phải đối mặt một số biến thể tiềm tàng khác trong tương lai, với độ nguy hiểm cao hơn Omicron hoặc tương đương.•
| Học sinh, sinh viên Mỹ tiếp tục bị gián đoạn việc học Tờ USA Today cho biết hàng loạt trường học trên khắp nước Mỹ đã phải chuyển sang học trực tuyến một thời gian khi số ca nhiễm COVID-19 tăng cao. Đơn cử, gần 900 lớp học công lập ở New York đã phải học online khi số ca nhiễm ở bang này tăng gấp đôi chỉ sau ba ngày. Một trường học ở bang Maine cũng phải học từ xa khi tỉ lệ nhiễm bệnh của trường này lên tới 70%. Các bài kiểm tra cuối kỳ trước lễ Giáng sinh ở nhiều trường đại học Mỹ cũng phải chuyển sang hình thức online. Nhiều trường phải công bố biện pháp an toàn mới gồm cấm ăn uống trong không gian chung, đóng cửa các trung tâm thể dục hay hủy các sự kiện tập trung đông người. Một số trường cũng đã chuẩn bị cho kịch bản tồi tệ nhất nếu dịch bệnh bùng phát và xác định vaccine vẫn là công cụ hiệu quả nhất hiện nay. Các sinh viên và nhân viên nếu muốn quay lại kỳ học vào mùa xuân phải đảm bảo đã tiêm đủ liều vaccine và đeo khẩu trang. Các trường cũng sẽ tăng cường nỗ lực xét nghiệm COVID-19 thường xuyên hơn để phát hiện ca nhiễm sớm hơn. |
